Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 28 - Năm học 2023-2024 - Huỳnh Thị Vân

 Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 28
Tiết: 136
Ngày soạn: 23/03/2024
Ngày dạy: 25/03/2024
 ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT
A. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
- Giúp học sinh thông qua các tài liệu ngôn ngữ thực tế, giúp học sinh hệ thống hóa lại các vấn 
đề đã học trong học kì II. Về khởi ngữ và các thành phần biệt lập. Liên kết câu và liên kết đoạn 
văn, nghĩa tường minh và hàm ý.
Đối với em Ân
Nắm được kiến thức tiếng việt đã học
 2. Kĩ năng
- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các thành phần câu, nghĩa tường minh và hàm ý.
3. Thái độ
- Học sinh có ý thức sử dụng đúng và có hiệu quả thành phần biệt lập, liên kết câu và liên kết 
đoạn văn, nghĩa tường minh và hàm ý.
Đối với em Ân
Ý thức sử dụng đúng và có hiệu quả thành phần biệt lập, liên kết câu và liên kết đoạn văn, 
nghĩa tường minh và hàm ý.
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Bảng phụ, đèn chiếu, phiếu học tập.
- Học sinh: Đọc bài trả lời các câu hỏi sách giáo khoa và gợi ý của giáo viên.
III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: 
- Phân tích, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, đàm thoại, bình giảng
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Ổn định lớp: Ổn định lớp, điểm danh. 
2. Kiểm tra bài cũ: Giáo viên kiểm tra chuẩn bị bài của học sinh, nhận xét đánh giá việc chuẩn 
bị bài ở nhà.
3. Bài mới:
 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
- Năng lực: Năng lực tiếp nhận, sử dụng công nghệ thông tin, hợp tác.
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
- GV giao nhiệm vụ học tập: HS thực hiện nhiệm 
Trong học kì II vừa qua chúng ta đã vụ học tập:
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 ? Kể tên các thành phần người nói đối với sự việc nói đến trong câu và 
 biệt lập đã được học? Nội thái độ của người nói với người nghe)
 dung của nó? Ví dụ: Hình như hôm nay trời dông.
 Đối với em Ân Hình như: Thái độ của người nói đối với sự việc 
 Kể tên được các thành phần nói trong câu chưa chắc chắn.
 biệt lập đã học + Thành phần cảm thán: là thành phần được 
 dùng để bộc lộ tâm lí của người nói ( vui, buồn, 
 mừng, giận...)
 Ví dụ: ồ, sao mà độ ấy vui thế.
 + Thành phần gọi- đáp: được dùng để tạo lập 
 hoặc để duy trì quan hệ giao tiếp.
 + Thành phần phụ chú được dùng để bổ sung 
 -Nhắc khái một số chi tiết cho nội dung chínhc ủa câu.
 niệm
 2. Luyện tập
 GV yêu cầu học sinh nhắc - Đọc, xác a. Xác định các thành phần: Khởi ngữ, các 
 lại các khái niệm : Khởi định thành phần biệt lập trong các đoạn trích.
 ngữ, tình thái, cảm thán, - Khởi ngữ: Xây cái lăng ấy
 gọi- đáp. - Tình thái: Dường như
 GV khái quáy chuyển ý. - Cảm thán: Vất vả quá !
 - Gọi - đáp: Thưa ông
 GV treo bảng phụ bài tập 1 -Thảo luận- - Phụ chú: Những người con gái...nhìn ta như 
 SGK, nêu yêu cầu học sinh điền bảng vậy.
 xác định. b. Điền vào bảng thống kê.
 Khởi Các thành phần biệt lập
 ngữ Tình Cảm Goi- Phụ chú
 GV yêu cầu H/S điền vào thái thán đáp
 bảng tổng hợp. - -Những 
 -Xây -
 -Vất vả Thư người con 
 cái Dường 
 - Độc lập quá a gái...nhìn 
 lăng ấy như
 ông ta như vậy.
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 GV yêu cầu H/S điền vào Lặp từ Thế Nối
 bẳng tổng hợp. - Nó 
 -Nhưng, 
 -Từ ngữ -Cô bé ( b)
 nhưng rồi, 
? Nêu rõ sự liên kết nội tương ứng ( b) -Thế 
 và ( a)
 dung và hình thức giữa các - Đọc c)
 câu trong đoạn văn em viết 
 về truyện ngắn Bến quê - Thảo luận .- Về nội dung: Các câu trong đoạn văn đã hướng 
 của Nguyễn Minh Châu. ? đến làm rõ nội dung chủ để của văn bản Bến quê 
 là chúng ta nên trân trọng những gì gần gũi ở 
 quanh ta.
 GV Treo bảng phụ câu - Về hình thức: Đoạn văn có sử dụng các phép liên 
 chuyện cười. kết câu: như phép thế, phép nối.
 ? Người ăn mày muốn nói III. Nghĩa tường minh và hàm ý
 điều gì với người nhà giàu - Đọc 1. Bài tập 1: Truyện cười Chiếm hết chỗ.
 qua câu nói in đậm cuối - Phát hiện - Câu chứa hàm ý: ở dưới ấy các nhà giàu 
 truyện? chiếm hết cả chỗ rồi !
 GV nhận xét bổ sung. +Hàm ý: Địa ngục là chỗ của các ông ( người nhà 
 giàu)
 2. Bài tập 2.
 GV nêu yêu cầu bài tập 2 Tìm hàm ý của các câu in đậm trong các đoạn 
 ? Tìm hàm ý của các câu in trích.
 đậm trong các đoạn trích. a. Tớ thấy họ ăn mặc đẹp đấy.
 -> Hàm ý: Đội bóng của huyện chơi không hay. 
 GV khái quát Tôi không muốn bình luận về chuyện này.
 b. Tớ bào cho Chi rồi.
 -> Hàm ý: Tớ chưa báo cho Nam và Tuấn.
4. Hướng dẫn tự học: (3 phút)
- Về nhà học thuộc lòng các bài thơ. Nắm chắc giá trị nội dung, nghệ thuật.
- Tập phân tích bài thơ hoặc khổ thơ em cho là hay nhất. Chuẩn bị bài: Những ngôi sao xa xôi.
5. Rút kinh nghiệm:
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
3. Bài mới:
 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
- Năng lực: Năng lực tiếp nhận, sử dụng công nghệ thông tin, hợp tác.
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
- GV giao nhiệm vụ học tập: HS thực hiện nhiệm 
Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu hoàn vụ học tập:
cảnh sống, công việc của ba cô gái -Học sinh chú ý theo -Định hướng được nội dung, 
thanh niên xung phong trên tuyến dõi. chủ đề bài học.
đường Trường Sơn, ở những người nữ 
chiến sĩ có vẻ đẹp tâm hồn như thế 
nào chúng ta cùng tìm hiểu tiếp bài.
- GV theo dõi, gợi ý. -HS ghi đề bài.
- GV nhận xét, giới thiệu bài mới, ghi 
tên bài học mới.
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (25 phút)
- Mục tiêu: Nắm được xuất xứ, phương thức biểu đạt, chủ đề, thể loại của văn bản.
- Năng lực: Thu nhận thông tin, hợp tác cảm thụ, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo.
 Hoạt động của Hoạt động 
 Nội dung cần đạt
 giáo viên của h/s
 I. Đọc tiếp xúc văn bản
 GV khái quát nội dung tiết 1. II. Đọc - Hiểu văn bản
 -Nghe
 1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của 
 GV định hướng h/s theo dõi đoạn văn -Đọc ba cô gái thanh niên xung phong
 bản từ Bây giờ là buổi trữa đến hết. 2. Vẻ đẹp trong tâm hồn của ba cô 
 gái
 ? Đọc truyện em hình dung được nhân -Hình - Phương Định là cô gái Hà Nội đi 
 vật tôi ( Phương Định ) hiện lên như thế dung thanh niên xung phong. Là cô gái trẻ, 
 nào? đẹp.
 ? Vẻ đẹp của Phương Định được miêu -Phát hiện - Cô có hai bím tóc dày, tương đối 
 tả như thế nào? mềm, cổ cao, đôi mắt nhìn xa xăm...
 Đối với em Ân -> Vẻ đẹp hấp dẫn của cô gái thị 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 hãy chứng minh? -Khái quát rất nhạy cảm.
 -Thao là người lớn tuổi hơn, chăm 
 ? Qua tìm hiểu nhân vật Phương Định -Phát hiện chép bài hát. Thương yêu đồng đội, 
 em cảm nhận được nét đẹp nào trong bình tĩnh trước hiểm nguy....
 tâm hồn cô? -Nho thích thêu thùa. Anh đại đội 
 trưởng lịch lãm...
 ? Ngoài nhân vật Phương Định hai cô -> Thao có vẻ đẹp của người từng trải 
 gái Nho và Thao, anh đại đội trưởng -Suy nghĩ và rất nữ tính và cũng rất dũng cảm.
 được giới thiệu như thế nào? -Nho hồn nhiên vô tư, dũng cảm
 Đối với em Ân -Anh đại đội trưởng lịch lãm...
 Tìm được các chi tiết giới thiệu về hai =>Họ đều trẻ, có tinh thần trách nhiệm 
 nhân vật Nho và Thao. -Cảm trong công việc, có lòng dũng cảm 
 nhận khái không sợ hi sinh, tình đồng đội gắn bó, 
 ? Em có suy nghĩ như thế nào về các quát dễ xúc động nhiều mộng mơ. Họ thích 
 nhân vật đó? làm đẹp ngay cả trong hoàn cảnh chiến 
 trường và đặc biệt họ rất hồn nhiên coi 
 thường cái chết... 
 ? Qua tìm hiểu các nhân vật trong đoạn -Suy luận -> Tác giả thành công ở nghệ thuật 
 trích em cảm nhận được vẻ đẹp tính miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật.
 cách nào của ba cô gái? -Thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ 
 hồn nhiên, dũng cảm, có tinh thần 
 -Hình đồng đội, dám hi sinh, có học vấn.
 dung III. Tổng kết.
 ?Điều gì đã khiến cho hình ảnh các * Nghệ thuật:
 nhân vật hiện lên đẹp đẽ, sinh động như -Truyện thành công ở phương thức 
 vậy? trần thuật ngôi thứ nhất, xây dựng 
 -Khái quát nhân vật qua miêu tả tâm lí của nhân 
 ? Qua truyện em hình dung được những vật.
 nét đẹp nào ở thế hệ trẻ Việt Nam thời -Ngôn ngữ giọng điệu trần thuật phù 
 chống Mỹ? hợp với nhân vật kể chuyện, câu văn 
 ngắn nhịp nhanh, h/ả so sánh được sử 
 GV khái quát chuyển ý. dụng nhiều...
 ? Điểm lại những thành công về nghệ * Nội dung:
 thuật của truyện? - Họ đều trẻ, có tinh thần trách nhiệm 
 -Cảm trong công việc, có lòng dũng cảm 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 nhiệm vụ học tập
- Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của - HS làm việc độc - HS biết viết đoạn văn theo 
em về một nhân vật mà em yêu thích lập yêu cầu.
trong truyện. - HS trình bày kết 
- GV theo dõi, hỗ trợ HS làm bài. quả
- GV cho HS trình bày, khen thưởng, - Lớp nhận xét, HS 
tuyên dương bài viết hay. lắng nghe, học hỏi
 HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (4 phút )
- Mục tiêu: Giao cho HS những nhiệm vụ nhằm bổ sung kiến thức
- Năng lực: Giải quyết vấn đề, tự quản bản thân, khoa học, tư duy sáng tạo, quản lí
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của Nội dung, yêu cầu cần đạt
 học sinh
- GV chuyển giao nhiệm vụ học - HS thực hiện 1. Trả lời:
tập nhiệm vụ HT - Câu chuyện cho ta thấy tuổi trẻ thế 
1. Đọc truyện ngắn này, em hình - Thực hiện ở hệ thanh niên kháng chiến chống Mĩ 
 gặp nhiều gian lao, hiểm nguy nhưng 
dung và cảm nghĩ như thế nào về nhà
tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng ở họ vẫn luôn ngời sáng tinh thần tự 
chiến chống Mĩ? do, dũng cảm, ngang tàng. Ở họ có sự 
2. Tìm đọc một sô bài thơ, đoạn thơ kết hợp hoàn hảo giữa những phẩm 
 chất anh hùng cao đẹp và tâm hồn 
hay viết về thế hệ trẻ Việt Nam thời 
 sáng ngời của người bộ đội Cụ Hồ.
chống Mĩ. 2. Bài: Cô gái mở đường, Bài thơ về 
 tiểu đội không kính, Khoảng trời và 
 hố bom...
4. Hướng dẫn tự học: (3 phút)
- Về nhà tóm tắt truyện, phân tích nhân vật Trương Định
- Tập phân tích nhân vật và toàn bộ truyện ngắn (phần trích ).
- Chuẩn bị bài Chương Trình địa phương.
5. Rút kinh nghiệm:
..
..
GV Huỳnh Thị Vân Trang