Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 8 Sách Kết nối tri thức - Tuần 29 - Năm học 2023-2024 - Doãn Thị Tố Lan

 Tuần: 29 NS: 29/3/2024
 VĂN BẢN 3: XE ĐÊM
 Tiết: 113-114 (Trích, Côn-xtan-tin Pau-xtốp-xki) ND: 01/3/2024
I. MỤC TIÊU
1. Năng lực
a. Năng lực đặc thù (năng lực ngôn ngữ và năng lực văn học).
- Củng cố được tri thức về VB truyện.
- Cảm nhận được nhân vật An-đéc-xen ở các phương diện: chân dung, tính cách, tấm 
lòng nhân hậu và trí tưởng tượng bay bổng - điều khiển truyện cổ tích của ông chinh 
phục hàng triệu độc giả trên thế giới.
b. Năng lực chung 
- Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản 
thân trong học tập;
- Năng lực giao tiếp, hợp tác: biết phối hợp với bạn cùng bàn, bạn trong nhóm.
2. Về phẩm chất
- HS hiểu được bản chất và ý nghĩa của việc đọc văn, biết tôn trọng và có ý thức học hỏi 
cách tiếp nhận VB văn học của người khác.
3. Kiến thức: 
*HSKT: Chỉ cần hứng thú với tiết học, tự quản tốt bản thân
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- KHBD, SGK, SGV, SBT;
- PHT số 1,2;
- Tranh ảnh;
- Máy tính, máy chiếu, bảng phụ, Bút dạ, Giấy A0.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
a. Mục tiêu: Giúp HS định hướng được nội dung bài học; tạo được hứng thú, khơi gợi 
nhu cầu hiểu biết của HS; kết nối trải nghiệm của HS với nội dung VB.
b. Nội dung: HS lắng nghe, trả lời câu hỏi của GV/ Hs tham gia trò chơi. 
c. Sản phẩm: Suy nghĩ của HS/ Kết quả trò chơi, thái độ tham gia trò chơi của Hs.
d. Tổ chức thực hiện: 
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ Gợi ý:
- GV chuyển giao nhiệm vụ: - Cách 1: Truyện cổ An-
+ Cách 1: Truyện cổ An-đéc-xen đã rất quen thuộc với các em, đéc-xen đã rất quen thuộc 
qua những câu chuyện ấy, em hình dung An-đéc-xen là người với các em, qua những 
như thế nào? câu chuyện ấy, em hình 
+ Cách 2: Hình ảnh sau gợi đến những tác phẩm nào? Của ai? dung An-đéc-xen là 
Em biết gì về tác giả đó? người có tấm lòng vị tha, 
 bao dung và nhân hậu.
 - Cách 2:
 + Cô bé bán diêm.
 + Bà chúa tuyết. HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Đọc văn bản và tìm hiểu chung
 - GV chuyển giao nhiệm vụ: 1. Đọc
 + Gv hướng dẫn cách đọc. - Khi đọc lời dẫn truyện cần đọc nhẹ nhàng, truyền 
 + Hs báo cáo dự án về tác giả, tác cảm, phù hợp với giọng văn lãng mạn, trữ tình của 
 phẩm (đã được phân công từ Pau-xtốp-xki.
 trước, mỗi tổ sẽ báo cáo về một - Với các nhân vật khác, đọc đúng giọng điện của 
 tác giả bằng các hình thức khác nhân vật. 
 nhau, hs gửi sản phẩm vào nhóm + giọng nghiêm khắc của nhân vật nhà tu hành.
 lớp trước khi bắt đầu tiết học) (Hs + giọng dịu dàng của thiếu phụ E-lê-na.
 hoàn thành theo PHT số 1). + giọng hồn nhiên, vui tươi của các cô gái đi nhờ 
 - HS lắng nghe, tiếp nhận nhiệm xe
 vụ. + giọng khi thì điềm đạm dịu dàng, lúc thủ thỉ, tâm 
 Bước 2: HS trao đổi thảo luận, tình, khi lại tràn đầy hứng khởi, vui tươi của An-
 thực hiện nhiệm vụ đéc-xen.
 - Hs làm việc cá nhân/nhóm. 2. Tìm hiểu chung
 - GV quan sát. a. Tác giả
 Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt - Côn-xtan-tin Pau-xtốp-ki (1892-1968) là nhà văn 
 động và thảo luận Nga nổi tiếng.
 - HS trình bày sản phẩm. - Truyện ngắn của ông mang chất thơ nhẹ nhàng, 
 - GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu tinh tế, khơi dậy ở người đọc sự rung cảm trước 
 trả lời của bạn. những vẻ đẹp bình dị, khuất lấp, dễ bị lãng quên 
 Bước 4: Đánh giá kết quả thực trong đời sống.
 hiện nhiệm vụ - Một số tác phẩm của ông đã được dịch ra bằng 
 - GV nhận xét, bổ sung, chốt kiến tiếng Việt: Cô gái làm ren (1958), Chiếc nhẫn 
 thức. bằng thép (1973), Một mình với mùa thu (1980), 
 *HSKT có thể tự quản tốt, hứng 
 thú với tiết học b. Tác phẩm
 Xe đêm là một trong những truyện ngắn tiêu biểu 
 của Pau-xtốp-ki. Truyện gửi gắm thông điệp về 
 sức mạnh của trí tưởng tượng và ảnh hưởng của nó 
 trong văn chương cũng như trong đời sống.
3. Khám phá văn bản
a. Mục tiêu: 
- Củng cố được tri thức về VB truyện.
- Cảm nhận được nhân vật An-đéc-xen ở các phương diện: chân dung, tính cách, tấm 
lòng nhân hậu và trí tưởng tượng bay bổng - điều khiển truyện cổ tích của ông chinh 
phục hàng triệu độc giả trên thế giới.
b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, đọc văn bản theo sự hướng dẫn của GV.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS. 
d. Tổ chức thực hiện: 
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
NV1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu về II. Khám phá văn bản
chân dung nhân vật An-đéc-xen 1. Chân dung nhân vật An-đéc-xen - HS tiếp nhận nhiệm vụ. - Với An-na, An-đéc-xen tiên đoán cô sẽ hạnh 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực phúc với sự bận bịu khi chăm sóc những đứa 
hiện nhiệm vụ con và chồng tương lai sẽ “đỡ cô một tay trong 
- HS suy nghĩ. việc đó”.
- Gv quan sát, cố vấn. Có thể thấy trong lời tiên tri, An-đéc-xen đã 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và gửi gắm tình cảm đôn hậu, dịu dàng, mong 
thảo luận muốn các cô gái đều có tương lai tốt đẹp. Ông 
- HS trả lời câu hỏi. mong ước các cô gái mới quen có một cuộc 
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời đời hạnh phúc, đặt niềm tin vào cuộc sống, 
của bạn. tình cảm mà ông dành cho các cô là sự mến 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện mộ đầy chân thành, tha thiết. Những cô gái 
nhiệm vụ xinh đẹp có thể tìm kiếm hạnh phúc cho riêng 
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến mình, bởi vẻ đẹp của họ đủ để họ có được 
thức: hạnh phúc.
*HSKT tự quản tốt bản than Chính lời tiên tri đẹp đẽ và dịu dàng của 
 An-đéc-xen đã thôi thúc hành động của các cô 
 gái, khích lệ họ đi tìm hạnh phúc cho riêng 
 mình.
NV3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu về 3. Tìm hiểu chi tiết niềm vui mà An-đéc-xen 
chi tiết niềm vui mà An-đéc-xen mang mang đến cho cháu bé trong gia đình kiểm 
đến cho cháu bé trong gia đình kiểm lâm xứ Giuýt-len
lâm xứ Giuýt-len - Hành động của An-đéc-xen: giấu các món 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ quà dưới gốc các cây nấm và rủ con gái người 
GV chuyển giao nhiệm vụ: gác rừng tới đó và nói rằng tất cả những thứ ấy 
+ An-đéc-xen đã kể lại hành động nào là do những chú lùn cất giấu.
của bản thân mà ông cho rằng “nông nổi Mang lại niềm vui, sự bất ngờ cho cô bé
cốt ao cho những người gần gũi cũng - Phản ứng của mọi người khi nghe câu chuyện
được vui”? + Nhà tu hành kết tội An-đéc-xen đã "đánh lừa 
+Trước câu chuyện của An-đéc-xen, một sinh thể ngày thơ”, cho rằng đó là "một tội 
người nghe có nhiều thái độ, biển hiện lỗi lớn.
khác nhau. Nhà tu hành, các cô gái có Nhà tu hành đã nhìn câu chuyện từ quan 
thái độ hoặc biểu hiện như thế nào đối điểm đạo đức khô cứng và già cối, cũ kĩ nên 
với câu chuyện mà ông kể ở xứ Giuýt-len? chỉ thấy bé ngoài của hiện thực, ông không 
+ An-đéc-xen đã đưa ra ý kiến gì trước hiểu được thế giới diệu kì mà An-đéc-xen đem 
phản ứng của nhà tu hành? Em hiểu như đến cho trẻ thơ.
thế nào về ý kiến đó? + Các cô gái thì “ngồi không nhúc nhích như 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. bị mê hoặc”. 
 Họ tiếp tục bị những câu chuyện của An-
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực 
 đéc-xen chinh phục, tìm thấy sức hấp dẫn 
hiện nhiệm vụ
 trong những câu chuyện đó.
- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
 - Câu trả lời của An-đéc-xen: "trái tim bé sẽ 
- Gv quan sát, cố vấn.
 không dễ bị trơ lì như với những người chưa 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và 
 từng chứng kiến chuyện cổ tích như thế”
thảo luận
 + “Trơ lì” là trạng thái con người không còn 
- HS trình bày câu trả lời.
 biết xúc động, rung cảm, là sự vô tâm, vô cảm - GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời 
của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến 
thức.
NV5: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu 5. Tình cảm, thái độ của người viết đối với 
Tình cảm, thái độ của người viết đối nhân vật
với nhân vật - Tình cảm, thái độ mà Pau-xtốp-xki dành cho 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ An-đéc-xen là sự đồng cảm, trân trọng của một 
GV chuyển giao nhiệm vụ: Qua đoạn nhà văn đối với một nhà văn khác. Tình cảm, 
trích, em nhận ra tình cảm, thái độ gì của thái độ đó được thể hiện:
nhà văn Pau-xtốp-xki đối với nhà văn An- + Pau-xtốp-xki có sự hiểu biết về cuộc đời của 
đéc-xen? An-đéc-xen. Nhân vật An-đéc-xen trong câu 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. chuyện thấp thoáng bóng dáng của An-đéc-xen 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực ngoài đời, từ ngoại hình, tính cách để những 
hiện nhiệm vụ tưởng tượng, suy tư.
- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi. + Nhân vật An-đéc-xen trong cảm nhận của 
- Gv quan sát, cố vấn. Pau-xtốp-xki hiện lên tràn đầy vẻ đẹp lãng 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và mạn, nhân hậu, mang trái tim trong sáng, đầy 
thảo luận ắp tình yêu, hứng khởi với con người, các 
- HS trình bày câu trả lời. sống, đặc biệt là với trẻ thơ.
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời + Phải rất đồng điệu với tâm hồn và hiểu con 
của bạn. người, hiểu sáng tác của An-đéc-xen thì Pau-
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện xtốp-xki mới có thể diễn tả tinh tế về trạng 
nhiệm vụ thái, cảm hứng mà An-đéc-xen trải nghiệm qua 
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến mỗi lần sáng tác, so sánh trạng thái ấy với thế 
thức. giới tươi đẹp và kì diệu ẩn chứa trong chiếc 
*HSKT: Tập trung, theo dõi, tự quản tốt rương thần, hiểu lí tưởng của An-đéc-xen là ca 
 tụng cái đẹp ở bất cứ nơi nào ông gặp.
NV6: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu về 6. Nghệ thuật
nghệ thuật - Xây dựng cốt truyện hấp dẫn, sáng tạo được 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ tình huống đắc địa để làm nổi bật vẻ đẹ nhân 
GV chuyển giao nhiệm vụ: Theo em, nghệ vật (đặc biệt là hai tình huống: cuộc trò chuyện 
thuật của đoạn trích có gì nổi bật? với ba cô gái đi nhờ xe và đem đến niềm vui 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. cho con gái người gác rừng xứ Giuýt-len).
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực - Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
hiện nhiệm vụ + Kết hợp hiện thực và tưởng tượng, nhân vật 
- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi. An-đéc-xen hiện lên qua cả những dấu ấn 
- Gv quan sát, cố vấn. trong đời thực và những tưởng tượng, hư cấu.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và + Nhân vật hiện lên vừa sống động, sắc nét qua 
thảo luận lời đối thoại, vừa có chiều sâu qua lời người kể 
- HS trình bày câu trả lời. chuyện.
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời - Ngôn ngữ trong sáng, thấm đẫm chất thơ. - GV chuyển giao nhiệm vụ: 
Câu 1: Tác giả của tác phẩm Xe đêm là nhà văn nước nào?
A. Đức.
B. Pháp.
C. Nga.
D. Mỹ.
Câu 2: Tác phẩm Xe đêm thuộc thể loại gì?
A. Truyện ngắn.
B. Tiểu thuyết.
C. Cổ tích.
D. Tự truyện.
Câu 3: Đâu là phong cách sáng tác của tác giả?
A. Chất thơ nhẹ nhàng tinh tế, khơi dậy sự rung cảm 
trước vẻ đẹp bình dị, dễ bị lãng quên trong cuộc sống.
B. Hướng vào cuộc sống cơ cực của những người dân thành 
thị nghèo và vẻ đẹp nên thơ của cuộc sống thường nhật.
C. Lắng đọng và đầy suy tư, đồng thời mang trong mình tình 
cảm yêu thương.
D. Độc đáo, tài hoa, sự hiểu biết phong phú trong nhiều lĩnh 
vực và vốn ngôn ngữ giàu có, điêu luyện.
Câu 5: Chân dung nhân vật An - đéc - xen hiện lên qua những 
chi tiết nào?
A. Chàng rất xấu trai và tự mình biết rõ điều đó.
B. Chàng cao kều và nhút nháy.
C. Tay chân lòng thòng như con rối xâu dây mà ở quê chàng 
trẻ con gọi là "ham - pen - man". 
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 6: "Thứ vặt vãnh" mà An-đéc-xen lượm lặt trong chuyến 
xe đêm là gì?
A. Cuốn sổ.
B. Chiếc lá dư.
C. Tem.
D. Vòng sắt móng lừa.
Câu 7: Đâu không phải từ mà tác giả đã mô tả ngoại hình của 
An-đéc-xen?
A. Cao kều.
B. Nhút nhát.
C. Dũng cảm.
D. Tay chân lòng thòng.
Câu 8: An-đéc-xen đã yêu cầu người đánh xe đối xử với các 
cô gái như thế nào?
A. Cho các cô gái lên xe miễn phí.
B. Không ăn nói thô lỗ với các cô gái.
C. Chở các cô gái đến thành phố mà ông đang sống.
D. Cả A và B đều đúng. luận
- Gv tổ chức hoạt động.
- Hs nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, 
chốt lại kiến thức .
IV. Phụ lục - Hs khác nhận xét, bổ sung, phản biện câu trả lời của lời mẹ hát,...
bạn. +...
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá, dẫn dắt vào bài: Có rất nhiều 
yếu tố tác động đến suy nghĩ, nhận thức của con người, 
trong đó không thể không nhắc đến văn học. Tiết học 
hôm nay chúng ta sẽ trình bày về một vấn đề xã hội (văn 
học trong đời sống hiện nay). 
*HSKT: Hứng thú với hoạt động mở đầu tiết học
HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 
Hoạt động 1: Trước khi thảo luận
a. Mục tiêu: 
- Xác định được mục đích nói, người nghe.
- Chuẩn bị được nội dung bài nói.
b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Trước khi nói
- Gv chuyển giao nhiệm vụ a. Xác định mục đích nói và người nghe
+ Em hãy xác định mục đích nói và - Mục đích nói: Thuyết phục người nghe đồng 
người nghe tình với ý kiến của em về vai trò của văn học 
+ Nội dung nói của tiết học hôm nay là trong đời sống hiện nay.
gì? - Người nghe: Những người yêu thích văn 
+ Gv hướng dẫn Hs thu thập tài liệu học, có nhu cầu tìm hiểu vai trò của văn học 
+ Học tìm ý theo PHT số 1 trong đời sống. 
 Văn học có còn b. Xác định nội dung nói: văn học trong đời 
 quan trọng trong sống hiện nay.
 đời sống hiện nay c. Chuẩn bị nội dung nói
 không? - Thu thập tư liệu: Tìm kiếm các tư liệu về vai 
 Trước sự phổ biến trò, vị trí của văn học; cơ hội và thách thức 
 của các phương của văn học trong đời sống hiện nay..
 tiện nghe nhìn, - Tìm ý: (PHT số 1)
 văn học có gặp - Xây dựng dàn ý bài nói:
 phải thách thức gì + Xác định luận điểm.
 không? + Sử dụng các lí lẽ.
 Văn học đem đến + Bằng chứng làm sáng tỏ các vấn đề.
 cho người đọc - Dự kiến các ý kiến phản biện của người 
 nhận thức gì về nghe để chuẩn bị trao đổi, đối thoại. 
 đời sống, xã hội, 
 con người?
 Văn học khiến con 
 người có thái độ ra