Kế hoạch bài dạy Vật lí Lớp 9 - Tuần 6 - Năm học 2023-2024 - Đinh Thị Đông

 Tuần 6 Bài10 NS: 03/10/23
 Tiết 11 BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KỸ THUẬT NG: 11/10/23
I. Mục tiêu của bài 
 1. Kiến thức: - Nhận biết được các loại biến trở.
 2. Kĩ năng: 
 - Giải thích được nguyên tắc hoạt động của biến trở con chạy.
 - Sử dụng được biến trở con chạy để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch.
 l
 - Vận dụng được định luật Ôm và công thức R để giải bài toán về mạch điện sử dụng với 
 S
hiệu điện thế không đổi, trong đó có mắc biến trở.
 3.Thái độ: Hứng thú học tập môn Vật lí; Tác phong làm việc khoa học, cẩn thận, tỉ mỉ;
 4. Đinh hướng phát triển năng lực:
 - Năng lực chung: Năng lực sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực phát hiện và giải quyết vấn 
đề, năng lực tự học, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ. 
 - Năng lực chuyên biệt bộ môn: Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, 
 năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
 1. Đối với mỗi nhóm học sinh: Nhóm HS : Biến trở con chạy 20  - 2A – 1 biến trở than – 
1nguồn điện – 1 bóng đèn 2,5V-1W – 1 công tắc – 7 dây nối – 6 điện trởkỹ thuật (có ghi trị số và dùng 
vòng màu)
 2. Đối với giáo viên: Nghiên cứu Sgk, SBT
 - Một biến trở tay quay có cùng trị số kĩ thuật như biến trở con chạy nói trên.
III. Chuỗi các hoạt động học
 HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HỌC SINH NỘI DUNG
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
1. Chuyển giao nhiệm vụ học 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập:
tập:
* Kiểm tra bài cũ: 5’ - HS lắng nghe câu hỏi của GV
 - Điện trở của dây dẫn 
phụ thuộc vào các yếu tố nào và - Trả lời câu hỏi kiểm tra và trình 
phụ thuộc như thế nào? Viết bày lời giải bài tập ở nhà theo yêu 
công thức tính điện trở và các cầu của GV.
công thức suy ra từ công thức - Nhận xét câu trả lời của bạn.
đó.- Bài tập 9.4 SBT.
 - Bài tập 10.1 SBT.
- GV: Sử dụng biến trở có thể 
làm cho một bóng đèn từ từ sáng 
dần lên hoặc từ từ tối dần đi. 
Cũng nhờ biến trở mà ta có thể 
điều chỉnh tiếng của radio hay 
của tivi to dần lên hay nhỏ dần 
đi Vậy biến trở có cấu tạo và 
hoạt động như thế nào? 2. Báo cáo kết quả hoạt động và 
2. Đánh giá kết quả thực hiện thảo luận
nhiệm vụ học tập: - HS hoàn thành nhiệm vụ của 
- GV: nhận xét đánh giá câu trả mình
lời của HS
 B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động1: Nhận biết được I.Biến trở:
các loại biến trở.(3phút) 1.Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động 
1. Chuyển giao nhiệm vụ học 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập: của biến trở: trả lời C6 trước lớp. 2. Báo cáo kết quả hoạt động và 
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi : thảo luận:
Biến trở là gì và dùng để làm gì C5
? 
2. Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ học tập:
- GV: HS làm việc cá nhân và 
làm việc nhóm có hiệu quả. C6: 20 là điện trở lớn nhất của 
- GV: đưa ra kết luận: biến trở - 2A là cường độ dòng 
Biến trở là điện trở có thể thay điện lớn nhất cho phép qua biến 
đổi trị số và dùng để điều chỉnh trở.
cường độ dòng điện trong mạch. II.Các điện trở dùng trong 
HĐ 4: Nhận dạng hai loại biến kĩ thuật:
trở dùng trong kỹ thuật ( 3ph ) 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập: Thường có 2 loại:
1. Chuyển giao nhiệm vụ học + Cá nhân HS đọc và trả lời C7 -Loại có ghi trị số trên điện 
tập: trở
+ Yêu cầu Hs đọc phần thông tin -Loại trị số được thể hiện 
C7 và trả lời C7 thông qua các 2. Báo cáo kết quả hoạt động và bằng các vòng màu.
câu hỏi: thảo luận:
. Các điện trở trong kỹ thuật Trả lời được các câu hỏi:
thường được chế tạo bằng những . Chế tạo bằng một lớp than hay 
chất gì? lớp kim loại mỏng
. Lớp than hay lớp kim loại 
mỏng có tiết diện lớn hay nhỏ? . Tiết diện nhỏ
. Giá trị điện trở như thế nào?
+ Cho HS quan sát các loại điện . Điện trở rất lớn
trở dùng trong kỹ thuật của + HS quan sát 2 loại điện trở thật 
nhóm mình: và nêu cách nhận dạng
. Có mấy loại điện trở dùng 
trong kỹ thuật? Hãy đọc trị số 
theo từng cách?
+ GV hướng dẫn cách đọc trị số 
của 2 loại điện trở dùng trong kỹ + HS chú ý nghe hướng dẫn của 
thuật. GV.
2. Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ học tập:
- Đánh giá kết quả trả lời của HS
 C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG( 8ph )
1. Chuyển giao nhiệm vụ học II. VẬN DỤNG:
tập: Y/C HS làm C10 C10:
* Gợi ý : 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập: Chiều dài của dây biến trở: 
 - Tính chiều dài của dây điện trở l R.S
 Từ: R →l 
của biến trở này. - HS làm theo gợi ý của GV S p
 - Tính chiều dài của một vòng 
 20.0,5.10 6
dây quấn quanh lõi sứ tròn.
 = 6 = 9,091m
 - Từ đó tính số vòng dây của 2. Báo cáo kết quả hoạt động và 1,1.10
biến trở. thảo luận: Chu vi của lõi sứ:
2. Đánh giá kết quả thực hiện C10. Chiều dài của dây hợp kim là: d. = 0,02.3,14 = 0,0628 m
nhiệm vụ học tập: l=RS/ l
 Số vòng dây N = 
- GV: Gọi HS trả lời =20.0,5.20-6/1,1.10-6=9,091m CV
- Nhận xét kết quả. Số vòng dây của biến trở là: 2. Đối với giáo viên: Nghiên cứu Sgk, SBT
III. Chuỗi các hoạt động học:
 HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HỌC SINH NỘI DUNG
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập:
* Kiểm tra bài cũ: 10’ - Trả lời câu hỏi kiểm tra và trình 
- Nêu cấu tạo và công dụng của biến bày lời giải bài tập ở nhà theo yêu 
trở. cầu của GV.
Giải bài tập 10.3sbt - Nhận xét câu trả lời của bạn.
2. Đánh giá kết quả thực hiện 2. Báo cáo kết quả hoạt động và 
nhiệm vụ học tập: thảo luận
- GV: nhận xét đánh giá câu trả lời - HS hoàn thành nhiệm vụ của 
của HS mình.
 B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động1: Giải bài 1 (10 phút) 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập: Bài 1: 
1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Từng HS tự giải bài này. Điện trở của dây dẫn:
- Đề nghị HS nêu rõ, từ dữ kiện của a) Tìm hiểu và phân tích đầu bài để l
đầu bài để tìm cường độ dòng điện từ đó xác định được các bước giải R = 1,1.10 -6 
chạy qua dây dẫn trước hết phải tìm bài tập. S
đại lượng nào. b) Tính điện trở của dây dẫn. 30
 = 6 = 110 
- Áp dụng công thức định luật nào c) Tính cường độ dòng điện chạy 0,3.10
để tính điện trở của dây dẫn theo dữ qua dây dẫn. Cường độ dòng điện chạy qua 
kiện đầu bài đã cho từ đó tính được 2. Báo cáo kết quả hoạt động và dây dẫn là: 
cường độ dòng điện chạy qua dây thảo luận
 I = U/R = 220/110 = 2A
dẫn ? - Bài 1:
2. Đánh giá kết quả thực hiện Điện trở dây dẫn
nhiệm vụ học tập: R = .l/S=1,1.10-6.30/0,3.10-6
- Gọi Hs lên bảng giải và nhận xét =110.
bài làm
 Cường độ dòng điện chạy qua dây: Bài 2: 
Hoạt động2: Giải bài 2 (10 phút) I=U/R=220/110= 2A
1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Thực hiện nhiệm vụ học tập: a.Điện trở tương đương của 
- Đề nghị HS đọc đề bài và nêu cách Từng HS tự giải bài này. toàn mạch khi đèn sáng bình 
giải câu a của bài tập. a) Tìm hiểu và phân tích đầu bài để thường:
- Đề nghị một vài HS nêu cách giải từ đó xác định được các bước làm R = U/I = 12/0,6 
để cả lớp trao đổi và thảo luận. và giải câu a. = 20 
Khuyến khích tìm cách giải khác. 
GV giúp đỡ các HS gặp khó khăn. Điện trở của biến trở khi đó:
- Nếu cần có thể gợi ý như sau: Từ R = R1 + R2 
 + Bóng đèn và biến trở được mắc → R2 = R- R1
với nhau như thế nào ? R2 = 20-7,5 = 12,5 
 + Đèn sáng bình thường thì dòng b.Chiều dài của dây biến trở:
điện qua đèn và biến trở phải có l
cường độ là bao nhiêu ? R 
 S
 + Áp dụng định luật nào để tính 6
điện trở tương đương của đoạn R.S 30.10
 → l = 6
mạch và điện trở R2 của biến trở sau b) Tìm cách khác để giải câu a. p 0,4.10
khi đã điều chỉnh ? = 75 m
- Gợi ý giải câu a theo cách khác 
như sau:
 + Khi đó hiệu điện thế giữa hai đầu c) Từng HS tự lực giải câu b.
bóng đèn là bao nhiêu ? điện”, tìm hiểu các số ghi trên các -Ôn bài tiết sau kt 15ph
thiết bị điện thông thường ở gia đình 
và ý nghĩa của các số ghi đó để tiết 
sau học. 2. Báo cáo kết quả hoạt động và 
+Tiết sau kiểm tra 15ph: Nội dung thảo luận
gồm: Định luật Ôm, đoạn mạch nối 
tiếp, đoạn mạch song song, sự phụ 
thuộc của điện trở vào chiều dài, tiết 
diện, vật liệu làm dây dẫn
2. Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ học tập:
: