Kế hoạch bài dạy Lịch sử Lớp 8 Sách Kết nối tri thức - Tuần 19+20 - Bài 12: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914-1918) và cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 - Năm học 2023-2024 - Hồ Thị Thu Hạ

 Bài 12. CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 – 1918) 
 VÀ CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917
 Thời gian thực hiện: 2 tiết
 I. MỤC TÊU: Sau khi học xong bài, giúp học sinh
 1. Về kiến thức
 - Nêu được nguyên nhân bùng nổ Chiến tranh thế giới thứ nhất.
 - Phân tích, đánh giá được hậu quả và tác động của chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 
– 1918) đối với lịch sử nhân loại.
 - Nêu được một số nét chính (nguyên nhân, diễn biến, tác động và ý nghĩa lịch sử) của 
cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.
 * HSKT: Biết được thời gian nổ ra Chiến tranh thế giới thứ nhất, các phe tham gia và 
hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất; thời gian và ý nghĩa của cách mạng tháng Mười 
Nga
 2. Về năng lực
 a. Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự chủ và tự học; giải quyết vấn đề 
và sáng tạo 
 b. Năng lực chuyên biệt
 - Năng lực tìm hiểu lịch sử:
 + Phân biệt đựơc phái niệm"chiến tranh đế quốc" "chiến tranh cách mạng","chiến tranh 
chính nghĩa", "chiến tranh phi nghĩa".
 + Biết trình bày diễn biến cơ bản của Chiến tranh thế giới thứ nhất trên bản đồ thế giới.
 + Biết sử dụng bản đồ thế giới để xác định nước Nga trên bản đồ và cuộc đấu tranh bảo 
vệ nước Nga.
 - Nhận thức và tư duy lịch sử: 
 + Giải thích được chiến tranh thế giới thứ nhất là cách giải quyết mâu thuẫn giữa các 
nước đế quốc, vì bản chất của các nước đế quốc là gây chiến tranh xâm lược.
 * HSKT: Năng lực giao tiếp và hợp tác: Tham gia hoạt động nhóm với các bạn cùng 
nhóm.
 3. Về phẩm chất
 - Bồi dưỡng nhận thức đúng đắn và tình cảm cách mạng đối với cuộc CM XHCN đầu 
tiên trên thế giới.
 - Giáo dục tinh thần đấu tranh chống chiến tranh đế quốc, bảo vệ hoà bình, ủng hộ cuộc 
đấu tranh của nhân dân các nước vì độc lập dân tộc và CNXH.
 * HSKT: Chăm chỉ lắng nghe, theo dõi bài. 
 II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
 1. Đối với giáo viên
 - Máy tính.
 - Ảnh/Video, tư liệu về nước Nga và cách mạng tháng Mười Nga, Chiến tranh thế giới 
thứ nhất 1914-1918.
 - Lược đồ Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918.
 - Bảng niên biểu về sự kiện chính của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918. chia lớp thành 8 nhóm, thực hiện thảo luận a. Nguyên nhân
 nhóm, kĩ thuật khăn trải bàn hoặc sơ đồ tư - Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, sự phát 
 duy, thời gian 7 phút. triển không đều về kinh tế đã làm thay đổi 
 + Nhóm lẻ: Nêu nguyên nhân bùng nổ Chiến sâu sắc so sánh lực lượng giữa các nước đế 
 tranh thế giới thứ nhất. quốc.
 + Nhóm chẵn: Phân tích, đánh giá được hậu - Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc về vẫn 
 quả và tác động của chiến tranh thế giới thứ đề thuộc địa ngày càng gay gắt dẫn đến hình 
 nhất (1914 – 1918) đối với lịch sử nhân loại. thành hai khối quân sự đối đầu nhau: Khối 
 * HSKT: Tthời gian nổ ra Chiến tranh thế Liên minh (Đức, Áo-Hung, I-ta-li-a) và khối 
 giới thứ nhất, các phe tham gia và hậu quả Hiệp ước (Anh, Pháp, Nga).
 của Chiến tranh thế giới thứ nhất? - Ngày 28-6-1914 Thái tử Áo – Hung bị ám 
 Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập sát tại Xéc-bi đã châm ngòi cho chiến tranh 
 Các nhóm đọc SGK, quan sát tranh, thực hiện bùng nổ.
 yêu cầu. GV theo dõi, hỗ trợ. GV có thể định b. Hậu quả và tác động
 hướng thêm bằng 1 số câu hỏi liên quan để - Là cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa đối 
 tìm ra kiến thức. với cả hai bên tham chiến. Chiến tranh kết 
 Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo thúc với thắng lợi của khối Hiệp ước, song 
 luận đã gây ra hậu quả hết sức nặng nề đối với 
 - GV chọn 1 nhóm để trình bày, các nhóm nhân loại.
 khác phản biện. - Trong quá trình chiến tranh, Cách mạng 
 Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm tháng Mười Nga và việc thành lập nhà nước 
 vụ học tập Xô viết đã đánh dấu bước chuyển lớn trong 
 Đánh giá: HS-HS, GV-HS, GV chốt kiến cục diện chính trị thế giới.
 thức. (Yêu cầu HS thực hiện kĩ thuật 3-2-1: 
 cho 3 lời khen; 2 hạn chế và 1 lời góp ý hoặc 
 1 câu hỏi chất vấn)
 Hoạt động 2: 2. Cách mạng tháng mười Nga năm 1917
 a. Mục tiêu: Nêu được một số nét chính (nguyên nhân, diễn biến, tác động và ý nghĩa 
lịch sử) của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.
 * HSKT: Biết được thời gian và ý nghĩa của cách mạng tháng Mười Nga
 b. Tổ chức thực hiện
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập
 - GV yêu cầu HS dựa thông tin trong SGK, chia lớp thành 8 nhóm, thực hiện thảo luận 
nhóm, kĩ thuật khăn trải bàn hoặc sơ đồ tư duy, thời gian 7 phút.
 + Nhóm lẻ: Trình bày nguyên nhân và diễn biến chính của cách mạng tháng Mười Nga 
năm 1917.
 + Nhóm chẵn: Trình bày tác động và ý nghĩa lịch sử của của cách mạng tháng Mười 
Nga năm 1917.
 * HSKT: Thời gian và ý nghĩa của cách mạng tháng Mười Nga
 Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập
 Các nhóm đọc SGK, quan sát tranh, thực hiện yêu cầu. GV theo dõi, hỗ trợ. GV có thể 
định hướng thêm bằng 1 số câu hỏi liên quan để tìm ra kiến thức. B. Chỉ có chính quyền tư sản cai trị.
 C. Chính quyền tư sản và vô sản cùng nhau cai trị.
 D. Chính quyền tư sản và phong kiến cùng nhau cai trị.
 Câu 2: Đêm 24/10 năm 1917, Lê nin trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa tại đâu?
 A. Điện Cremli. B. Điện Xmônưi.
 C. Cung điẹn mùa đông. D.Chiến hạm Rạng Đông.
 Câu 3: Ngày 25/10/1917 có ý nghĩa lịch sử như thế nào đối với nước Nga?
 A. Ngày CM XHCN tháng Mười Nga thành công.
 B. Lê nin lên làm chủ tịch nước mở ra một thời đại mới cho nước Nga.
 C. Lê nin về nước lãnh đạo cuộc cách mạng.
 D. Chiến hạm Rạng Đông nổ súng tấn công cung điện Mùa Đông.
 Câu 4. Nguyên nhân sâu xa làm bùng nổ chiến tranh thế giới thứ nhất là gì?
 A. Thái tử Áo - Hung bị ám sát.
 B. Sự phát triển không đồng đều giữa các nước đế quốc. 
 C. Sự ra đời hai khối quân sự kình địch nhau.
 D. Áo - Hung đánh chiếm Xéc-bi.
 Câu 5. Mâu thuẫn chủ yếu giữa các nước đế quốc thể hiện ở lĩnh vực nào?
 A. Vấn đề thuộc địa. B.Vấn đề tranh chấp quyền lực.
 C. Vấn đề áp dụng thành tựu khoa học kĩ thuật.
 D. Vấn đề cạnh tranh trong xuất khẩu tư bản.
 Câu 6. Tính chất của thế chiến thứ nhất là
 A. chiến tranh đế quốc, phi nghĩa. 
 B. chính nghĩa thuộc về phe Hiệp ước.
 C. chiến tranh phi nghĩa thuộc về khối Liên minh.
 D. chiến tranh giải phóng dân tộc.
 Câu 7. Sau thế chiến I, bản đồ thế giới chia lại như thế nào?
 A. Mỹ chiếm nhiều nơi trên thế giới.
 B. Đức bị chia hai, Anh và Pháp trả độc lập cho các nước thuộc địa.
 C. Đức mất hết thuộc địa; Anh, Pháp, Mỹ mở rộng thêm thuộc địa.
 D. Đức mất hết thuộc địa; Anh, Pháp trả độc lập cho các nước thuộc địa.
 * HSKT: Thực hiện câu 3
 B. Tự luận
 Bài tập 1: Vì sao nói Chiến tranh thế giới thứ nhất là chiến tranh đế quốc phi nghĩa?
 - Chiến tranh thế giới thứ nhất là chiến tranh đế quốc phi nghĩa, vì:
 + Lực lượng tham gia cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất đều là các nước đế quốc (tập 
hợp trong hai khối quân sự là Liên minh và Hiệp ước).
 + Mục đích tiến hành chiến tranh của các nước đế quốc là nhằm giải quyết mâu thuẫn 
về thị trường, thuộc địa. Bên cạnh đó, các nước đế quốc còn muốn lợi dụng chiến tranh để 
đàn áp phong trào cách mạng của giai cấp vô sản trong nước và phong trào giải phóng dân 
tộc đang phát triển mạnh mẽ ở các nước thuộc địa. * HSKT: Không thực hiện
 b. Tổ chức thực hiện
 Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập 
- Yêu cầu HS về nhà, trả lời câu hỏi: Bài tập trang 55. Tìm hiểu từ sách, báo, internet và cho 
biết Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 có ảnh hưởng như thế nào đối với cách mạng 
Việt Nam?
Trả lời:
- Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga (1917) và sự ra đời của nước Nga Xô viết đã tác 
động sâu sắc tới sự lựa chọn con đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc, mở đầu quá trình 
giải quyết tình trạng khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo cho cách mạng Việt 
Nam (Nguyễn Ái Quốc đã từng nhận xét: “trong thế giới bây giờ chỉ có cách mệnh Nga là 
thành công và thành công đến nơi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái hạnh phúc, tự do, 
bình đẳng thật...”)
- Sự bùng nổ, quá trình phát triển và giành thắng lợi của Cách mạng tháng Mười đã để lại 
nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng Việt Nam. Ví dụ như:
+ Bài học về vai trò lãnh đạo cách mạng: cách mạng muốn thành công cần có sự lãnh đạo 
của một đảng biết vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước 
mình (Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã khẳng định: “lực lượng của giai cấp công nhân và 
nhân dân lao động là rất to lớn, là vô cùng, vô tận. Nhưng lực lượng ấy cần có Đảng lãnh 
đạo mới chắc chắn thắng lợi”).
+ Bài học về lực lượng cách mạng: trong lực lượng toàn dân tộc, chủ tịch Hồ Chí Minh 
khẳng định vai trò động lực cách mạng của công nhân và nông dân. Hồ Chí Minh nhấn mạnh 
“Cách mệnh Nga dạy chúng ta rằng muốn cách mệnh thành công thì phải lấy công nông làm 
gốc”.
+ Bài học về phương pháp cách mạng: sử dụng bạo lực cách mạng và chú trọng đến việc 
tạo thời cơ và chớp thời cơ cách mạng.
 Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập
 HS về nhà thực hiện yêu cầu. 
 Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
 - GV kiểm tra ở tiết sau.
 Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
 GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học 
 tập của học sinh. 
 Giáo viên giao nhiệm vụ về nhà cho học sinh
 - Học bài, làm bài tập trong sách bài tập, phần vận dụng.
 - Xem trước bài 13: Sự phát triển của khoa học, kĩ thuật, văn học,nghệ thuật 
trong các thế kỉ XVIII – XIX.
 + Nêu những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật trong thế kỉ XIX. Phân tích tác động 
của những thành tựu đó đối với xã hội loài người?
 + Phân tích tác động của những thành tựu văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ 
XVIII - XIX đối với xã hội loài người?