Kế hoạch bài dạy Lịch sử Lớp 8 Sách Kết nối tri thức - Tuần 32 - Bài 19: Phong trào yêu nước chống Pháp ở Việt Nam từ đầu thế kỷ XX đến năm 1917 - Năm học 2023-2024 - Hồ Thị Thu Hạ

 TUẦN 32 – TIẾT 46.47
 Bài 19. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP Ở VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỶ 
 XX ĐẾN NĂM 1917
 Thời gian thực hiện: 2 tiết
 I. MỤC TÊU: Sau khi học xong bài, giúp học sinh
 1. Về kiến thức
 - Nêu được tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của người Pháp đối với xã 
hội Việt Nam.
 - Giới thiệu được những nét chính về hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu, Phan Châu 
Trinh, Nguyễn Tất Thành.
 * HSKT: Biết được hậu quả của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của người Pháp 
đối với xã hội Việt Nam về văn hoá, xã hội; biết được tên 1 số nhà yêu nước, ngày tháng năm 
sinh, quê quán và thời gian địa điểm Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước.
 2. Về năng lực
 a. Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự chủ và tự học; giải quyết vấn đề và 
sáng tạo 
 b. Năng lực chuyên biệt
 - Tìm hiểu lịch sử: Khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu lịch sử đơn 
giản dưới sự hướng dẫn của giáo viên trong các bài học lịch sử.
 - Tư duy lịch sử: Biết trình bày, suy luận, phản biện, tranh luận về một vấn đề lịch sử, rèn 
luyện năng lực nhận thức và tư duy lịch sử.
 - Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được kiến thức lịch sử để phân tích và 
đánh giá tác động của một sự kiện, nhân vật, vấn đề lịch sử đối với cuộc sống hiện tại, đồng 
thời giải thích các vấn đề thời sự đang diễn ra ở trong nước và thế giới.
 * HSKT: Năng lực giao tiếp và hợp tác: Tham gia hoạt động nhóm với các bạn cùng 
nhóm.
 3. Về phẩm chất
 - Cảm phục, trân trọng tình yêu nước, hi sinh quên mình vì nền độc lập, tư do dân tộc của 
các nhà yêu nước, cách mạng tiêu biểu đầu thế kỉ XX như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, 
Nguyễn Tất Thành.
 - Phát huy truyền thống yêu nước, xác định được trách nhiệm của bản thân trong công 
cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc hiện nay.
 * HSKT: Chăm chỉ lắng nghe, theo dõi bài. 
 II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
 1. Đối với giáo viên
 - Máy tính.
 - Ảnh/Video, tư liệu về tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của người 
Pháp đối với xã hội Việt Nam; nét chính về hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu, Phan Châu 
Chinh, Nguyễn Tất Thành.
 - Phiếu học tập. 
 2. Đối với học sinh Các nhóm đọc SGK, quan sát tranh, thực hiện yêu cầu. GV theo dõi, hỗ trợ. GV có thể 
định hướng thêm bằng 1 số câu hỏi liên quan để tìm ra kiến thức.
 Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
 - GV chọn 1 nhóm để trình bày, các nhóm khác phản biện.
 Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
 Đánh giá: HS-HS, GV-HS, GV chốt kiến thức. (Yêu cầu HS thực hiện kĩ thuật 3-2-1: cho 
3 lời khen; 2 hạn chế và 1 lời góp ý hoặc 1 câu hỏi chất vấn). 
 GV hướng dẫn học sinh khai thác thêm: Dưới tác động từ cuộc khai thác thuộc địa của 
thực dân Pháp, đời sống của người lao động ở Việt Nam rất khổ cực:
 - Nông dân bị cướp đoạt ruộng đất, phải chịu sưu cao, thuế nặng nên lâm vào tình cảnh 
bần cùng hóa.
 - Công nhân: phải lao động cực nhọc trong các đồn điền, hầm mỏ, xí nghiệp, điều kiện 
sống tồi tàn và nhận những đồng lương rẻ mạt, lại thường xuyên bị đánh đập, cúp phạt.
 * Sản phẩm
 1. Tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp ở Việt 
Nam
 Lĩnh vực Tác động
 Chính trị - Quyền lực nằm trong tay người Pháp.
 - Một bộ phận địa chủ phong kiến bị biến thành tay sai, công cụ thống trị 
 và bóc lột của chính quyền thực dân.
 Kinh tế - Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa từng bước du nhập vào Việt 
 Nam, tồn tại song song với quan hệ sản xuất phong kiến.
 - Tài nguyên vơi cạn.
 - Kinh tế Việt Nam phát triển thiếu cân đối, lệ thuộc nặng nề vào kinh tế 
 Pháp.
 - Việt Nam bị biến thành nơi cung cấp tài nguyên, nhân công rẻ mạt và 
 thị trường tiêu thụ độc chiếm của Pháp.
 Văn hoá, giáo - Văn hóa phương Tây (lối sống, trình độ học thức và tư duy,) du nhập 
 dục vào Việt Nam
 - Trong xã hội vẫn tồn tại nhiều hủ tục, tệ nạn (ma túy, mại dâm, mê tín 
 dị đoan,)
 Hoạt động 2: 2. Hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh
 a. Mục tiêu: Giới thiệu được những nét chính về hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu, 
Phan Châu Trinh.
 * HSKT: Biết được tên 1 số nhà yêu nước.
 b. Tổ chức thực hiện
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập
 - GV yêu cầu HS dựa thông tin trong SGK, chia lớp thành 6 nhóm, thực hiện thảo luận 
nhóm, kĩ thuật khăn trải bàn hoặc sơ đồ tư duy, thời gian 7 phút.
 + Nhóm lẻ: Giới thiệu những nét chính về hoạt động yêu nước của Phan Bội Châu.
 + Nhóm chẵn: Giới thiệu những nét chính về hoạt động yêu nước của Phan Châu Trinh. + Nhóm chẵn: Vì sao Nguyễn tất Thành chọn hướng đi mới, khác với các nhà yêu nước 
tiền bối?
 * HSKT: Cho biết ngày tháng năm sinh, quê quán và thời gian địa điểm Nguyễn Tất 
Thành ra đi tìm đường cứu nước.
 Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập
 Các nhóm đọc SGK, quan sát tranh, thực hiện yêu cầu. GV theo dõi, hỗ trợ. GV có thể 
định hướng thêm bằng 1 số câu hỏi liên quan để tìm ra kiến thức.
 Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
 - GV chọn 1 nhóm để trình bày, các nhóm khác phản biện.
 Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
 - Đánh giá: HS-HS, GV-HS, GV chốt kiến thức. (Yêu cầu HS thực hiện kĩ thuật 3-2-1: 
cho 3 lời khen; 2 hạn chế và 1 lời góp ý hoặc 1 câu hỏi chất vấn).
 - GV làm rõ thêm: Nguyễn Tất Thành chọn hướng đi mới, khác với các nhà yêu nước 
tiền bối, vì:
 + Sang phương Đông (hướng về Trung Quốc, Nhật Bản) là hướng đi truyền thống, 
nhưng hướng đi này và hoạt động của các bậc yêu nước tiền bối chưa đem lại thắng lợi cho 
cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam. Mặt khác, Nguyễn Tất Thành dù rất khâm phục các 
nhà yêu nước và cách mạng tiền bối, nhưng không tán thành đường lối đấu tranh của họ.
 + Một trong những nhân tố tác động tới quyết định ra đi tìm đường cứu nước của Nguyễn 
Tất Thành chính là: bối cảnh thời đại và sự du nhập của văn minh phương Tây vào Việt Nam. 
Chính sự phát triển mạnh mẽ của các nước tư bản và ánh sáng của văn minh phương Tây đã 
thôi phúc Nguyễn Tất Thành đi sang phương tây để “xem các nước làm thế nào sau đó trở về 
giúp đồng bào” và tìm hiểu xem điều gì ẩn sau những khẩu hiệu Tự do - Bình đẳng - Bác ái 
mà thực dân Pháp tuyên truyền ở Việt Nam.
 * Sản phẩm
 3. Buổi đầu hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất Thành (1911 - 1917)
 - Nguyễn Tất Thành mặc dù rất khâm phục các nhà yêu nước và cách mạng tiền bối 
nhưng không tán thành đường lối đấu tranh của họ mà quyết định tìm đường cứu nước mới 
cho dân tộc.
 - Ngày 5/6/1911, trên con tàu Đô đốc La-tu-sơ Tơ-rê-vin, Nguyễn Tất Thành rời bến 
Nhà Rồng (Sài Gòn) ra đi tìm đường cứu nước.
 - Trong những năm 1911 - 1917: cuộc hành trình của Nguyễn Tất Thành qua nhiều nước 
ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ, châu Âu. 
 - Năm 1917, Nguyễn Tất Thành trở lại nước Pháp, làm nhiều nghề để kiếm sống, tích 
cực hoạt động trong Hội những người yêu nước và phong trào công nhân Pháp.
 - Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư tưởng của 
Nguyễn Tất Thành.
 3. Hoạt động luyện tập 
 a. Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh 
hội ở hoạt động hình thành kiến thức.
 b. Tổ chức thực hiện
 A. Trắc nghiệm Chính trị - Quyền lực nằm trong tay người Pháp.
 - Một bộ phận địa chủ phong kiến bị biến thành tay sai, công cụ 
 thống trị và bóc lột của chính quyền thực dân.
Kinh tế - Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa từng bước du nhập vào Việt 
 Nam, tồn tại song song với quan hệ sản xuất phong kiến.
 - Tài nguyên vơi cạn.
 - Kinh tế Việt Nam phát triển thiếu cân đối, lệ thuộc nặng nề vào 
 kinh tế Pháp.
 - Việt Nam bị biến thành nơi cung cấp tài nguyên, nhân công rẻ mạt 
 và thị trường tiêu thụ độc chiếm của Pháp.
Văn hoá, giáo dục - Văn hóa phương Tây du nhập vào Việt Nam.
 - Trong xã hội vẫn tồn tại nhiều hủ tục, tệ nạn.
 Bài tập 2: Chủ trương cứu nước của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh có điểm gì 
giống và khác nhau?
 * Điểm giống nhau
 - Xuất phát từ lòng yêu nước, thương dân.
 - Mục tiêu: giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của thực dân Pháp; gắn độc lập dân tộc 
với cải biến xã hội theo con đường tư bản chủ nghĩa.
 - Chịu ảnh hưởng của tư tưởng dân chủ tư sản.
 * Điểm khác nhau
 Phan Bội Châu Phan Châu Trinh
Kẻ thù trước mắt Thực dân Pháp xâm lược. Chế độ phong kiến hủ bại.
Nhiệm vụ trước Chống Pháp giành độc lập dân Dựa vào Pháp để chống phong kiến. 
mắt tộc. Coi độc lập là điều kiện tiên Cải cách dân chủ là việc đầu tiên cần 
 quyết để đi tới phú cường. làm để giành độc lập.
Hình thức, phương Cầu viện bên ngoài, bí mật chuẩn Đấu tranh ôn hòa, tiến hành cải cách 
pháp đấu tranh bị lực lượng để tiến hành bạo dân chủ, “khai dân trí, chấn dân khí, 
 động vũ trang. hậu dân sinh”, phản đối bạo động.
 4. Hoạt động vận dụng
 a. Mục tiêu: Vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn 
đề mới trong học tập.
 * HSKT: Không thực hiện
 b. Tổ chức thực hiện
 Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập 
 - Yêu cầu HS về nhà, trả lời câu hỏi: Bài tập trang 90. Sưu tầm tư liệu (câu chuyện, hình 
ảnh hoặc con tem, bài thơ, bài hát, câu nói,...) và viết bài thể hiện suy nghĩ của em (khoảng 7 
- 10 câu) về một trong ba nhân vật lịch sử trong bài. Em rút ra được bài học gì từ nhân vật đó?
 - Một số câu nói nổi tiếng
 + “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. học sinh. 
Giáo viên giao nhiệm vụ về nhà cho học sinh
 - Học bài, làm bài tập trong sách bài tập, phần vận dụng.
 - Xem trước chủ đề 1: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
 - Sưu tầm tư liệu về: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
 * HSKT: Không thực hiện
 -------------------------