Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 8 Sách Kết nối tri thức - Tuần 24 - Năm học 2023-2024 - Doãn Thị Tố Lan

 VĂN BẢN 3: NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
 Tuần: 24 NS: 23/2/2024
 Tiết: 92-93 (Lê Minh Khuê) ND: 26/2/2024
I. MỤC TIÊU
1. Năng lực
a. Năng lực đặc thù (năng lực ngôn ngữ và năng lực văn học).
- Nhận biết được các đặc điểm về ngôi kể, không gian, thời gian nghệ thuật; những sự việc 
chính trong cốt truyện; nhân vật chính.
- Cảm nhận được tình yêu quê hương, đất nước; tinh thần dũng cảm, niềm yêu đời, lạc quan, 
tin tưởng vào thắng lợi của đất nước; tình đồng chí của những nữ thanh niên xung phong 
trong truyện, từ đó, bồi dưỡng lòng biết ơn đối với thế hệ cha anh đã góp phần làm nên cuộc 
sống hoà bình ngày hôm nay.
b. Năng lực chung 
- Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân 
trong học tập;
- Năng lực giao tiếp, hợp tác: biết phối hợp với bạn cùng bàn, bạn trong nhóm; đánh giá được 
khả năng của mình và tự nhận công việc phù hợp với bản thân; biết bày tỏ ý kiến riêng; biết 
hỗ trợ bạn khi cần thiết;
2. Về phẩm chất
Yêu quê hương, đất nước; có niềm tin vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống, có khát vọng 
và hoài bão lớn lao.
*HSKT: Không yêu cầu - Nhận biết được các đặc điểm về ngôi kể, không gian, thời gian 
nghệ thuật; những sự việc chính trong cốt truyện; nhân vật chính.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- KHBD, SGK, SGV, SBT;
- PHT số 1,2;
- Tranh ảnh;
- Máy tính, máy chiếu, bảng phụ, Bút dạ, Giấy A0.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU Phải chăng em cô gái mở đường 
Không thấy mặt người chỉ nghe tiếng hát...
 Đây là những ca từ thật đẹp, thật xúc động về các 
cô thanh niên xung phong – cô gái mở đường thời 
kháng chiến chống Mỹ đau thương mà hào hùng 
của dân tộc. Không chỉ trong âm nhạc, văn chương 
cũng có những mĩ từ thật đẹp dành riêng cho 
những cô gái thanh niên xung phong. Những ngôi 
sao xa xôi của Lê Minh Khuê là một trong những 
tác phẩm tiêu biểu viết về đề tài này. 
HSKT: Hứng thú với giờ học, tự quản tốt bản thân
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 
1. Đọc văn bản và tìm hiểu chung
a. Mục tiêu: Đọc văn bản và giới thiệu về tác giả, tác phẩm.
b. Nội dung: Hs sử dụng sgk, đọc văn bản theo sự hướng dẫn của GV.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS .
d. Tổ chức thực hiện:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Đọc văn bản và tìm hiểu chung
 - GV chuyển giao nhiệm vụ: 1. Đọc
 + GV gọi HS đọc văn bản theo hướng - Hs đọc phù hợp với tốc độ đọc.
 dẫn. 2. Tìm hiểu chung
 + Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm a. Tác giả
 (Hs chuẩn bị trước ở nhà theo PHT số 1.) - Lê Minh Khuê sinh 1949, quê ở Thanh Hóa.
 - HS lắng nghe, tiếp nhận nhiệm vụ. - Trong kháng chiến chống Mĩ, tác giả ra 
 Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực nhập thanh niên xung phong và bắt đầu viết 
 hiện nhiệm vụ văn từ 1970.
 - Hs làm việc cá nhân/nhóm. - Là cây bút nữ chuyên viết về truyện ngắn
 - GV quan sát. - Ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế, đặc sắc, đặc 
 Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và biệt là tâm lí nhân vật phụ nữ.
 thảo luận 2. Tác phẩm
 - HS trình bày sản phẩm. Truyện “Những ngôi sao xa xôi” viết 1971, - HS tiếp nhận nhiệm vụ.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực 
hiện nhiệm vụ
- HS suy nghĩ, thảo luận. 
- Gv quan sát, cố vấn.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và 
thảo luận
- HS trả lời câu hỏi/ trình bày sản phẩm 
thảo luận.
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời 
của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến 
thức:
HSKT: Nhắc lại được người kể cuyện 
trong truyện ngắn là ai
NV2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu về 2. Tìm hiểu về cốt truyện và không gian, 
cốt truyện và không gian, thời gian thời gian
- GV chuyển giao nhiệm vụ: Gv chia lớp - Cốt truyện
thành các nhóm nhỏ. + Ba cô thanh niên xung phong làm nhiệm vụ 
+ Nhóm chẵn thảo luận PHT số 2 để tìm phá bom trên cao điểm ác liệt. Họ đang làm 
hiểu về cốt truyện. việc riêng theo ý thích trong chiếc hang và trò 
+ Nhóm lẻ thảo luận PHT số 3 để tìm chuyện về ước mơ sau chiến tranh.
hiểu về không gian, thời gian. + Một cơn mưa đá đột ngột trút xuống cao 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. điểm khiến ba cô gái thích thú. Ngắm mưa, 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực Phương Định nhớ về thành phố tuổi thơ.
hiện nhiệm vụ + Máy bay ném bom, ba cô gái ra đường phá 
- HS suy nghĩ, thảo luận và trả lời câu hỏi bom, bom nổ, Nho bị thương. Phương Định và 
- Gv quan sát, cố vấn Thao chăm sóc vết thương cho Nho. hiện nhiệm vụ läng man. tàng khi không 
- HS suy nghĩ, thảo luận và trả lời câu hỏi đối diện thuộc lời, 
- Gv quan sát, cố vấn với cái hát sai 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và chết. nhạc.
thảo luận
 Nhận Họ là những thanh niên xung phong 
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
 xét tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam 
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời 
 chung trong kháng chiến.
của bạn.
 về ba 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện 
 cô gái
nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến 
thức.
*HSKT: Nêu được tên của các nhân vật 
chính trong truyện
3. Hoạt động tổng kết
a. Mục tiêu: 
- Khái quát lại nội dung nghệ thuật của văn bản.
b. Nội dung: Giáo viên phát PHT, học sinh làm việc cá nhân.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS bằng ngôn ngữ nói, PHT. 
d. Tổ chức thực hiện:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ IV. Tổng kết
- GV chuyển giao nhiệm vụ: Hs làm việc cá 1. Nội dung, nghệ thuật
nhân: Khái quát nghệ thuật và nội dung văn Nội dung Nghệ thuật
bản theo PHT số 5. Ca ngợi những - Sử dụng ngôi kể thứ 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. cô gái thanh niên nhất, lựa chọn người kể 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện xung phong chuyện đồng thời là nhân 
nhiệm vụ trong kháng vật trong truyện.
- HS suy nghĩ, trả lời. C. Hành động.
D. Cả 3 phương diện.
Câu 3: Tại sao chị Thao, Phương Định, Nho lại thích 
hát? Sự thích thú đó thể hiện vẻ đẹp gì trong tâm hồn họ?
A. Thích văn nghệ.
B. Lạc quan và yêu đời.
C. Một thói quen.
D. Cảm thấy “Tiếng hát át tiếng bom”.
Câu 4: Hoàn cảnh sống của ba nhân vật nữ thanh niên 
xung phong như thế nào?
A. Trên cao điểm của tuyến đường Trường Sơn, 
thường xuyên phải chịu bom mìn kẻ thù dội xuống.
B. Sống ở làng quê nghèo khó, cuộc sống cơ cực vất vả.
C. Sống ở thành thị nhưng rất khó khăn.
D. Trên căn cứ kháng chiến, thường xuyên ở trong hầm 
tránh nạn
Câu 5: Tính cách của ba nữ thanh niên xung phong được 
thể hiện như thế nào?
A. Đỏng đảnh, khó ưa, khó chiều.
B. Dũng cảm, kiên cường, hồn nhiên, sống tình cảm.
C. Ngây thơ, trong sáng, tràn đầy nhiệt huyết tuổi trẻ.
D. Cả 3 đáp án đều đúng.
Câu 6: Truyện “Những ngôi sao xa xôi” được nói tới 
những nhân vật nào là chủ yếu?
A. Chị Thao.
B. Nho.
C. Phương Định.
D. Cả 3 người.
Câu 7: Đặc điểm nào sau đây không phải đặc điểm nghệ 
thuật nổi bật của truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi? C. Tâm hồn nữ tính, hồn nhiên, trong sáng.
 D. Yêu thương, quý trọng những người đồng đội.
Câu 12: Thế hệ trẻ ngày nay có trách nhiệm gì trong việc 
bảo vệ Tổ quốc?
 A. Gìn giữ, kế thừa các truyền thống tốt đẹp của cha 
ông.
 B. Ra sức học tập, lao động dựng xây đất nước.
 C. Luôn tự hào về lịch sử vàng son của dân tộc.
 D. Tất cả các đáp án trên đều đúng.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
- Gv quan sát, lắng nghe gợi mở.
- HS thực hiện nhiệm vụ;
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận
- Gv tổ chức hoạt động.
- Hs nhận xét. 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt lại kiến thức. 
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học vào thực hành.
b. Nội dung: Gv hướng dẫn Hs trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của Hs.
d. Tổ chức thực hiện:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ - Gợi ý:
- GV chuyển giao nhiệm vụ: Hình ảnh “em gái Hình ảnh “em gái tiền phương” trong 
tiền phương” trong bài thơ Lá đỏ và những nữ bài thơ Lá đỏ và những nữ thanh niên 
thanh niên xung phong trong truyện Những xung phong trong truyện Những ngôi 
ngôi sao xa xôi gợi cho em suy nghĩ gì về tuổi sao xa xôi gợi những suy nghĩ rất sâu PHT số 2 PHT số 3
Gợi ý PHT số 3 Tuần: 24 TẬP LÀM MỘT BÀI THƠ TỰ DO NS: 23/2/2024
 Tiết: 94 ND: 27/2/2024
I. MỤC TIÊU 
1. Năng lực
a. Năng lực đặc thù 
- HS lựa chọn được đề tài đúng sở thích, thực sự gây được cảm xúc.
- HS bước đầu thể hiện sự hiểu biết về những đặc điểm của thơ tự do, biết làm một bài thơ 
theo đề tài đã chọn.
b. Năng lực chung 
- Năng lực tự chủ và tự học: biết chủ động, tích cực thực hiện những công việc của bản thân 
trong học tập;
- Năng lực giao tiếp, hợp tác: biết phối hợp với bạn cùng bàn, bạn trong nhóm; đánh giá được 
khả năng của mình và tự nhận công việc phù hợp với bản thân; biết bày tỏ ý kiến riêng; biết 
hỗ trợ bạn khi cần thiết;
2. Về phẩm chất
Chăm chỉ.
3. Kiến thức
Cách làm bài thơ tự do.
HSKT: Không yêu cầu: HS bước đầu thể hiện sự hiểu biết về những đặc điểm của thơ tự do, 
biết làm một bài thơ theo đề tài đã chọn.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- KHBD, SGK, SGV, SBT;
- PHT số 1,2;
- Tranh ảnh;
- Máy tính, máy chiếu, bảng phụ,...
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của 
mình. Dẫn dắt vào bài mới. - Nhận biết yêu cầu khi làm thơ tự do.
b. Nội dung: Gv hướng dẫn học sinh tìm hiểu về yêu cầu của kiểu bài.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời bằng ngôn ngữ nói của HS.
d. Tổ chức thực hiện
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu lí thuyết
 - Gv chuyển giao nhiệm vụ: 1. Tìm hiểu đặc điểm của thơ tự do
 + Hs đọc bài thơ và điền thông tin vào a. Ví dụ
 PHT số 1. Tên bài thơ Đặc điểm
 Bộ đội về làng Hì Số tiếng trong Linh hoạt
 Các anh về nh dòng thơ.
 Tưng bừng trước ngõ, thứ Số dòng trong Không chia khổ
 Lớp lớp đàn em hớn hở chạy theo sau. c khổ thơ.
 Mẹ già bịn rịn áo nâu Vần vần gieo linh 
 Vui đàn con ở rừng sâu mới về. hoạt (vần chân, 
 Làng tôi nghèo vần lưng; vần 
 Mái lá nhà tre. liền, vần cách); 
 Các anh về Nhịp linh hoạt (2/2; 
 Xôn xao làng bé nhỏ. 4/2/3; 2/2/2;...)
 Nhà lá đơn sơ Biện pháp tu Điệp ngữ, điệp 
 Tấm lòng rộng mở từ cấu trúc,...
 Nồi cơm nấu dở Từ ngữ, hình Các anh về, hớn 
 Bát nước chè xanh ảnh, độc đáo hở, bịn rịn, đàn 
 Ngồi vui kể chuyện tâm tình bên nhau. em chạy theo, 
 (Hoàng Trung Thông) xôn xao,...
 Tên bài thơ Đặc điểm Nội Đề tài, hình Bộ đội về thăm 
 Hì Số tiếng trong dòng du tượng, cảm làng; người lính, 
 nh thơ ng hứng chủ đạo người mẹ; tình 
 thứ Số dòng trong khổ quân dân thắm 
 c thơ c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời bằng ngôn ngữ nói của Hs, PHT.
d. Tổ chức thực hiện
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu lí thuyết
 - Gv chuyển giao nhiệm vụ: 2. Hướng dẫn học sinh Khám phá cách 
 Gv hướng dẫn Hs làm quen với nhịp điệu, thể hiện khác nhau với dòng thơ, khổ thơ, 
 cách gieo vần,...trong thơ tự do thông qua nhịp và vần trong bài thơ tự do
 các ví dụ. a. Biến đổi một số đoạn thơ lục bát thành 
 + Em hãy thử chuyển bài ca dao (thể lục thơ tự do: Có thể vẫn giữ số tiếng trong 
 bát) sang thể thơ tự do dòng thơ nhưng thay đổi từ ngữ, từ đó làm 
 Ai đi đâu đấy hỡi ai thay đổi nhịp điệu, vẫn điệu hoặc cũng có 
 thể thay đổi số tiếng trong một số câu thơ 
 Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm?
 (thêm, bớt).
 Tìm em như thể tìm chim
 - Thơ lục bát:
 Chim bay bể bắc đi tìm bể đông
 Ai đi đâu đấy hỡi ai
 (Ca dao)
 Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm?
 + Em hãy thử chuyển đoạn thơ tự do này 
 Tìm em như thể tìm chim
 thành một đoạn thơ tự do khác
 Bài hát cũ đã từ lâu quen thuộc Chim bay bể bắc đi tìm bể đông
 Như những đám mây trắng vẫn bay trên 
 (Ca dao)
 những rặng cây này 
 - Thơ tự do: 
 Ai đang hát một mình bên đầm nước
 Vẻ đắm say, niềm hứng khởi dâng đầy + Cách 1:
 (Trần Quang Hải, Mùa thu)
 Người đã đi đâu, người hỡi? 
 + Từ sự thay đổi đó em hãy rút ra một vài 
 Hay là trúc đi tìm mai?
 lưu ý:
 - HS tiếp nhận nhiệm vụ. Như tìm chim trời, cá nước
 Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện 
 Xa xôi bể bắc, vời vợi bể đông...
 nhiệm vụ đầm nước
 Ai đang hát một mình?
 Đắm say cùng mây trắng...
 Thơ tự do có tính linh hoạt trong cách 
 cấu tạo dòng thơ, nhịp và vần.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
(Thực hành viết theo các bước)
a. Mục tiêu
HS bước đầu biết cách viết bài văn phân tích một tác phẩm (truyện).
b. Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh viết bài.
c. Sản phẩm học tập: Sản phẩm PHT, câu trả lời của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
NV1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu các II. Thực hành viết theo các bước
bước trước khi viết Đề bài: Trong phần Đọc, em đã được tìm 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ hiểu một số bài thơ tự do, nắm được những 
- GV chuyển giao nhiệm vụ đặc điểm chính của thể thơ này. Hãy vận 
+ Em định lựa chọn đề tài nào? Khi viết về dụng những kiến thức đã học để tập làm một 
đề tài đó, em sẽ thể hiện cảm xúc gì? bài thơ tự do ghi lại cảm xúc của em trước 
+ Em dự định lựa chọn hình ảnh nào để thể cuộc sống phong phú, muôn màu muôn vẻ.
hiện đề tài của mình? 1. Trước khi viết
+ Em dự định sẽ gieo vần, ngắt nhịp ra sao? a. Xác định đề tài, cảm xúc
- Học sinh tiếp nhận nhiệm vụ - Đề tài: Nhà trường, gia đình, thiên nhiên
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện chiến tranh, tình yêu
nhiệm vụ - Cảm xúc: biết ơn, yêu thương, ghét bỏ, tự 
- HS quan sát, lắng nghe và trả lời hào.
- GV quan sát, hỗ trợ b. Lựa chọn hình ảnh biểu đạt cảm xúc
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và - Lựa chọn hình ảnh: ngôi nhà thân thương,