SKKN Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh lớp 1A2 Trường Tiểu học số 2 Võ Lao (Hà Thị Dự)

 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 
 BÁO CÁO TÓM TẮT 
 Biện pháp nâng cao chất lượng công tác giảng dạy 
 Tên biện pháp: “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh 
lớp 1A2 Trường Tiểu học số 2 Võ Lao’’ 
 Họ và tên: Hà Thị Dự 
 Đơn vị công tác: Trường Tiểu học số 2 Võ Lao 
 Phần I 
 THỰC TRẠNG THỰC TIỄN 
 1. Đánh giá chung 
 Đặc trưng của môn Tiếng Việt tập trung vào sự hình thành và phát triển kỹ 
năng: Đọc - viết - nói - nghe. Qua nhiều năm giảng dạy lớp 1 tôi trăn trở, luôn tự 
đặt ra câu hỏi: Làm thế nào chữa lỗi phát âm cho học sinh để các em đọc đúng, 
đọc nhanh hơn, giúp các em hiểu nội dung bài học sâu sắc hơn. 
 Trong năm học 2024-2025 được nhà trường tin tưởng phân công giảng dạy và 
làm công tác chủ nhiệm lớp 1A2 với tổng số học sinh 23 em. Trong đó dân tộc Tày 
21 em, dân tộc Kinh 2 em. Đầu năm học khá nhiều học sinh chưa thuộc bảng chữ 
cái, đọc ngọng âm đầu, dấu thanh và một số vần. Vì vậy tôi đã nghiên cứu, suy nghĩ 
tìm ra “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh lớp 1A2 Trường 
Tiểu học số 2 Võ Lao”. nhằm giúp các em phát huy được hết các năng lực tiếng 
Việt, chú trọng kĩ năng đọc phát âm đúng; tạo hứng thú, yêu thích môn Tiếng Việt 
đối với các em học sinh lớp 1. 
 2. Ưu điểm của các biện pháp đã được áp dụng tại nhà trường: 
 Các em học sinh đã dần dần làm quen được các kĩ năng đọc thông qua sự 
giúp đỡ của giáo viên và đọc được theo yêu cầu của giáo viên. Giáo viên cũng đã 
thay đổi phương pháp hình thức tổ chức dạy học, áp dụng các bài giảng điện tử 
làm cho tiết học trở nên phong phú và hứng thú hơn với các em từ đó tạo được 
không khí học tập cho các em bớt căng thẳng hơn. 
 Phần lớn các em đã có kĩ năng đọc: Các em đọc đúng, phát âm tương đối 
chính xác âm, vần đã học từ đó các em đọc được các văn bản theo yêu cầu. 
 3. Khuyết điểm của các biện pháp đang áp dụng tại nhà trường: 
 Khá nhiều học sinh đọc thiếu dấu thanh, nhầm lẫn giữa thanh sắc và thanh 
huyền, thiếu hoặc thừa tiếng, ngắt nghỉ hơi chưa đúng. 
 Nhiều em chưa tự chủ trong việc học của mình. Tiết học không hứng thú, 
học sinh uể oải không tập trung vào bài học. Không phát huy được hết năng lực 
đọc của học sinh. 2 
 Phần II 
 NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
 1. Mục đích của biện pháp 
 - Bản thân tôi tìm ra được phương pháp tốt nhất để giúp học sinh có kĩ năng 
đọc tốt nhất. 
 - Giúp học sinh tự chủ trong việc học của mình. 
 - Phát triển ngôn ngữ đọc, khơi gợi được niềm đam mê học tiếng Việt tạo 
hứng thú học tập cho học sinh cũng như giúp các em học tốt môn Tiếng Việt. 
 - Giúp học sinh yêu thích môn học, tự tin, mạnh dạn góp phần nâng cao chất 
lượng môn Tiếng Việt và phát triển toàn diện về năng lực, phẩm chất cho học 
sinh. Giúp các em đọc to, rõ ràng, rành mạch để học tốt các môn học khác. 
 2. Tính mới của biện pháp 
 Biện pháp tôi đưa ra có nhiều tính mới so với thời điểm trước đó, cụ thể như 
sau: 
 Trước khi áp dụng Sau khi áp dụng 
 - Học sinh còn chưa thuộc bảng chữ cái. - Học sinh thuộc bảng chữ cái. 
 - Học sinh đọc sai dấu thanh, chữ ghép, - Học sinh đọc đúng dấu thanh, chữ 
 và một số vần, học sinh đọc còn chậm. ghép, và các vần dễ nhầm lẫn, học 
 - Học sinh còn nhút nhát chưa chủ động. sinh đọc nhanh. Học sinh mạnh dạn, 
 tự tin, tự luyện đọc đúng dựa trên 
 - Phụ huynh chưa biết cách rèn các con nền tảng kiến thức của các em, giúp 
 học bài ở nhà. cho những em còn hạn chế bớt đi sự 
 lệ thuộc vào giáo viên, phụ thuộc 
 vào người khác. 
 - Phát huy năng lực tự chủ của người 
 học. Bên cạnh đó hình thành phát 
 triển phẩm chất: mạnh dạn, tự tin, 
 chăm chỉ, yêu nước, nhân ái, tính 
 trung thực, trách nhiệm. 
 - Tạo được niềm tin với các bậc phụ 
 huynh. 
 3. Mô tả chi tiết nội dung của biện pháp 
 Nhằm giúp các em có kĩ năng đọc tốt nhất, đồng thời tạo hứng thú học tập cho 
các em. Giáo viên được đổi mới phương pháp nên tôi đã áp dụng một số biện pháp 
sau và đạt được hiệu quả nhất định 3 
 Biện pháp 1: Ôn và ghi nhớ bảng chữ cái, thông qua nhiều hình thức 
phương pháp khác nhau 
 Đối với lớp 1 để đọc được tốt việc đầu tiên là các em phải ghi nhớ và thuộc 
bảng chữ cái. Bảng chữ cái được xem như cái sườn vững chắc để giúp học sinh ghép 
âm, ghép vần và tiếng để từ đó tạo thành câu. Chính vì vậy ngay từ tuần học đầu tiên 
tôi đã dạy học sinh học thuộc bảng chữ cái theo cách của riêng mình. 
 Tuần đầu tiên làm quen với môn học, lớp tôi đã vận dụng thời gian này để 
hướng dẫn các em ôn lại và thuộc bảng chữ cái. Tôi tiến hành thực hiện một số 
bước làm như sau: 
 Bước 1: Các em đã ổn định tôi giới thiệu bảng chữ cái, cho học sinh đọc bảng 
chữ cái tiếng Việt qua youtube từ những hình ảnh sinh động, trực quan các em sẽ 
dễ nhớ hơn. 
 Hình ảnh bảng chữ cái sinh động 
 Bước 2: Tôi cho học sinh đọc bảng chữ cái theo hình thức đôi bạn cùng 
tiến, nhóm bạn tiến lên v.v 4 
 Hình ảnh đôi bạn cùng tiến 
 Bước 3: Tôi tổ chức cho học sinh sử dụng bộ đồ dùng tiếng Việt lớp 1 để 
ghi nhớ và thuộc bảng chữ cái. 5 
 Hình ảnh học sinh sử dụng bộ đồ dùng tiếng Việt lớp 1 
 Biện pháp 2: Hướng dẫn học sinh đọc nghe mẫu, phát âm đúng và đọc 
đúng dựa trên từng đối tượng học sinh 
 Dạy học sinh nghe mẫu thao tác hết sức quan trọng bởi ngay từ những âm 
đầu tiên nếu mà học sinh không lắng nghe hoặc nghe một cách hời hợt thì khi phát 
âm các em sẽ thường hay nhầm lẫn. Phát âm đúng sẽ làm tăng khả năng đọc trôi 
chảy, lưu loát. 
 Trong khi hướng dẫn học sinh phát âm giáo viên có lời nói mạch lạc, đơn 
giản, dễ hiểu. Đối với những âm, vần dễ lẫn cần so sánh, phân tích cụ thể cách 
phát âm dựa vào (môi, răng, lưỡi). 
 Đối với các âm đầu, vần sai tôi hướng dẫn cụ thể như sau: 
 + Khi phát âm l cần phát âm lưỡi uốn cong, phần đầu lưỡi cho hơi thoát ra 
mạnh và dứt khoát. 
 + Phát âm n đặt đầu lưỡi vào chân răng trên, miệng mở một khoảng nhỏ. 
 + Phát âm p mím chặt 2 môi và mở thật nhanh để dung lực của hơi bật ra 
tiếng âm. 
 + Phát âm m cho 2 môi chạm vào nhau trước khi chuẩn bị phát âm còn lưỡi 
để tự do trong miệng. 
 + Khi phát âm vần ac: môi mở rộng, hơi thoát ra ở phần trong chân lưỡi. 6 
 + Khi phát âm vần at: Mở miệng hơi rộng, đưa lưỡi chạm vào lợi trên, hơi ra 
trên mặt lưỡi. Ví dụ như: mát, bát, bát ngát. 
 Từ đầu năm tới cuối tháng 9, lớp tôi còn một số đối tượng học sinh còn 
nhầm chữ d, b; chưa thuộc các chữ ghép, chưa phân biệt được dấu thanh sắc với 
dấu thanh huyền. Để thực hiện biện pháp này, vào cuối năm học tôi thường xin lại 
một số quyển sách Tiếng Việt của các em để sử dụng cho các năm học sau. 
 + Đối với những em chưa thuộc chữ d, b tôi sẽ viết chữ viết thường xuống 
bên dưới chữ in thường của những quyển sách cũ để các em phân biệt. Vì chữ viết 
thường hai chữ này khác nhau hoàn toàn. 
 Hình ảnh bài đọc (SGK TV 1 - tập 1 trang 21) 
 + Đối với các chữ ghép, mỗi chữ ghép tôi sẽ để gắn với một sự vật gần gũi 
mà các em biết. 
 7 
 Hình ảnh các chữ ghép theo tranh 
 + Đối với những em chưa phân biệt được dấu thanh sắc với dấu thanh huyền, 
tôi chọn đánh dấu, dấu thanh sắc trong toàn bài để các em ghi nhớ. 8 
 Hình ảnh bài đọc (SGK tập 1- lớp 1 trang 27) 
 Ngoài ra tôi còn sử dụng hình thức đôi bạn cùng tiến, chọn những em đọc tốt 
ngồi cùng để kèm các em đọc chưa tốt. 
 Hình ảnh đôi bạn cùng tiến 9 
 Biện pháp 3: Kết hợp tốt với cha mẹ học sinh trong công tác giáo dục 
 Trích lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu. 
Khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Giống như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí minh, 
nếu như trong giáo dục không có sự đồng lòng giúp sức của nhân dân đặc biệt là 
các bậc phụ huynh học sinh thì nền giáo dục cũng sẽ không đạt được hiệu quả như 
mong muốn. Hiểu được điều đó nên ngay từ đầu tôi đã thực hiện một số việc để 
kết nối với các bậc phụ huynh như sau: 
 Sau khi được phân công nhiệm vụ năm học 2024-2025, tôi đã tiến hành họp phụ 
huynh đầu năm: Đầu tiên giới thiệu về bản thân, những kinh nghiệm và thành tích đã 
đạt được để tạo niềm tin đối với các bậc phụ huynh. Giới thiệu về cơ sở vật chất, môi 
trường học tập, bề dày thành tích của nhà trường để cho các bậc phụ huynh yên tâm biết 
được con em họ đang được học trong một môi trường học tập tốt nhất. Giáo viên phổ 
biến những nội quy của trường học như giờ giấc vào lớp, trang phục, nội quy về an toàn 
giao thông ... để các bậc phụ huynh nắm bắt được và cùng thực hiện. Nêu ra các năng 
lực và phẩm chất mà các em học sinh cần đạt được. 
 Xác minh lại địa chỉ nơi ở, hoàn cảnh gia đình, những em ở với bố mẹ hoặc 
ông bà để bản thân thấu hiểu được những khó khăn mà học sinh đang gặp phải để 
trong quá trình dạy học giáo viên có biện pháp giúp đỡ các em kịp thời. 
 Thống nhất các danh mục đồ dùng, phụ huynh chuẩn bị và nộp đầy đủ để giáo 
viên giữ tại lớp. Với mục đích các em có đầy đủ đồ dùng để học tập, không làm mất thời 
gian của các bậc phụ huynh trong việc sắp đồ dùng hằng ngày cho các con đi học. 
 Hướng dẫn các bậc phụ huynh cách dạy các con học bài ở nhà, đối với học 
sinh lớp 1 việc học ở nhà rất là quan trọng, vì với các em mọi thứ đều rất mới mẻ 
nếu chỉ học ở trên lớp các em chưa thể nhớ ngay hết kiến thức được và cần được 
rèn luyện thêm ở nhà. 
 Ví dụ: Lớp tôi có em Hoàng Thu Trang bố đi làm xa, mẹ bị ốm đi nằm viện. 
Không ai ở nhà để kèm đọc, trong khoảng thời gian đó tôi thấy kĩ năng đọc của em 
xa sút hẳn. Vì vậy tôi thấy việc các bậc phụ huynh rèn đọc ở nhà rất là quan trọng. 
 Hình ảnh phụ huynh hướng dẫn con đọc bài ở nhà 10 
 Lập nhóm zalo của lớp để trao đổi về việc học tập của con em. 
 Bản thân tôi luôn cởi mở, chú ý trong lời ăn tiếng nói tạo sự thân thiện, gần 
gũi với các bậc phụ huynh. Bên cạnh đó cho phụ huynh nêu lên những ý kiến băn 
khoăn của mình, giáo viên giải đáp và hướng dẫn cụ thể. Trong năm học nếu phụ 
huynh có ý kiến tôi luôn lắng nghe tiếp thu và giải đáp kịp thời với thái độ đúng 
mực, kể cả những ý kiến trái chiều tôi vẫn luôn giữ thái độ bình tĩnh, không tỏ 
thái độ gay gắt với phụ huynh, giữ được mối quan hệ mật thiết với phụ huynh. 
 Đối với các em nhận thức còn hạn chế, tôi thường xuyên nhắn tin riêng, hoặc 
gọi điện để trao đổi việc học của các em với bậc phụ huynh, đưa ra các mặt còn 
hạn chế nhờ phụ huynh kèm cặp các con dưới sự hướng dẫn của giáo viên. 
 Ngoài những biện pháp trên tôi còn thực hiện rèn đọc cho học sinh mọi lúc, 
mọi nơi như: Trong giờ hoạt động ngoài giờ, trong các môn học khác, rèn đọc 
thông qua các trò chơi, động viên, khuyến khích học sinh kịp thời. 
 Hình ảnh giáo viên động viên, khuyến khích các em 
 4. Khả năng áp dụng của biện pháp 
 Tôi nhận thấy “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh 
lớp 1A2 Trường Tiểu học số 2 Võ Lao” mà tôi đưa ra đã áp dụng thành công tại 
lớp 1A2 Trường Tiểu học số 2 Võ Lao. Biện pháp này có thể áp dụng được tất cả 
đối với các lớp 1 tại nhà trường. 11 
 Phần III 
 HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP 
 1. Theo ý kiến của nhà trường 
 Hiệu trưởng nhà trường đã nhận xét, đánh giá trước Hội đồng trường là biện 
pháp “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh lớp 1A2 Trường 
Tiểu học số 2 Võ Lao” của cá nhân tôi đã mang lại hiệu quả giáo dục tốt, thực sự 
phù hợp với tình hình của nhà trường, của lớp học. Học sinh rất hứng thú với tiết 
học, yêu thích với môn Tiếng Việt. Kĩ năng đọc đúng, đọc to, đọc rõ ràng, đọc rành 
mạch đã được hình thành ở mỗi học sinh thông qua những lần kiểm tra của tổ chuyên 
môn và nhà trường. 
 2. Theo ý kiến của tác giả 
 Với những biện pháp đã áp dụng tại lớp mà tôi trực tiếp giảng dạy, đã thu 
được những kết quả sau: Học sinh có kĩ năng đọc tốt từ đó việc phát âm, đọc đúng 
âm vần, đúng dấu thanh, một số lỗi của các em hay mắc phải cũng được cải thiện 
rất nhiều. Đặc biệt có một số em bước đầu biết đọc diễn cảm, thể hiện giọng điệu 
khi đọc, nhờ đó mà chất lượng môn Tiếng Việt được nâng cao rõ rệt. Học sinh 
hứng thú, chăm chỉ và có ý thức tự giác trong việc luyện đọc của mình. 
 2.1. Thực trạng trước khi áp dụng biện pháp 
 Còn nhiều học sinh đọc thiếu dấu thanh, nhầm lẫn giữa thanh sắc và thanh 
huyền, giữa âm đầu và vần thiếu hoặc thừa tiếng, ngắt nghỉ hơi chưa đúng. 
 Nhiều em chưa tự chủ trong việc học của mình. 
 Đôi khi giáo viên cũng chưa thực sự dành nhiều thời gian cho học sinh đọc. 
 Tiết Tiếng Việt chưa được hứng thú, học sinh uể oải không tập trung vào bài 
học. Không phát huy được hết năng lực đọc của học sinh. 
 2.2. Hiệu quả sau khi áp dụng biện pháp 
 - Tạo được niềm tin với các bậc phụ huynh. 
 - Học sinh mạnh dạn, tự tin, tự luyện đọc đúng dựa trên nền tảng kiến thức 
của các em, giúp cho những em còn hạn chế bớt đi sự lệ thuộc vào giáo viên, phụ 
thuộc vào người khác. 
 - Phát huy năng lực tự chủ của người học. Bên cạnh đó hình thành phát triển phẩm 
chất: Mạnh dạn, tự tin, chăm chỉ, yêu nước, nhân ái, tính trung thực, trách nhiệm. 
 Kết quả khảo sát đầu năm (trước khi chưa áp dụng sáng kiến) cụ thể như sau: 
 12 
 Kết quả khảo sát chất lượng đọc đầu năm 
 Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành 
 TSHS 
 TS Tỉ lệ % TS Tỉ lệ % TS Tỉ lệ % 
 23 9 39,1 % 10 43,5 % 4 17,4 % 
 Kết quả khảo sát cuối tháng 11 (sau khi áp dụng sáng kiến) cụ thể như sau: 
 Kết quả khảo sát chất lượng tháng 11 
 Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành 
 TSHS 
 TS Tỉ lệ % TS Tỉ lệ % TS Tỉ lệ % 
 23 18 78,3 % 5 21,7 % 0 0 % 
 Hiệu quả kinh tế: Giáo viên có phương pháp giảng dạy hiệu quả sẽ giảm 
 áp lực công việc, tăng năng suất lao động. Phụ huynh giảm được gánh nặng về 
 thời gian và tài chính khi không phải bổ trợ quá nhiều cho con cái. 
 Hiệu quả xã hội: Tạo hứng thú học tập, tạo tâm thế chủ động tiếp thu kiến 
 thức cho học sinh. Góp phần giảm bớt những áp lực căng thẳng cho học sinh mà 
 các em vẫn lĩnh hội được những kiến thức cần thiết. Tích cực chủ động, sáng tạo 
 trong học tập, giờ học sôi nổi. Giáo dục cho các em ý trí vượt khó khăn, đức tính 
 cẩn thận, chu đáo, làm việc có hiệu quả, có kế hoạch, thói quen xem xét có căn 
 cứ, có thói quen tự kiểm tra kết quả công việc mình làm, có óc độc lập, suy nghĩ 
 sáng tạo. 
 Hiệu quả chuyên môn: Nâng cao được chất lượng môn Tiếng Việt, góp phần 
 nâng cao được chất lượng giáo dục của lớp cũng như của trường. Áp dụng kinh 
 nghiệm này sẽ giúp giáo viên bắt nhịp với sự đổi mới toàn diện của giáo dục tiểu 
 học hiện nay. Phát huy tính năng động sáng tạo của giáo viên để từ đó nâng cao 
 chất lượng dạy và học. Việc rèn kĩ năng đọc cho học sinh góp phần nâng cao vốn 
 tiếng Việt cho các em, giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn trong cuộc sống và trong 
 giao tiếp hàng ngày. Kết quả của việc rèn đọc chính là công cụ để học tập các 
 môn học khác giúp các em thêm yêu và say mê đọc sách hơn. 
 Võ Lao, ngày 06 tháng 12 năm 2024 
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG NGƯỜI BÁO CÁO 
 (Đã ký) 
 Hà Thị Dự 
 Nguyễn Văn Thiên 13 
TRONG QUÁ TRÌNH ÁP DỤNG BIỆN PHÁP, TÔI ĐÃ GHI LẠI ĐƯỢC 
MỘT SỐ MINH CHỨNG CHỨNG TỎ BIỆN PHÁP ĐÃ PHÁT HUY ĐƯỢC 
HIỆU QUẢ RẤT KHẢ QUAN TRONG QUÁ TRÌNH DẠY - HỌC 
 Hình ảnh giáo viên sử dụng hiệu lệnh, kí hiệu 
 Một tiết học Tiếng Việt sôi nổi, vui vẻ, hiệu quả của cô và trò 14 
Hình ảnh bảng chữ cái sinh động 
 Hình ảnh đôi bạn cùng tiến 15 
 Học sinh sử dụng bảng chữ cái tiếng Việt lớp 1 
Hình ảnh bài đọc (SGK TV 1 - tập 1 trang 21) 16 
 17 
 Hình ảnh các chữ ghép theo tranh 
Hình ảnh bài đọc (SGK tập 1- lớp 1 trang 27) 18 
Hình ảnh phụ huynh hướng dẫn con đọc bài ở nhà 
Hình ảnh giáo viên động viên, khuyến khích học sinh