Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 5 - Năm học 2023-2024 - Huỳnh Thị Vân

 Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 05
Tiết: 20,21
Ngày soạn: 01/10/2023
Ngày dạy: 02/10/2023
 Văn bản: HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ
 HỒI THỨ MƯỜI BỐN
I- MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Cảm nhận được vẻ đẹp hào hùng của người anh hừng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công 
đại phá quân Thanh, sự thảm bại của bọn xâm lược và số phận bi thảm của bọn vua quan bán 
nước, hại dân.
- Hiểu sơ bộ về thể loại và giá trị nghệ thuật của lối văn trần thuật kết hợp với miêu tả chân 
thực, sinh động.
Đối với HS Ân:
Nắm được tác giả, tác phẩm
Nhắc lại được nội dung bài học
2. Kĩ năng: Đọc sáng tạo VB, chon lọc chi tiết, phân tích.
3. Năng lực:
- Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác.
4. Phẩm chất:
- GD lòng kính trọng, biết ơn với những vị anh hùng dân tộc và am hiểu kiến thức lịch sử văn 
hóa.
- Lồng ghép QP-AN:
+ Hình ảnh bộ đội kéo pháo, dân công chở lương thực trong chiến dịch Điện Biên Phủ.
+ Nêu cao truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc.
Đối với HS Ân:
Lòng biết ơn những vị anh hùng dân tộc
II- CHUẨN BỊ: 
1. Giáo viên: SGK, tài liệu tham khảo.
- Một số tài liệu hiểu biết về Quang Trung.
- Tác phẩm “Hoàng Lê nhất thống chí”.
2. Học sinh: Soạn bài; tích hợp kiến thức lịch sử liên quan.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC: 
- Phân tích, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, đàm thoại, bình giảng
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Ổn định lớp: Ổn định lớp, điểm danh. 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
- GV HD cách đọc – GV - HS theo dõi. I- KHÁI QUÁT VĂN BẢN.
đọc mẫu. - HS đọc VB 1- Đọc: Sgk/64
- Gọi HS đọc VB. - 1HS đọc chú 2- Tìm hiểu chú thích:
- Cho HS đọc chú thích. thích. a) Tác giả: Ngô gia văn Phái 
 - HS xp trả lời - Là một nhóm tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì 
? Nêu hiểu biết của em về cá nhân, gọi HS ở Hà Tây (2 Tác giả chính Ngô Thì Chí, Ngô 
nhóm Ngô Gia Văn Phái TB và yếu. Đình Du).
và tác phẩm Hoàng Lê b) Tác phẩm:
Nhất Thống Chí? - Thể loại: được viết theo lối tiểu thuyết lịch 
 sử Chương hồi.
- GVMR: - Hoàng Lê Nhất Thống Chí là TP viết bằng 
 Bối cảnh lịch sử những chữ Hán ghi chép về sự thống nhất của Vương 
năm cuối thế kỷ XVIII- triều Lê vào thời điểm Tây Sơn diệt Trịnh trả 
đầu thế kỷ XIX. lại Bắc Hà cho vua Lê (thế kỷ XVIII-XIX).
 c) Giải nghĩa từ khó: Sgk/ 70
? Nội dung của hồi 14 nói HS xp trả lời cá 3- Bố cục- Đại ý
gì? nhân, HS khác - Bố cục: 3 phần.
 nhận xét, bổ a) Từ đầu đến năm 1788: Nguyễn Huệ lên 
- GV chốt ý sung. ngôi Hoàng đế, cầm quân đánh giặc.
 - HS thảo luận b) Tiếp 1 đến vào thành: Cuộc hành quân thần 
? Hồi 14 có thể chia làm nhóm, cử đại tốc và chiến thắng.
mấy phần ND của từng diện trả lời, đại c) Còn lại: Đại bại của quân Thanh và bi đát 
phần là gì? diện nhóm khác của nhà Lê.
 nhận xét, bổ - Đại ý: Đoạn trích dựng lại bức tranh chân 
 sung. thực, sinh động về hình tượng người anh hùng 
 Nguyễn Huệ và sự thảm bại của quân tướng 
 nhà Thanh, số phận bi đát của vua tôi Lê 
- GV: Tóm tắt đôi nét về - HS thảo luận Chiêu Thống.
diễn biến của hồi 12-13. nhóm, cử đại 
? Đại ý của đoạn trích? diện trả lời.
 Tiết 2 (Tiếp theo)
 * HĐ 1: HDHS Đọc hiểu chi tiết văn bản 
 II- ĐỌC HIỂU CHI TIẾT 
 1) Hình tượng Quang Trung – Nguyễn Huệ
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 dương oai, diễu võ giờ đây chỉ còn biết tháo 
? Nêu hiểu biết của em về - HS xp thuật chạy đêm ngày đi gấp không dám ngơi nghỉ.
Tôn Sĩ Nghị? Và quân lại tình cảnh * Vua tôi nhà Lê
lính nhà Thanh? thảm hại của - Chạy bán sống bán chết, cướp cả thuyền dân 
 vua tôi để qua sông, luôn mấy ngày không ăn...
 - Đuổi kịp TSN vua tôi chỉ biết “nhìn nhau 
? Tình cảnh của vua tôi - HS xp trả lời than thở, oán giận chảy nước mắt”.
nhà Lê ở đoạn cuối được cá nhân, HS * So sánh 2 cuộc tháo chạy:
miêu tả ntn? khác nhận xét, + Giống: đều tả thực với những chi tiết cụ thể.
 bổ sung + Khác:
 - Đoạn trên: nhịp điệu nhanh, mạnh hối hả 
? Ở phần cuối tác giả - Tấm lòng sự hả hê sung sướng của người thắng trận.
miêu tả rất kĩ cuộc gặp gỡ những cựu thần - Đoạn dưới: nhịp điệu chậm hơn, thời gian 
của LCT với một người nhà Lê không dừng lại miêu tả tỉ mỉ những giọt nước 
thổ hào với dụng ý gì? thể không mủi mắtâm hưởng ngậm ngùi, chua xót.
 lòng trước sự 
? So sánh ngòi bút miêu tả sụp đổ của một 
2 cuộc tháo chạy () vương triều mà 
 mình phụng thờ
 HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (5 phút)
- Mục tiêu: HS khái quát kiến thức, vận dụng kiến thức vào giải bài tập.
- Năng lực: Tiếp nhận, giải quyết vấn đề.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
GV chuyển giao nhiệm vụ HS thực hiện 
học tập nhiệm vụ học tập
- Yêu cầu thực hiện BT - Đọc yêu cầu BT HS trả lời đúng theo hướng dẫn:
Qua đoạn trích tác phẩm, em - HS suy nghĩ, trả - Hành động mạnh mẽ, quyết đoán.
cảm nhận hình ảnh người anh lời - Trí tuệ sáng suốt, mẫn cán, điều binh 
hùng dân tộc Quang Trung - -HS giải bài tập khiển tướng tài tình.
Nguyễn Huệ như thế nào? theo hướng dẫn. - Ý chí quyết chiến quyết thắng, tầm 
 nhìn xa trông rộng: mạnh bạo, tự tin 
 GV: nhận xét, đánh giá, trong kế sách đánh giặc, tính toán 
tuyên dương trước sau chu toàn (trước khi đánh 
 giặc đã tính đến cả đối sách với giặc 
 sau khi chiến thắng)
 HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG (5 phút)
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 05
Tiết: 22,23
Ngày soạn: 2/10/2023
Ngày dạy: 4/10/2023
 CHỦ ĐỀ 1
 TRUYỆN KIỀU VÀ NGHỆ THUẬT MIÊU TẢ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. CĂN CỨ LỰA CHỌN CHỦ ĐỀ 
1. Cơ sở lý luận:
 Căn cứ vào công văn 3280/BGĐT về việc hướng dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học cấp 
THCS, THPT ngày 27 tháng 08 năm 2020 để xây dựng tích hợp chủ đề Văn bản – Tập làm văn.
 2. Cơ sở thực tiễn 
 Đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường là rất quan trọng để phát huy năng lực của học 
sinh. Việc học Văn bản - Tiếng việt - Tập làm văn không còn tách rời như trước mà chúng có mối 
quan hệ chặt chẽ, bổ sung cho nhau. Học sinh phải vận dụng nhuần nhuyễn lý thuyết của phân 
môn này để ứng dụng vào phân môn khác tạo hiệu quả cao trong dạy và học. 
 Căn cứ vào nội dung chương trình SGK hiện hành, BGDĐT đã ban hành công văn 3280/BGĐT 
hướng dẫn tích hợp chủ đề trong chương trình lớp 9 – Học kì I gồm các tiết học như sau:
 Tiết 22 đến tiết 29
 Tuần Tiết Bài Lưu ý 
 22 Truyện Kiều của Nguyễn Du 
 5 23 Truyện Kiều của Nguyễn Du
 24 Chị em Thúy Kiều 
 25 Chị em Thúy Kiều 
 26 Kiều ở lầu Ngưng Bích 
 27 Kiều ở lầu Ngưng Bích
 6 28 Miêu tả trong văn tự sự
 29 Miêu tả nội tâm trong văn tự sự
3. Mục đích:
 Mục đích của việc tích hợp chủ đề Văn bản – Tập làm văn trong chương trình Ngữ văn lớp 9 
– Học kì I: 
 Nói đến đại thi hào Nguyễn Du là nói đến nghệ thuật bậc thầy trong ngôn ngữ miêu tả thiên 
nhiên, con người với nhiều bút pháp ước lệ tượng trưng, tả cảnh ngụ tình, miêu tả nội tâm nhân vật 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 B. Mục tiêu cụ thể cần đạt từng bài 
 Tiết 1. Kiến thức: 2. Kỹ năng: 3. Thái độ 4. Năng lực
 - Cuộc đời và sự nghiệp - Đọc – hiểu một tác - Trân trọng 
 sáng tác của Nguyễn phẩm truyện Nôm giá trị của 
 Du. trong văn học trung Truyện Kiều, 
 22,23
 - Nhân vật, sự kiện, cốt đại tự hào về 
 Truyện 
 truyện của Truyện - Nhận ra những đặc truyền thống - Năng lực 
Kiều của 
 Kiều. điểm nổi bật về cuộc văn học nước chung: Năng 
 Nguyễn 
 - Thể thơ lục bát truyền đời và sáng tác của nhà lực tự học; Năng 
 Du
 thống của dân tộc trong một tác giả văn học lực tự giải quyết 
 một tác phẩm VH trung trung đại. vấn đề và sáng 
 đại tạo; Năng lực 
 thẩm mỹ; Năng 
 - Bút pháp nghệ thuật - Đọc –hiểu một văn - Có ý thức lực thể chất; 
 tượng trưng ước lệ của bản truyện thơ trong trân trọng vẻ Năng lực giao 
 Nguyễn Du trong miêu văn học trung đại đẹp của người tiếp; Năng lực 
 tả nhân vật - Theo dõi diễn biến phụ nữ trong hợp tác; Năng 
 - Cảm hứng nhân đạo sự việc trong tác XH cũ. lực công nghệ 
 của Nguyễn Du: trân phẩm truyện thông tin và 
 24,25
 trọng, ca ngợi vẻ đẹp, - Có ý thức liên hệ truyền thông.
 Chị em 
 tài năng của con người với văn bản liên quan - Năng lực 
 Thúy 
 qua 1 đoạn trích cụ thể. để tìm hiểu về nhân riêng: Năng lực 
 Kiều 
 vật ngôn ngữ, năng 
 - Phân tích được một lực thuyết trình, 
 số chi tiết nghệ thuật năng lực đọc – 
 tiêu biểu cho bút hiểu văn bản.
 pháp nghệ thuật cổ 
 điển của ND trong 
 văn bản.
 26,27
 - Qua tâm trạng cô đơn, - Rèn kỹ năng phân - Cảm thông, 
 Kiều ở 
 buồn tủi và nổi niềm tích tâm trạng nhân trân trọng 
 lầu 
 thương nhớ của Kiều để vật qua việc phân tích những mảnh 
 Ngưng 
 cảm nhận được tấm cảnh. đời bất hạnh, 
 Bích
 lòng thuỷ chung, hiếu có cái nhìn 
 GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 tắt truyện Kiều chỉ rõ tả, các biện pháp nhân vật, sự việc 
 24,25 - Kể tên các - Giải thích vì tu từ trong văn trong văn bản (có sử 
 Chị em nhân vật, liệt sao các nhân vật bản ... dụng các yếu tố 
 Thúy Kiều kê các suy lại có tâm trạng, - Phân vai thể Tiếng việt ).
 nghĩ, tâm hành động như hiện một tình - Viết đoạn NLXH: 
 trang, lời nói, vậy? huống trong bằng một đoạn văn 
 hành động - Thảo luận , so truyện hoạc 1 tình ngắn nêu suy nghĩ 
 ..của nhân vật. sánh huống tương tự và của em về lòng hiếu 
 - Giải nghĩa - Vẽ một bức nếu suy nghĩ về thảo; về nét đẹp văn 
 các từ... tranh về một sự tình huống đó... hóa cảu dân tộc...
 - Trả lời các việc trong - Câu hỏi liên - Sáng tạo: Em có 
 26,27
 câu hỏi trắc truyện, nêu suy hệ: Em có biết thể tưởng tượng một 
 Kiều ở lầu 
 nghiệm... nghĩ của em về một trường câu chuyện... và 
 Ngưng Bích
 sự việc đó. hợp khác mà ở những bài học cho 
 đó...? riêng mình...?
 - Tìm một VB 
 khác cùng chủ 
 đề..
 28
Miêu tả trong - Nhắc lại lý - Chỉ ra yếu tỗ - So sánh 2 câu - Viết đoạn 
 văn tự sự. thuyết: Thế miêu tả và thơ, 2 đoạn NLVH nhận xét 
 nào là miêu tả miêu tả nội tâm trích.về cách về nghệ thuật 
 và miêu tả nội trong văn bản sử dụng từ miêu tả hoặc 
 tâm trong văn tự sự ngữ, cách miêu miêu tả nội tâm 
 bản tự sự - Hiểu vai trò, tả nhân vật trong 
 29 - Làm BT trắc nội dung của - Viết 1 đoạn văn một đoạn trích cụ 
Miêu tả nội tâm nghệm yếu tố miêu tả nêu tác dụng của thể.
trong văn tự sự nội tâm trong yếu tỗ miêu tả 
 văn bản tự sự. và miêu tả nội 
 tâm trong văn 
 bản tự sự.
 GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN ĐỘNG CỦA GHI BẢNG
 HS
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Một nhóm chiếu video đã chuẩn Hs theo dõi
bị giới thiệu về tài liệu liên quan 
đến truyện Kiều.
-> GV dẫn vào bài: Truyện Kiều 
của thi hào dân tộc Nguyễn Du là 
một công trình nghệ thuật bằng thơ 
lục bát chan chứa tinh thần nhân 
đạo. Thiên diễm tình của Người 
quốc sắc, kẻ thiên tài với bao tình 
tiết đẹp đẽ, cảm động gieo vào 
lòng ta bao ấn tượng khó phai mờ. 
Trong tiết học hôm nay, cô sẽ giới 
thiệu với các em về cuộc đời, con 
người, sự nghiệp văn học của 
Nguyễn Du; về cốt truyện, những 
giá trị cơ bản về nội dung và nghệ 
thuật của Truyện Kiều.
 B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (30 phút)
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm I. Nguyễn Du ( 1765 - 1820) : SGK tr 
hiểu về tác giả ND. 77
- Nêu những nét chính về cuộc đời, - HS trả lời - Nguyễn Du sinh trưởng trong một 
con người Nguyễn Du có ảnh HS khác nhận thời đại có nhiều biến động dữ dội. 
hưởng tới sự nghiệp văn học của xét, bổ sung Những thay đổi kinh thiên động địa ấy 
ông. đã tác động mạnh tới tình cảm, nhận 
Đối với HS Ân: thức của Nguyễn Du để ông hướng 
Nắm được tác giả, tác phẩm ngòi bút vào hiện thực.
Nhắc lại được nội dung bài học - Gia đình Nguyễn Du là một gia đình 
 đại quý tộc, nhiều đời làm quan. Hoàn 
 cảnh gia đình cũng có tác động lớn 
 tới cuộc đời Nguyễn Du.
 - Nguyễn Du là người có hiểu biết sâu 
GV Huỳnh Thị Vân Trang