Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 13 - Năm học 2023-2024 - Huỳnh Thị Vân

 Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 13
Tiết: 61
Ngày soạn: 25/11/2023
Ngày dạy: 27/11/2023
 TỔNG KẾT VỀ TỪ VỰNG
 (Luyện tập tổng hợp)
I- MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học để phân tích những hiện tượng 
ngôn ngữ trong thực tiễn giao tiếp nhất là trong văn chương.
Đối với HS Ân:
Nhắc lại nội dung kiến thức đã học
2. Kĩ năng: Vận dụng kiến thức tổng hợp.
Đối với HS Ân:
Biết sử dụng ngôn ngữ trong giao tiêp hằng ngày
3. Năng lực:
- Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác.
4. Phẩm chất:
Giáo dục ý thức học tập của HS.
II- CHUẨN BỊ: 
1. Giáo viên: Bảng phụ.
2. Học sinh: Soạn bài.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
- Phân tích, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, đàm thoại, bình giảng
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Ổn định lớp: Ổn định lớp, điểm danh. 
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh. 
3. Bài mới:
 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
- Năng lực: Năng lực tiếp nhận, sử dụng công nghệ thông tin, hợp tác.
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
- GV giao nhiệm vụ học tập: HS thực hiện nhiệm vụ 
Biết vận dụng những kiến thức về học tập:
từ vựng đã học để phân tích những -Học chú ý lắng nghe. -Khởi động gây hứng thú cho 
hiện tượng ngôn ngữ trong thực HS.
tiễn giao tiếp nhất là trong văn -HS ghi đề bài.
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 rút kiến - Chi tiết gây cười: hai từ bác sĩ và đốc- tờ dùng như 
 thức bài nhau, vậy mà trong cơn nguy kịch đến tính mạng, người 
- Nhận xét, đánh giá. tập. chồng vẫn còn cố bắt người khác phải dùng từ như mình.
Đối với HS Ân: -> Phê phán tâm lý sính dùng từ nước ngoài, sính ngoại 
Lắng nghe của một số người.
 4. Hướng dẫn tự học: (3 phút)
 - Thu bài kiểm tra, nhận xét giờ học.
 - Chuẩn bị bài tiếp theo: Ôn tập thơ hiện đại.
 + Đọc lại tất cả các bài thơ đã học.
 + Nắm vững nội dung, biện pháp nghệ thuật.
 5. Rút kinh nghiệm:
 GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Mục tiêu: Tạo tâm thế, hướng dẫn HS vào bài 
Nặng lực: tìm tòi, tự nghiên cứu
Các tiết trước chúng ta đã tìm hiểu nhiều HS theo doîi.
tác giả - tác phẩm thơ và truyên văn học 
hiện đại. Tiết học này là điều kiện để các 
em hệ thống lại những kiến thức đã học 
và để chuẩn bị cho tiết kiểm tra sắp tới 
đạt kết quả cao. Chúng ta đi vào bài ôn 
tập
Hoạt động 2: Lập bảng thống kê các tác giả - các tác phẩm thơ và truyện hiện đại đã học
Mục tiêu: HS nắm được khái quát các tác phẩm đã học về mảng hiện đại.
Năng lực: Tiếp cận, khám phá, tư duy
-GV hướng dẫn HS lập bảng thống kê -HS tiến hành lập I/ LẬP BẢNG THỐNG 
-GV cho HS thảo luận nhóm, phân chia bảng theo yêu cầu KÊ CÁC TÁC GIẢ - 
lớp thành 8 nhóm, mỗi nhóm trình bày của GV TÁC PHẨM VĂN HỌC 
một tác phẩm, một đoạn trích về tên tác -Hoạt động nhóm HIỆN ĐẠI ĐÃ HỌC:
giả, nội dung và đặc sắc nghệ thuật theo yêu cầu và 
-Gọi đại diện nhóm trình bày nội dung hướng dẫn của GV
thảo luận của nhóm minh, lớp theo dõi, -Cử đại diện nhóm 
góp ý trình bày nội dung 
Đối với HS Ân: thảo luận của nhóm
Lập bảng thống kê dưới sự hướng dẫn, 
động viên của GV.
 Bảng thống kê các tác giả - tác phẩm thơ hiện đại đã học
STT TÁC PHẨM TÁC GIẢ NĂM NỘI DUNG NGHỆ THUẬT
1 Đồng chí Chính Hữu 1948 - Tình đồng đội, đồng chí - Chi tiết, hình ảnh chân 
 của các anh bộ đội thời kỳ thực, lời thơ giản dị, cô 
 đầu cuộc kháng chiến đọng, giàu sức biểu 
 chống Pháp. cảm.
2 Bài thơ về Phạm Tiến 1969 - Hình ảnh người lính lái xe Hình ảnh thơ độc đáo, 
 tiểu đội xe Duật Trường Sơn trong kháng giọng thơ ngang tàng, 
 không kính chiến chống Mỹ khốc liệt tinh nghịch, có nhiều 
 vẫn hiên ngang, dũng cảm, câu giống văn xuôi, làm 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
3-Cho biết bút pháp xây dựng hình ảnh 
thơ trong các bài thơ; Đồng chí - Đoàn 
thuyền đánh cá- Ánh trăng. ?
4-Cho biết tình huống của từng truyện và 
cho biết chủ đề của từng truyện?
5-Các tác phẩm truyện đã học phản ảnh 
được những nét gì về đất nước và con 
người Việt Nam trong giai đoạn đó ? 
6- Phân tích những tính cách nổi bậc của 
các nhân vật trong các tác phẩm truyện.
Đối với HS Ân:
Trả lời được một trong các câu hỏi dưới 
sự hướng dẫn, trợ giúp của thầy cô, bạn 
bè.
Hướng gợi ý trả lời câu hỏi:
 1.Sắp xếp các tác phẩm theo từng giai đoạn lịch sử 
1/ Giai đoạn chống Pháp : Đồng chí.
2/ Giai đoạn hoà bình sau kháng chiến chống Pháp : Đoàn thuyền đánh cá, Bếp lửa 
3/ Giai đoạn kháng chiến chống Mỹ : Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
4/ Giai đoạn sau năm 1975 : Ánh trăng.
2. Phân tích những nét chung và riêng của hình ảnh người lính trong hai bài thơ “Đồng 
chí” và “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”
a- Nét chung: Họ là những người sống có lí tưởng
- Không sợ khó khăn gian khổ, sẵn sàng hy sinh bảo vệ tổ quốc 
- Tình cảm đồng chí đồng đội keo sơn gắn bó.
b-Nét riêng:
-Hình ảnh anh bộ đội trong hai thời kì kháng chiến khác nhau (chống Pháp 1948 - Chống Mỹ 
1969)
* Người lính trong bài thơ “Đồng chí”
+ Xuất từ nông dân
+Tình đồng chí đồng đội: Hiểu và thông cảm hoàn cảnh của nhau, cùng chia bùi sẻ ngọt.
-Tình cảm thể hiện sâu lắng
* Người lính trong bài thơ tiểu đội xe không kính:
+Xuất thân từ nhiều thành phần, đối tượng: trí thức, nông dân, công nhân, nam, nữ 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
Tuần: 13
Tiết: 63
Ngày soạn: 27/11/2023
Ngày dạy: 01/12/2023
 LUYỆN VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ CÓ SỬ DỤNG YẾU TỐ NGHỊ LUẬN
I- MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Biết cách đưa các yếu tố nghị luận vào văn bản tự sự một cách hợp lý.
Đối với HS Ân:
Nhắc lại được nội dung khái niệm
2. Kĩ năng: Rèn luyện kỹ năng viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận.
3. Năng lực:
- Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác.
4. Phẩm chất:
Yêu thích bộ môn.
II- CHUẨN BỊ: 
1. Giáo viên: Bài viết mẫu.
2. Học sinh: Ôn lại kiến thức.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
- Phân tích, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, đàm thoại, bình giảng
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Ổn định lớp: Ổn định lớp, điểm danh. 
2. Kiểm tra bài cũ: Vai trò, tác dụng của yếu tố nghị luận trong VBTS?
3. Bài mới:
 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
- Năng lực: Năng lực tiếp nhận, sử dụng công nghệ thông tin, hợp tác.
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
- GV giới thiệu bài học: HS thực hiện 
- Các em đã được tìm hiểu về mặt lý nhiệm vụ học tập:
thuyết yếu tố nghị luận trong văn -Học chú ý theo -Khởi động bằng hình ảnh trực 
bản tự sự. Giờ học này chúng ta dõi, ghi chép. quan, gây hứng thú cho HS.
cùng nhau luyện tập viết đoạn văn tự 
sự có sử dụng yếu tố nghị lụân. -Định hướng được nội dung, 
- GV theo dõi, gợi ý. -HS ghi đề bài. chủ đề bài học.
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
- Nhận xét,uốn nắn, - Theo dõi, đó?
đánh giá. lắng nghe. c) Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là người bạn 
 rất tốt như thế nào? (Lý lẽ, ví dụ, lời phân tích).
GV: Bài tham khảo 2- Bài tập 2/161:
Tình bạn. Viết một đoạn văn kể về những việc làm hoặc 
 - Viết đoạn những lời dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà 
 văn. kính yêu đã làm cho em cảm động.
 (Trong đoạn văn có sử dụng yếu tố nghị luận)
- HDHS viết, làm - Gợi ý:
BT2/161. - Trình bày. a) Người em kể là ai?
 - Nhận xét, b) Người đó đã để lại một việc làm, lời nói hay một 
 bổ xung. suy nghĩ? Điều đó diễn ra trong hoàn cảnh nào?
- Gọi HS trình bày. - Chú ý. c) Nội dung cụ thể là gì? Nội dung đó giản dị mà 
- Gọi HS khác nhận xét, sâu sắc, cảm động như thế nào?
bổ xung. d) Suy nghĩ về bài học rút ra từ câu chuyện trên.
- Nhận xét,uốn nắn, 
đánh giá. - Theo dõi, 
 lắng nghe.
GV: Bài tham khảo Bà 
nội.
4. Hướng dẫn tự học: (3 phút)
- Nhận xét giờ học.
- Chuẩn bị bài tiếp theo: Làng.
+ Đọc văn bản, chú thích.
+ Trả lời các câu hỏi trong phần Hướng dẫn học bài.
5. Rút kinh nghiệm:
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
- Năng lực: Năng lực tiếp nhận, sử dụng công nghệ thông tin, hợp tác.
 Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt
- GV giao nhiệm vụ học tập: HS thực hiện nhiệm 
+ Sử dụng một số tranh ảnh về tác giả vụ học tập:
Kim Lân và các tác phẩm của ông. -Học sinh trình bày -Khởi động bằng hình ảnh 
- Nhận diện về nội dung của các bức các tranh ảnh đã trực quan, gây hứng thú 
tranh? chuẩn bị. cho HS.
- GV theo dõi, gợi ý. -HS nhận xét các bức 
- GV nhận xét, giới thiệu bài mới, ghi tranh.
tên bài học mới. -Định hướng được nội 
- Mỗi người dân Việt Nam đều gắn bó -HS ghi đề bài. dung, chủ đề bài học.
với làng quê của mình, nơi sinh ra và 
sống suốt cả cuộc đời cần lao giản dị. 
Sống nhờ làng , chết cũng nhờ làng  
Người dân trong sáng tác của nhà văn 
Kim Lân đã thể hiện tình yêu quê 
hương làng xóm của mình như thế 
nào? Chúng ta cùng tìm hiểu trong giờ 
học hôm nay.
 HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (25phút)
- Mục tiêu: Nắm được xuất xứ, phương thức biểu đạt, chủ đề, thể loại của văn bản.
- Năng lực: Thu nhận thông tin, hợp tác cảm thụ, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo. 
 HĐ của GV HĐ của HS Nội dung kiến thức
 * HĐ 1: HDHS Tìm hiểu khái quát văn bản (30’)
- HDHS đọc, đọc mẫu. - Chú ý. I- KHÁI QUÁT VĂN BẢN
- Gọi HS đọc tiếp, nhận xét - Đọc VB, nhận 1- Đọc văn bản: sgk/ 166
- Nhận xét, uốn nắn. xét. 2- Tìm hiểu chú thích:
 a) Tác giả: Kim Lân (1920 – 2007)
?Nêu hiểu biết của em về tác - Trình bày tóm - Tên khai sinh là Nguyễn Văn Tài 
giả Kim Lân? tắt kiến thức. - Ông là cây bút viết truyện ngắn xuất sắc. 
Đối với HS Ân: - Chú ý, lắng Ông chủ yếu viết về đề tài người nông dân.
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
? Em hãy thuật lại diễn biến lại. làng quê.
tâm trạng và hành động ông - Nhận xét, bổ - Ông Hai bị dồn nén, bế tắc, chỉ biết tâm sự 
Hai từ lúc nghe tin làng chợ xung. với thằng út: thực chất là lời tự giải bày 
Dầu theo giặc đến hết văn lòng mình.
bản? + Ông Hai có tình yêu sâu nặng với làng 
 - Ông Hai bị bế Chợ Dầu. Ông muốn khắc ghi vào kí ức con 
 tắc không biết rằng Nhà ta ở làng Chợ Dầu.
?Qua lời trò chuyện của ông giải bày cùng ai + Ông có tấm lòng thuỷ chung với kháng 
Hai với thằng út em cảm nữa. chiến với CM (Cụ Hồ) chết thì chết có bao 
nhận được điều gì? - Sâu nặng, bền giờ dám đơn sai
 vững, thiêng - Khi nghe tin nhà bị đốt nhưng ông Hai vẫn 
? Qua lời tâm sự với con, liêng không bao vui vì làng không theo giặc
ông Hai đã bộc lộ tấm lòng giờ thay đổi. + Ông Hai vui như được hồi sinh 
đối với làng quê, kháng + Cái mặt buồn thủi mọi ngày bỗng vui 
chiến như thế nào? - Là một con tươi, rạng rỡ hẳn lên
 người biết đặt + Mua bánh cho các con; đi lại khắp nơi 
?Chi tiết khi nghe tin nhà bị tình yêu nước khoe về làng mình như trước.-> Sự vui 
đốt mà ông Hai vẫn vui nói lên trên hết. sướng hạnh phúc như vỡ òa trong lòng ông.
lên điều gì? => Những bằng chứng hùng hồn của tình 
 - Suy nghĩ, phát yêu đất nước, biết đặt tình yêu lòng yêu 
 biểu. nước lên trên tình yêu nhà, làng quê.
? Điều đó chứng tỏ tình cảm 3- Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật:
gì của ông Hai đối với đất - Tác giả đặt nhân vật vào tình huống thử 
nước, kháng chiến? thách bên trong để bộc lộ chiều sâu tâm 
 trạng.
 - Miêu tả cụ thể, gợi cảm diễn biến nội tâm 
? Nhận xét về nghệ thuật - Tìm, phát hiện, thể hiện qua ý nghĩ, hành động, ngôn ngữ 
miêu tả tâm lý và ngôn ngữ phân tích của nhân vật.
nhân vật ông Hai của tác - Ngôn ngữ đặc sắc, mang đậm khẩu ngữ và 
giả? lời ăn tiếng nói của nông dân.
Đối với HS Ân: - Chú ý, lắng - Cách trần thuật linh hoạt, tự nhiên.
Trả lời được một trong các nghe, ghi chép * Ghi nhớ: SGK / 174
câu hỏi dưới sự hướng dẫn, 
gợi mở của GV
GV: Tâm trạng từ đau đớn 
bàng hoàng đến xót xa tuyệt 
GV Huỳnh Thị Vân Trang Thiết kế bài dạy Ngữ văn 9
khen thưởng, tuyên dương nghe, học hỏi
bài viết hay.
 HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (4 phút )
- Mục tiêu: Giao cho HS những nhiệm vụ nhằm bổ sung kiến thức
- Năng lực: Giải quyết vấn đề, tự quản bản thân, khoa học, tư duy sáng tạo, quản lí
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của Nội dung, yêu cầu cần đạt
 học sinh
- GV chuyển giao nhiệm vụ - HS thực hiện - Những truyện ngắn, bài thơ viết về tình 
học tập nhiệm vụ HT cảm quê hương, đất nước: Tre Việt Nam 
Em còn nhớ truyện ngắn hay - Thực hiện ở - Nguyễn Duy, Quê hương - Giang Nam.
bài thơ nào cũng viết về tình nhà - Nét riêng của truyện ngắn Làng: tình 
cảm quê hương, đất nước? cảm quê hương đất nước được đặt trong 
Hãy nêu nét riêng của truyện sự gắn bó khăng khít với nhau, hòa 
Làng so với những tác phẩm quyện, thống nhất với nhau, tình cảm ấy 
ấy. được làm nổi bật lên trong hoàn cảnh cụ 
 thể là cuộc kháng chiến chống thực dân 
 Pháp của dân tộc.
4. Hướng dẫn tự học: (3 phút)
- Khắc sâu kiến thức bài học
- Về nhà làm BT1 ở mục Luyện tập trang 174 (SGK)
- HD chuẩn bị bài: Chương trình địa phương phần Văn.
5. Rút kinh nghiệm:
GV Huỳnh Thị Vân Trang