Kế hoạch bài dạy Vật lí Lớp 9 - Tuần 21 - Năm học 2023-2024 - Đinh Thị Đông

 CHỦ ĐỀ: TRUYỀN TẢI ĐIỆN NĂNG ĐI XA- MÁY BIẾN THẾ
 Tuần 21 Bài 37: NS: 24/01/24
 Tiết 41 MÁY BIẾN THẾ NG: 29/01/24
I – MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:- Nêu được nguyên tắc cấu tạo của máy biến áp.
 -Nêu được điện áp hiệu dụng giữa hai đầu các cuộn dây của máy biến áp tỉ lệ thuận với 
số vòng dây của mỗi cuộn và nêu được một số ứng dụng của máy biến áp.
2. Kĩ năng: 
 U n
Giải thích được nguyên tắc hoạt động của máy biến áp và vận dụng được công thức 1 1 .
 U 2 n 2
 3. Thái độ, tình cảm: Rèn luyện phương pháp tư duy, suy diễn một cách logic trong phong cách học 
vật lý và áp dụng kiến thức vật lý trong kỹ thuật và cuộc sống.
4. Năng lực:-Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực thực nghiệm: Năng lực dự đoán, suy luận 
lý thuyết; thiết kế và thực hiện theo phương án thí nghiệm, dự đoán; phân tích khái quát hóa 
rút ra kết luận khoa học; đánh giá kết quả và giải quyết vấn đề.
II – CHUẨN BỊ : 
 Mỗi nhóm :1 máy biến thế nhỏ, cuộn sơ cấp có 750 vòng và cuộn thứ cấp có 1500 vòng.
 1 nguồn điện xoay chiều 0 – 12V, 1 Vônkế xoay chiều 0 – 15V.
III. Chuỗi các hoạt động học 
 HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
 1.Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Thực hiện nhiệm vụ học 
 A.Kiểm tra bài cũ: tập
 HS1:Vì sao có sự hao phí điện năng trên - HS lắng nghe câu hỏi của 
 đường dây tải điện? GV
 Tính điện năng hao phí trên đường - Trả lời câu hỏi kiểm tra
 dây tải điện bởi công thức nào?
 HS2: Khi truyền tải điện năng đi xa thì 2. Báo cáo kết quả hoạt động 
 có biện pháp nào làm giảm hao phí điện và thảo luận
 năng trên đường dây tải điện? Biện pháp Cá nhân HS trả lời
 nào tối ưu nhất? Vì sao?
 Tình huống: Máy biến thế có cấu tạo và 
 hoạt động như thế nào?
 2. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm 
 vụ học tập:
 - Khuyến khích học sinh trình bày kết 
 quả.
 - Xử lý các tình huống sư phạm nảy 
 sinh một cách hợp lý.
 B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
 Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo của máy biến thế. 
 Kiến thức: Nêu được nguyên tắc cấu tạo của máy biến áp.
 1.Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Thực hiện nhiệm vụ học I. Cấu tạo và hoạt động của 
 -Cho HS quan sát máy biến thế tập máy biến thế:
 -MBT cấu tạo gồm những bộ phận nào? - HS lắng nghe câu hỏi của 1. Cấu tạo: Gồm
 - Số vòng của hai cuộn dây giống hay GV -Hai cuộn dây: có số vòng dây 
 khác nhau? -Thảo luận khác nhau và đặt cách điện 
 – Lõi sắt có cấu tạo như thế nào? 2. Báo cáo kết quả hoạt động nhau
 -Dòng điện từ cuộn dây này có sang và thảo luận -Một lõi sắt ( thép ) có pha silic 
 cuộn dây kia được không? Vì sao? chung cho cả 2 cuộn dây 
– Muốn tăng hay giảm hiệu điện thế ở U1 n1
 + . <1 U1<U2 : Máy 
cuộn thứ cấp người ta phải làm như thế U n
nào ? 2 2
 tăng thế. 
-MBT được ứng dụng ở đâu?
 -Muốn tăng hay giảm hiệu điện 
-GDBVMT:Khi MBT hoạt động, trong 
 thế, ta chỉ việc thay đổi số vòng 
lõi thép xhiện dđ Fu cô làm nóng MBT, 
 dây của cuộn thứ cấp.
giảm hiệu suất của máy. Để làm mát 
 - MBT dùng để truyền tải điện 
MBT, người ta nhúng lõi thép trong dầu 
 năng đi xa, dùng trong các thiết 
của MBT, khi xảy ra sự cố, dầu bị cháy 
 bị điện tử dân dụng như tivi, 
gây ra những sự cố môi trường. Vì vậy 
 radio...
các trạm biến thế lớn cần có các thiết bị 
tự động để phát hiện và khắc phục sự cố, 
mặt khác cần đảm bảo các qui tắc an 
toàn khi vận hành trạm biến thế lớn
2. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm 
vụ học tập:
- Khuyến khích học sinh trình bày kết 
quả.
- Xử lý các tình huống sư phạm nảy sinh 
một cách hợp lý.
Hoạt động 4: Tìm hiểu cách lắp đặt 1. Thực hiện nhiệm vụ học III. Lắp đặt máy biến thế ở 
máy biến thế ở hai đầu đường dây tải tập hai đầu đường dây tải: 
điện. -Thảo luận nhóm H 37.2 SGK
1.Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 2. Báo cáo kết quả hoạt động 
GV hướng dẫn HS tự học và thảo luận
– Để có U cao hàng ngàn vôn trên 
đường dây tải điện để giảm hao phí điện – Dùng máy biến thế ở đầu 
năng thì phải làm như thế nào ? đường dây tải điện tăng hiệu 
– Khi sử dụng dùng hiệu điện thế thấp điện thế.
thì phải làm thế nào ? – Trước khi đến nơi tiêu thụ thì 
– Thông báo : tác dụng của máy biến áp. dùng máy biến thế hạ hiệu điện 
2. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm thế. 
vụ học tập:
- Khuyến khích học sinh trình bày kết 
quả.
- Xử lý các tình huống sư phạm nảy sinh 
một cách hợp lý.
 C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG 
1.Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Thực hiện nhiệm vụ học IV. Vận dụng :
-GV hướng dẫn HS tự học tập U n
 C4 : 1 1 . 
– Qua kết quả em có nhận xét gì ? (gọi -Thảo luận U n
3HS của 3 đối tượng trả lời) 2. Báo cáo kết quả hoạt động 2 2
2. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm và thảo luận
 U 2.n1 6.4000
vụ học tập: - C4 n2= 109
 U 220
- Khuyến khích học sinh trình bày kết Tóm tắt: U1 = 220V ; U2 = 6V 1
quả. U ’= 3V; n = 4000 vòng U n
 2 1 1 1 .
- Xử lý các tình huống sư phạm nảy sinh n2 = ?; n2’ = ? U ' n '
một cách hợp lý. 2 2
 –Vì n1 vàU1 không đổi, nếu n 2 
 U2 '.n1 3.4000
 thay đổi U2 thay đổi. n2’= 54
 U1 220
 D. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 1. Thực hiện nhiệm vụ học 
*Củng cố: tập: 
- Xử lý các tình huống sư Cá nhân HS trả lời
phạm nảy sinh một cách hợp 
lý.
 B. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG (25ph )
1. Chuyển giao nhiệm vụ học 1. Thực hiện nhiệm vụ học Bài 33.3 : 
tập tập -Vì số đường sức từ xuyên qua 
 -Thảo luận nhóm tiết diện S của khung dây 
 2. Báo cáo kết quả hoạt động không biến đổi
-Treo H33.2 trên bảng và thảo luận Bài 33.4 :
-Vì sao trong khung không -Vì số đường sức từ xuyên qua -Là dòng điện xoay chiều
xuất hiện dòng điện xoay tiết diện S của khung dây -Vì số đường sức từ xuyên qua 
chiều ? không biến đổi tiết diện S của cuộn dây luân 
 phiên tăng giảm
-GV làm TN như hình 33.3 Bài 34.3 :
SBT -Giải thích -Khi cuộn dây dẫn đứng yên so 
-Cho HS giải thích với nam châm thì số đường 
 sức từ xuyên qua tiết diện S 
 của cuộn dây không đổi.
 -Chỉ khi cuộn dây quay thì số 
 đường sức đó mới luân phiên 
 tăng giảm.
 Bài 34.4 :
 -Phải làm cho cuộn dây hoặc 
 nam châm quay liên tục.
 -Có thể dùng tay quay, dùng 1 
 động cơ ( như máy nổ, tuabin 
 -Vẽ sơ đồ máy phát điện xoay hơi...) quay rồi dùng dây 
-Hãy vẽ sơ đồ thiết kế một chiều cuaroa kéo cho trục máy phát 
máy phát điện xoay chiều có điện quay liên tục.
thể hoạt động liên tục Bài 37.2:
 Hiệu điện thế ở đầu cuộn thứ 
 cấp
 U1 n1 U1.n2
 . →U2 =
 U n n
 -Hiêu điện thế ở hai đầu cuộn 2 2 1
 240.220
-Tìm đại lượng nào ? thứ cấp U2 = =12V
 4400
 U1 n1 U1.n2
 - . →U2 = Bài 37.4:
-U2 = ? U n n
 2 2 1 n U 20000
 220.240 -Tỉ lệ : 1 1 =10
2. Đánh giá kết quả thực U2 = =12V n U 2000
 4400 2 2
hiện nhiệm vụ học tập: -Cuộn dây có ít vòng được 
- Khuyến khích học sinh trình mắc vào 2 cực của máy phát 
bày kết quả. điện
- Xử lý các tình huống sư 
phạm nảy sinh một cách hợp 
lý.
 C. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG( 5ph )
1. Chuyển giao nhiệm vụ học 1. Thực hiện nhiệm vụ học Bài tập thêm :
tập: tập: Bài 1 :
*Bài tập thêm : -Thảo luận nhóm -Điện trở dây dẫn :
Bài 1 : Đường dây tải điện từ -Bài tập nhà: HSG: R = 0,2.2.10 = 4 
huyện về xã có chiều dài tổng Từ nguồn điện có hiệu điện thế 
cộng 10km có hiệu điện thế 6200V, điện năng được truyền