Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 34 - Năm học 2023-2024 - Huỳnh Thị Vân

 Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 34
Tiết: 166,167
Ngày soạn: 03/05/2024
Ngày dạy: 06/05/2024
 TỔNG KẾT VĂN HỌC
I.Mục tiêu cần đạt
 1.Kiến thức
-Giúp học hình dung lại hệ thống các thể loại văn học đã được học.
-Hình thành những hiểu biết ban đầu về thể loại văn học Việt Nam.
-Củng cố và hệ thống hóa những tri thức đã học về các thể loại văn học gắn với từng thời kì 
trong tiến trình vận động của văn học. 
Đối với em Ân:
- Hệ thống hóa những tri thức đã học về các thể loại văn học gắn với từng thời kì trong tiến 
trình vận động của văn học. 
2.Kĩ năng
-Rèn luyện kĩ năng hệ thống hóa, so sánh, khái quát hóa, nhận diện và phân tích thể loại các 
văn bản đã học và đọc thêm.
Đối với em Ân:
-Rèn luyện kĩ năng hệ thống hóa, khái quát hóa, nhận diện và phân tích thể loại các văn bản đã 
học và đọc thêm.
3.Thái độ
- Có ý thức tổng hợp, lập bảng thống kê, vận dụng lí thuyết đã học vào thực hành cảm nhận tác 
phẩm văn học.
Đối với em Ân:
- Có ý thức tổng hợp, vận dụng lí thuyết đã học vào thực hành cảm nhận tác phẩm văn học.
II.Chuẩn bị của thầy và trò.
- Giáo viên: Chuẩn bị nội dung lên lớp, sưu tầm thêm bài tập cho h/s luyện tập.
-Học sinh: Chuẩn bị bài theo hướng dẫn của giáo viên.
III.Tiến trình tổ chức các hoạt động.
*Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.
GV kiểm tra công tác chuẩn bị bài ở nhà của học sinh theo hướng dẫn SGK/181
*Hoạt động 2: Khởi động.
Trong chương trình Ngữ văn THCS chúng ta đã tìm phần lớn Văn học Việt nam để giúp các 
em có cái nhìn toàn diện về nội dung, nghệ thuật của các tác phẩm đó chúng ta cùng thực hiện 
tiết tổng kết Văn học.
*Hoạt động 3: Tổng kết
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
học hiện đại -Thơ: các thể thơ truyền thống như lục 
 bát, thơ 4 chữ được vận dụng, thể thơ 8 
GV yêu cầu học sinh đọc ghi chữ mới xuất hiện...hình ảnh sáng tạo
nhớ SGK/201 -Đọc ghi nhớ *Ghi nhớ: SGK/201
*Hoạt động 4: Củng cố và dặn dò
- Nắm vững các tác phẩm trong chương trình về tác phẩm, tác giả, thể loại.
- Trả lời 5 câu hỏi SGK/200
- Chuẩn bị bài: Thư, Điện chức mừng, thăm hỏi
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
lại.
? Những trường hợp nào cần gửi - Trao đổi. -Những trường hợp cần gửi thư ( điện) 
thư ( điện ) chức mừng và những chúc mừng.
trường hợp nào cần gửi thư +Trường hợp a: nhân dịp sinh nhật, đoạt 
( điện ) thăm hỏi? giải cao trong thi cử, chuyển nhà mới...
Đối với em Ân: +Trường hợp b.
Xác định được những trường -Những trường hợp cần gửi thư ( điện) 
hợp nào cần gửi thư ( điện ) thăm hỏi.
chức mừng và những trường hợp +Trường hợp c, d.
nào cần gửi thư ( điện ) thăm 
hỏi? -Thảo luận -Thăm hỏi gia đình có chuyện buồn, đạt 
 giải cao trong kì thi đại học...
? Hãy kể thêm một số trường 
hợp cần gửi thư, điện chúc -Khái quát -Có hai loại địên( thư) .
mừng, thăm hỏi? +Điện, thư thăm hỏi
Đối với em Ân: +Điện thư chúc mừng.
Kể thêm được một số trường -So sánh -Khác nhau về mục đích:
hợp cần gửi thư, điện chúc +Thăm hỏi và chia vui
mừng, thăm hỏi +Thăm hỏi và chia buồn.
 -Nghe II. Cách viết thư ( điện) chúc mừng và 
? Có mấy loại thư, điện ? thăm hỏi
Đối với em Ân: 1.Văn bản.
Kể tên được các loại thư, điện -Nhận xét -Văn bản a
?Cho biết mục đích và tác dụng -Văn bản b
của thư, điện thăm hỏi và chúc -Văn bản c
mừng khác nhau ở điểm gì? -Trình bày -Thư, điện chúc mừng: Trường hợp a, b
 -Thư điện thăm hỏi : Trường hợp c.
GV khái quát chuyển ý. * Giống nhau:
 -Đều bày tỏ tình cảm, chia sẻ với người 
GV đọc các văn bản sách giáo nhận thư, điện.
khoa/202 * Khác nhau.
 +Chúc mừng là bộc lộ suy nghĩ cảm xúc 
?Xác định thư, điện chúc mừng chia vui...->Lời chúc mong muốn.
và thăm hỏi trong 3 văn bản +Thăm hỏi: bộc lộ sự cảm thông chia sẻ 
trên? nỗi buồn -> Lời thăm hỏi, chia buồn.
? Nội dung của thư, điện chúc -Nhận xét - Độ dài vừa phải, ngắn gọn, xúc tích, đủ 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
thế nào?
Đối với em Ân:
Nêu đúng hình thức trình bày
 Hoạt động của Hoạt động của 
 Nội dung cần đạt
 giáo viên H/S
 III. Luyện tập.
GV khái quát nội dung tiết 1. 1. Hoàn chỉnh lần lượt ba bức thư, điện 
GV nêu yêu cầu của bài 1. - Đọc đề bài. ở mục II.1 theo mẫu.
? Hoàn chỉnh lần lượt ba bức - Trao đổi nhóm, a.Họ tên, địa chỉ người nhận
thư, điện ở mục II theo mẫu? trình bày. .............................................................-
Đối với em Ân: Nội dung:
Hoàn chỉnh các bức thư điện Nhân dịp xuân Quý Mùi, em xin chcú 
theo mẫu, có sự hướng dẫn của thầy cô và toàn thể gia đình dồi dào sức 
GV khỏe, thành đạt và nhiều niềm vui.
 -Họ tên, địa chỉ người gửi.
 b. Họ tên, địa chỉ người nhận
 .............................................................-
 Nội dung:
 Nhận được tin bạn đoạt Huy chương 
 Vàng môn Nhảy cao trong Hội khỏe Phù 
 Đổng, cả lớp vô cùng xúc động và tự 
 hào. Xin nhiệt liệt chúc mừng và mong 
 bạn khỏe, tiếp tục giành được nhiều huy 
 chương.
 -Họ tên, địa chỉ người gửi.
 .............................................................
 c. Họ tên, địa chỉ người nhận
 .............................................................-
 Nội dung:
 Qua truyền hình, được biết quê hương và 
 gia đình bạn chịu nhiều tổn thất trong 
 trận bão vừa rồi, mình hết sức lo lắng. 
 Xin gửi đến bạn và toàn thể gia đình 
 niềm cảm thông sâu sắc. Mong gia đình 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 34
Tiết: 170
Ngày soạn: 03/05/2024
Ngày dạy: 11/05/2024
 HƯỚNG DẪN HS LÀM BÀI KIỂM TRA TỔNG HỢP
 ĐỀ BÀI:
PHẦN I: Đọc - hiểu văn bản (6 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:
 “Đất nước mình nhân hậu
 Có nước trời xoa dịu vết thương đau
 Em nằm dưới đất sâu
 Như khoảng trời đã nằm yên trong đất
 Đêm đêm, tâm hồn em toả sáng
 Những vì sao ngời chói, lung linh”
 (Khoảng trời hố bom – Lâm Thị Mỹ Dạ)
Câu 1: Đoạn thơ trên gợi nhớ đến tác phẩm nào em đã học trong chương trình? Nêu tên 
tác giả? Nêu hoàn cảnh sáng tác? (1.0 điểm)
Câu 2: Hãy cho biết ngôi kể trong tác phẩm em vừa nêu? Tác dụng của việc lựa chọn 
ngôi kể ấy? (1.0 điểm)
Câu 3: Kể tên các thành phần biệt lập? Chỉ ra 1 thành phần biệt lập có trong đoạn thơ 
trên? (1.0 điểm)
Câu 4: Từ việc hiểu nội dung của tác phẩm trên, hãy viết một văn bản ngắn (khoảng 1 
trang giấy thi) nêu suy nghĩ của em về lòng yêu nước của thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện 
nay? (2.0 điểm)
PHẦN II: Tạo lập văn bản (5 điểm)
Phân tích bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh để thấy được sự vận động của mạch cảm 
xúc trong bài thơ.
 HẾT
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
- Bố cục rõ ràng, kết cấu bài viết chặt chẽ, dùng từ đặt câu đúng, diễn đạt trong sáng và 
giàu sức biểu cảm.
- Học sinh có thể phân tích từng khổ thơ, sau đó nêu lên sự phát triển của mạch cảm xúc 
qua các khổ thơ ấy. Hoặc có thể phân tích cả bài thơ, cuối cùng mới nêu lên sự vận 
động, phát triển của mạch cảm xúc từ đầu đến cuối bài thơ.
2. Yêu cầu về kiến thức:
- Để thực hiện yêu cầu của đề bài, học sinh không chỉ phân tích bài thơ mà còn phải thấy 
được sự vận động của mạch cảm xúc qua từng khổ thơ. 
a.Khổ 1:
- Sự biến đổi của đất trời sang thu được nhà thơ cảm nhận qua mùi hương trong không 
gian: hương ổi phả vào trong gió se.
- Dấu hiệu sang thu được cảm nhận qua hình ảnh: sương chùng chình. Cảm nhận từ 
khứu giác chuyển sang thị giác.
- Tâm trạng bâng khuâng, ngỡ ngàng của tác giả được thể hiện qua các từ: “bỗng”, “hình 
như”.
b.Khổ 2:
- Dấu hiệu mùa thu dường như rõ rệt hơn qua các hình ảnh: “dòng sông”, “cánh chim”, 
“mây mùa hạ” đang dần chuyển mình sang thu. Cái oi bức của mùa hạ cũng sắp qua và 
cái dịu êm của mùa thu cũng đã đến.
- Các từ láy “dềnh dàng”, “vội vã” có giá trị gợi tả .
- Cụm từ “vắt nửa mình” nhân hóa đám mây khá độc đáo, thú vị và có sức gợi cảm.
* Sự vận động của mạch cảm xúc từ khổ thơ 1 sang khổ thơ 2 : 
- Cảm nhận của nhà thơ được mở rộng theo chiều rộng của không gian từ gần đến xa, 
không chỉ là những hình ảnh thiên nhiên nơi đầu thôn ngõ xóm mà giờ đây, thu đã lan 
toả trong cả đất trời. 
- Bức tranh mùa thu đã hiện ra khá rõ nét chứ không còn mơ hồ như ở khổ thơ đầu.
- Từ cảm giác ngỡ ngàng bâng khuâng đến sự nuối tiếc nhẹ nhàng của lòng người vào 
khoảnh khắc giao mùa.
c. Khổ 3:
- Không gian thu đến đây được tác giả cảm nhận qua các hình ảnh của thiên nhiên, vũ 
trụ: nắng, mưa, sấm.
- Đất trời đang làm một cuộc chuyển giao kì diệu, tất cả điều đó được tác giả cảm nhận 
bằng một tâm hồn rung động tinh tế, giàu tình yêu thiên nhiên.
- Các từ ngữ “vẫn còn”, “đã vơi dần”, “cũng bớt bất ngờ” đã gợi tả rất hay cảm giác về 
sự hiện hữu của sự vật trong thời gian và không gian ấy.
- Những hình ảnh: “nắng”, “mưa”, “sấm” vừa có ý nghĩa tả thực vừa mang nghĩa ẩn 
dụ. “Sấm” tượng trưng cho những vang động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời; 
“hàng cây đứng tuổi” tượng trưng cho những con người từng trải, được tôi luyện trong 
những tháng năm gian khổ (có thể là người lính cách mạng từng đi qua chiến tranh). Với 
những hình ảnh này, nhà thơ muốn gởi gắm suy ngẫm: khi con người đã từng trải thì 
cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
 * Sự vận động của mạch cảm xúc từ khổ thơ 1, 2 sang khổ thơ 3 : 
GV Huỳnh Thị Vân Trang