Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 2 - Năm học 2023-2024 - Huỳnh Thị Vân

 Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 02
Tiết: 6,7
Ngày soạn: 10/09/2023
Ngày dạy: 11/09/2023
 ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HOÀ BÌNH
 (Mác – Két)
I- MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ toàn bộ sự sống 
trên trái đất và nhiệm vụ cấp bách của toàn thế giới là ngăn chặn nguy cơ đó, đấu tranh cho một 
thế giới hòa bình.
Đối với HS Ân:
Nhắc lại được nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản
- Thấy được nghệ thuật nghị luận của bài văn, nổi bật là chứng cứ cụ thể xác thực, rõ ràng, giàu 
sức thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
2. Kĩ năng: Đọc sáng tạo, chọn lọc phân tích chi tiết, cảm thụ.
Đối với HS Ân:
Đọc đúng được văn bản
II Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài.
- Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo, đánh giá, bình luận về hiện trạng, nguy cơ chiến tranh hạt nhân 
hiện nay.
 - Ra quyết định: về những việc làm cụ thể của cá nhân và xã hội vì một thế giới hòa bình.
 - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng của cá nhân, trao đổi về hiện trạng và giải pháp để 
đấu tranh chống nguy cơ chiến tranh hạt nhân, xây dựng một thế giới hòa bình.
3. Năng lực:
- Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác.
4. Phẩm chất:
- Giáo dục, bồi dưỡng tình yêu hoà bình, tự do, ý thức đấu tranh cho một thế giới hoà bình.
Đối với HS Ân:
Yêu hòa bình
II- CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: Tài liệu tham khảo.
1. Bản dịch “Thanh gươm Đa mô- dét” – Báo Văn nghệ (27/9/1986)
2. Học sinh: Soạn bài.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
- Phân tích, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, đàm thoại, bình giảng
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 HĐ của Thầy HĐ của trò Nội dung ghi bảng
 * HĐ 1: HDHS Tìm hiểu khái quát văn bản (20')
- Giáo viên hướng dẫn - HS theo dõi, I- Khái quát văn bản
cách đọc, giáo viên đọc đọc VB 1. Đọc văn bản:
mẫu, gọi học sinh đọc 2. Tìm hiểu chú thích/sgk
?Nêu hiểu biết của em về - Học sinh xp trả a. Tác giả: G.Mác – Két (1928) 
tác giả Mác – Két? lời cá nhân (Gọi - Nhà văn Côlômbia. Ông là tác giả của 
Đối với HS Ân: HSTB và HS nhiều tiểu thuyết và TN nổi tiếng. 
Đọc được tên tác giả, tác yếu) - Ông được giải thưởng Nôben về văn học 
phẩm năm 1982
GV: b. Tác phẩm: 
 Giới thiệu đôi nét về tác - Học sinh thảo - Thể loại: Văn bản nhật dụng
phẩm “Trăm năm cô đơn” luận nhóm, cử - Trích từ tham luận của Mác-Két trình bày 
 đại diện trả lời, ở Mê-hi-cô (Cuộc họp của nguyên thủ 6 
?Thể loại của VB? đại diện nhóm nước)
?VB được trích từ tác khác bổ sung. c. Giải nghĩa từ khó: sgk/19-20
phẩm nào? 3. Bố cục:
?Hãy tìm bố cục của văn - Chia bố cục - Đoạn 1: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân 
bản? - Nhận xét, bổ đang đe dọa thế giới.
 xung - Đoạn 2: Sự nguy hiểm và phi lí của chiến 
 tranh hạt nhân.
 - Đoạn 3: Nhiệm vụ của con người và lời 
 đề nghị khiêm tốn của tác giả.
 * HĐ 2: HDHS Đọc hiểu chi tiết văn bản 
 II - Đọc hiểu chi tiết văn bản
? Luận điểm là gì? - Nhắc lại kiến 1- Hệ thống luận điểm – luận cứ
Đối với HS Ân: thức TLV. - Luận điểm: Chiến tranh hạt nhân là một 
Nhắc lại được nội dung - Đấu tranh cho hiểm họa khủng khiếp đang đe dọa toàn thể 
luận điểm một thế giới hòa loài người và mọi sự sống trên trái đất, vì 
 bình. vậy đấu tranh để loại bỏ nguy cơ ấy cho 
? Luận điểm của văn bản - Tìm, phát hiện, một thế giới hòa bình là nhiệm vụ cấp bách 
này là gì? phát biểu. của toàn thể nhân loại. 
 - Hệ thống Luận cứ:
? Hệ thống luận cứ, luận + Kho vũ khí hạt nhân đang được tàng trữ 
chứng để làm rõ luận điểm có khả năng hủy diệt thế giới
 GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 - Suy nghĩ, trả người.
 lời. - Cách lập luận đơn giản mà có sức thuyết 
?Tác giả triển khai luận phục bằng cách đưa ra ví dụ, so sánh nhiều 
điểm bằng cách nào? lĩnh vực (những con số biết nói).
 4. Chiến tranh hạt nhân đi ngược lại lý 
 trí của loại người, phản lại sự tiến hoá 
 của tự nhiên
 - Chiến tranh hạt nhân tiêu diệt nhân loại, 
- Gọi HS đọc: “Không - 1 HS đọc đoạn tiêu huỷ sự sống trên trái đất.
những ....của nó” văn - Tác giả đưa ra những chứng cứ từ khoa 
? Vì sao có thể nói: “Chiến - Suy nghĩ, giải học, địa chất, sinh học về nguồn gốc và sự 
tranh hạt nhân đi ngược lại thích. tiến hoá của sự sống trên trái đất.
lý trí....... tự nhiên nữa” -Nêu dẫn chứng - Chiến tranh hạt nhân nổ ra sẽ đẩy lùi sự 
 để chứng minh. tiến hoá trở về điểm xuất phát, tiêu huỷ mọi 
 thành quả của sự tiến hoá.
 - Hiểm hoạ của chiến tranh được nhận thức 
 sâu sắc hơn.
 5. Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến 
 tranh hạt nhân cho một thế giới hoà bình
 - Tác giả hướng tới thái độ tích cực: Đấu 
 tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, cho 
 một thế giới hoà bình.
Gọi HS đọc đoạn văn còn - 1 HS đọc đoạn - Đề nghị của tác giả: Lên án những thế lực 
lại của VB văn. hiếu chiến đẩy loài người vào thảm hoạ hạt 
? Thái độ của tác giả sau - Cảnh báo và nhân.
khi cảnh báo hiểm họa đưa ra một lời 
chiến tranh hạt nhân và đề nghị
chạy đua vũ trang?
 * Hoạt động 2: HDHS Tổng kết 
 III. TỔNG KẾT:
?Phát biểu cảm nghĩ của em - Suy nghĩ 1. Giá trị nội dung:
sau khi học xong tác phẩm? - Phát biểu Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe dọa, 
 hủy diệt sự sống trên Trái đất vì vậy đấu 
 tranh cho một thế giới hòa bình là nhiệm vụ 
 GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
văn bản Đấu tranh cho một thế giới đọc văn bản Đấu tranh cho 
hòa bình của nhà văn G.G Mác-két. một thế giới hòa bình của nhà 
- GV theo dõi, hỗ trợ HS làm bài. - HS trình bày kết văn G.G Mác-két.
- GV cho HS trình bày, khen quả
thưởng, tuyên dương bài viết hay. - Lớp nhận xét, HS 
 lắng nghe, học hỏi
 HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (4 phút )
- Mục tiêu: Giao cho HS những nhiệm vụ nhằm bổ sung kiến thức
- Năng lực: Giải quyết vấn đề, tự quản bản thân, khoa học, tư duy sáng tạo, quản lí
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học Nội dung, yêu cầu 
 sinh cần đạt
- GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - HS thực hiện 
Sưu tầm thơ văn, bài hát viết về chủ đề yêu nhiệm vụ HT
chuộng hòa bình. - Thực hiện ở nhà
4. Hướng dẫn tự học: (3 phút)
- Khắc sâu kiến thức bài học (GN/21)
- HDHS chuẩn bị bài: Các phương châm hội thoại (TT).
5. Rút kinh nghiệm:
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
- Giờ trước, chúng ta đã tìm hiểu phương nhiệm vụ học tập:
châm hội thoại về lượng, về chất. Song để -Học sinh trình bày -Khởi động gây hứng thú 
cuộc hội thoại vừa được đảm bảo về nội -HS nhận xét cho HS.
dung, vừa giữ được quan hệ chuẩn mực 
giữa các cá nhân tham gia vào hội thoại, ta 
sẽ cùng tìm hiểu vấn đề này trong giờ học 
hôm nay.
- GV theo dõi, gợi ý.
- GV nhận xét, giới thiệu bài mới, ghi tên -HS ghi đề bài. -Định hướng được nội 
bài học mới. dung, chủ đề bài học.
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (25 phút)
- Mục tiêu: Nắm được nội dung phương châm quan hệ, phương châm cách chức và phương 
châm lịch sự.
- Năng lực: Thu nhận thông tin, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo.
 HĐ của thầy HĐ của trò Kiến thức
 * HĐ 1: HDHS Tìm hiểu khái niệm phương châm quan hệ 
 I- Phương châm quan hệ:
- Cho học sinh đọc BT Bài - 1 HS đọc bài 1. Bài tập: 
I? tập ở Bài 1 Thành ngữ: “Ông nói gà bà nói vịt”.
Đối với HS Ân: - HSXP trả lời 2. Nhận xét:
Đọc được bài tập cá nhân, HS Mỗi người nói về một đề tài khác nhau dẫn 
? TN này dùng để chỉ tình khác nhận xét tới không hiểu nhau -> Hoạt động không 
huống giao tiếp như thế bổ sung. thống nhất.
nào? - 1 HS đọc ghi 3. Kết luận:
? Điều gì sẽ xảy ra nếu có nhớ ở trang 21 Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài giao 
tình huống như vậy? SGK. tiếp, tránh nói lạc đề.
? Rút ra bài học gì trong * Ghi nhớ 1 (SGK trang 21)
giao tiếp?
 * HĐ 2: HDHS Tìm hiểu khái niệm phương châm cách thức 
 II- Phương châm cách thức:
- GV treo bảng phụ - HS đọc bài 1. Bài tập:
? Giả thích 2 TN? tập ở bảng phụ. TN: Dây cà ra muống (1)
?Những cách nói trên ảnh - HS thảo luận TN: Lúng búng như ngậm hột thị (2)
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
- Về nhà làm BT 4 (b, e) và BT 5 trang 24 SGK. 
- HDHS chuẩn bị bài: Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
5. Rút kinh nghiệm:
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
thuyết minh và chúng ta sẽ sử dụng -Định hướng được nội 
vào quá trình thuyết minh một đối -HS ghi đề bài. dung, chủ đề bài học.
tượng cụ thể ra sao, mời các em vào 
giờ học hôm nay.
- GV theo dõi, gợi ý.
- GV ghi tên bài học mới.
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (25 phút)
- Mục tiêu: Giúp học sinh nhận thức được vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết 
minh. Yếu tố miêu tả làm cho văn bản thuyết minh sinh động, cụ thể hơn.
- Năng lực: Thu nhận thông tin, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo.
 HĐ của thầy HĐ của trò Kiến thức
 * HĐ 1: HDHS Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh (20’)
- Gọi HS đọc VB/sgk I- Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn bản 
Đối với HS Ân: thuyết minh
Đọc đúng văn bản’- Giải 1- Đọc và tìm hiểu bài: “Cây chuối”
thích nhan đề bài văn? - HS gạch chân - Vai trò, tác dụng của cây chuối đối với 
- Tìm và gạch chân những câu 1, 3, 4 con người.
câu thuyết minh về đặc (Đ1), C1 (Đ2), - Đặc điểm của cây chuối:
điểm tiêu biểu của cây C1 (Đ3) và câu + Chuối ở nơi nào cũng có.
chuối? (“nhưng có một + Cây chuối là thức ăn thức dụng từ thân 
Đối với HS Ân: điều”) đến lá, đến gốc, quả.
Tìm và gạch chân một đặc HS xung phong + Công dụng của cây chuối
điểm của cây chuối đọc lên. - Những câu văn miêu tả cây chuối:
? Tìm những câu văn có + Câu 1: Thân chuối mềm vươn lên như 
tính miêu tả cây chuối? - HS xung những cột trụ. 
 phong đọc các + Câu 3: Gốc chuối tròn như đầu người.
? Sử dụng các câu miêu tả câu 1, 3, 4 * Sử dụng miêu tả: giàu hình ảnh, gợi hình 
có tác dụng gì? (Đ1), câu 2 tượng, giúp ta hình dung về sự vật.
? Em hiểu vai trò, ý nghĩa (Đ2)
của miêu tả trong văn 2- Kết luận:
thuyết minh như thế nào? - HS xung - Miêu tả trong thuyết minh làm cho bài văn 
- GV chốt ý. phong trả lời cá sinh động, sự vật được tái hiện cụ thể.
? Theo em những đối nhân, HS khác - Đối tượng cần sự miêu tả khi thuyết minh 
tượng nào cần sự miêu tả nhận xét, bổ các loài cây, di tích, thành phố, mái 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 02
Tiết: 10
Ngày soạn: 15/09/2023
Ngày dạy: 16/09/2023
 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ 
 TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
I- MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Giúp học sinh rèn luyện kỹ năng kết hợp thuyết minh với miêu tả trong bài văn 
thuyết minh.
Đối với HS Ân:
 Nhắc lại nội dung lí thuyết đã học
 2. Kĩ năng: 
 - Lập dàn ý chi tiết và viết phần mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số biện pháp 
 nghệ thuật) về đồ dùng.
- RLKN diễn đạt và trình bày một vấn đề trước tập thể.
3. Năng lực:
- Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác.
4. Phẩm chất:
Yêu thích bộ môn. Có ý thức sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
Đối với HS Ân:
Yêu thích môn học
II- CHUẨN BỊ: 
1. Giáo viên: Một số bài văn mẫu.
2. Học sinh: Soạn bài.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phân tích, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, đàm thoại, bình giảng
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Ổn định lớp: Ổn định lớp, điểm danh. 
2. Kiểm tra bài cũ: ?Yếu tố miêu tả có tác dụng như thế nào trong VBTM?
3. Bài mới:
 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
- Năng lực: Năng lực tiếp nhận, sử dụng công nghệ thông tin, hợp tác.
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
- GV giới thiệu bài học: HS thực hiện nhiệm vụ 
Để giúp các em rèn luyện kỹ năng kết học tập:
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
số lễ hội. - Học sinh khác II- Viết bài:
- Tổ 4: Con trâu với tuổi nhận xét, bổ Đề: Viết một đoạn văn thuyết minh có sử dụng 
thơ. sung. yếu tố miêu tả, thuyết minh về “Con trâu ở 
- GV nhận xét chung. làng quê Việt Nam”.
 HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (5 phút)
- Mục tiêu: HS khái quát kiến thức, vận dụng kiến thức vào giải bài tập.
- Năng lực: Tiếp nhận, giải quyết vấn đề.
Hoạt động của GV Hoạt động của Nội dung cần đạt
 HS
GV chuyển giao nhiệm vụ học HS thực hiện 
tập nhiệm vụ học 
- Yêu cầu thực hiện BT1 tập
- Hãy vận dụng yếu tố MT để - Đọc yêu cầu BT HS trả lời đúng theo hướng dẫn:
giới thiệu: 1. (Tìm) lập dàn ý
+ Con trâu ở làng quê Việt Nam. - HS suy nghĩ, trả * Mở bài:
- Dựa vào dàn ý trên hãy viết MB lời Vận dụng yếu tố MT:
vừa có nội dung TM, vừa có yếu - Giới thiệu con trâu ở làng quê Việt 
tố MT? Nam.
- Yêu cầu HS trình bày trước lớp. -HS giải bài tập * Thân bài:
- Nhận xét, đánh giá. theo hướng dẫn. - Con trâu trong nghề làm ruộng: là 
 GV: nhận xét, đánh giá, tuyên sức kéo để cày bừa, kéo xe, trục 
dương lúa
 - Trâu trong lễ hội, đình đám.
 - Trâu cung cấp thịt, da, sừng trâu 
 làm mĩ nghệ.
 - Trâu là tài sản lớn của người nông 
 dân Việt Nam.
 - Con trâu và trẻ chăn trâu, việc 
 chăm sóc trâu.
 * Kết bài: Con trâu trong tình cảm 
 của người dân Việt Nam.
 2.Viết đoạn văn sử dụng yếu tố MT:
 VD mở bài: ở Việt Nam, đến bất kì 
 miền quê nào vào các buổi chiều, ta 
GV Huỳnh Thị Vân Trang