Kế hoạch bài dạy Hình học Lớp 7 Sách Kết nối tri thức - Tuần 5 - Bài 11: Định lí và chứng minh định lí - Năm học 2023-2024 - Hoàng Thị Thêm

 Tuần 5 BÀI 11- ĐỊNH LÍ VÀ CHỨNG MINH ĐỊNH LÍ NS: 28/9/23
 Tiết 9 Thời lượng: 1 tiết NG: 7/10/23
I.MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
 - Nhận biết được một định lí, giả thiết, kết luận của định lí.
 - Làm quen với chứng minh định lí.
2. Năng lực 
 Năng lực chung:
 - Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
 - Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
 - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: 
 - Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu tìm ra mối liên hệ giữa 
 các đối tượng đã cho và nội dung bài học về định lí, các kiến thức đã được học, 
 từ đó có thể áp dụng kiến thức đã học để giải quyết các bài toán đơn giản về 
 chứng minh định lí, tính chất.
 - Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: vẽ hình theo yêu cầu.
 - Viết gọn được giả thiết, kết luận của một định lí bằng kí hiệu.
 - Bước đầu biết chứng minh định lí.
3. Phẩm chất
 - Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức 
 theo sự hướng dẫn của GV.
 - Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm, 
 tôn trọng ý kiến các thành viên khác khi hợp tác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với GV: SGK, tài liệu giảng dạy, kế hoạch bài dạy, thước thẳng có chia khoảng, 
chuẩn bị các khẳng định hình học là định lí mà học sinh đã biết ở lớp 6 và nửa đầu chương 
III Toán 7 tập 1 đề làm ví dụ 
2. Đối với HS: SGK, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm. 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG ( MỞ ĐẦU )
a) Mục tiêu: - HS thấy được sự cần thiết của bài học, tạo động lực cho HS.
b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, suy nghĩ trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: HS dự đoán được câu hỏi mở đầu, bước đầu có hình dung về định lí
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV yêu cầu HS đọc tình huống mở đầu ở đầu bài trang 55
Trong Bài 10, ta dùng cách đo đạc để kiểm nghiệm tính chất sau:
“Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song thì hai góc đồng vị bằng nhau”. + GT-KL viết bằng lời; vẽ hình minh họa cho Ví dụ (SGK – tr 56)
 định lý; Viết GT-KL bằng kí hiệu
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
 - cá nhân thực hiện lần lượt các nhiệm vụ trên. 
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
 - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày
 - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 
 Bước 4: Kết luận, nhận định 
 GV tổng quát kiến thức trọng tâm, 
 HS ghi chép hộp kiến thức
 LUYỆN TẬP
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
 Nội dung luyện tập 1 Luyện tập 1:
 Vẽ hình, viết GT-KL của định lý “ Hai góc đối “Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau”.
 đỉnh thì bằng nhau” Giả thiết: hai góc đối đỉnh.
 + Xác định giả thiết kết luận dạng lời Kết luận: bằng nhau.
 + Vẽ hình minh họa cho định lý GT
 1; 2 đối đỉnh
 + Viết GT-KL dạng kí hiệu, (có thể đưa ra nhiều KL = 
 phương án). 1 2
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
 - HS thực hiện nhóm đôi; 
 - Đọc SGK, chú ý nghe, tiếp nhận nhiệm vụ để 
 thực hiện 
 - GV theo dõi giúp đỡ các nhóm
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
 - 4 nhóm trình kết quả trên bảng
 - nhóm còn lại khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 
 Bước 4: Kết luận, nhận định 
 Nhấn mạnh lại GT-KL bằng lời, bằng kí hiệu 
 theo hình vẽ
Hoạt động 2: Thế nào là chứng minh định lí? 
a. Mục tiêu:
- Nhận biết được thế nào là chứng minh định lí.
- Bước đầu nhận biết mệnh đề đảo của một định lí.
b. Nội dung: HS đọc SGK, thực hiện các nhiệm vụ, làm Luyện tập 2, tranh luận, nêu ý 
kiến.
c. Sản phẩm: HS chứng minh được một định lí cơ bản và đưa ra các phản ví dụ.
d. Tổ chức thực hiện: 
 Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết 
 học tập của học sinh quả hoạt động
 GV: Nêu định lý “ Nếu một đường thẳng cắt 2. Chứng minh định lí.
 hai đường thẳng song song thì hai góc đồng vị 
 bằng nhau”
 Để trả lời vấn đề nêu ở đầu bài: Để chắc chắn 
 tính chất (định lý) này đúng thì ta thực hiện 
 chứng minh định lý GV nhận xét hoạt động và kết quả hoạt động 
 của học sinh
 GV: thực hiện từng bước các nhiệm vụ trên 
 bảng và chốt lại các nội dung sau
 + Hình vẽ phải chính xác, chú ý đặt tên điểm 
 đường thẳng đúng quy tắc
 + Viết GT-KL bằng kí hiệu ngắn gọn
 + Chứng minh định lí phải dùng lập luận từ 
 những điều đã cho (giả thiết) và các khẳng 
 định đúng đã biết để đưa ra kết luận.
 TRANH LUẬN
 Giao nhiệm vụ
 GV: Đặt vấn đề như phần tranh luận sgk Tranh luận:
 - Định lí “hai góc đối đỉnh thì bằng nhau” Hai góc bằng nhau chưa chắc đã 
 chắc chắn đúng đối đỉnh.
 Và ngược lại (hay đảo lại) hai góc bằng nhau Ví dụ: ở vd2:
 thì đối đỉnh, liệu có đúng không? 0 nhưng không đối 
 1 = 2 = 90
 Thực hiện nhiệm vụ đỉnh
 Hs: hoạt động nhóm tranh luận đưa ra quan 
 điểm của mình. Nếu không cho một ví dụ.
 Báo cáo
 - Các nhóm nêu kết quả tranh luận của nhóm 
 mình
 - Các nhóm còn lại tham gia tranh luận kết quả 
 của các nhóm
 Bước 4: Kết luận, nhận định
 - Nhận xét kết quả tranh luận của các nhóm
 Chốt: Hai góc bằng nhau chưa chắc đã đối 
 đỉnh. 
 Lấy ví dụ như luyện tập 2
 GV giới thiệu đó gọi là “phản ví dụ”.
 - Vậy có những định lý thì phát biểu đảo lại thi 
 chưa chắc đúng
 - Để chỉ ra một mệnh đề không phải luôn 
 đúng, ta thường dùng cách đưa ra phản ví dụ.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức về định lí và chứng minh định lí
b. Nội dung: HS vận dụng kiến thức đã học để làm bài 3.24, 3.25 (SGK – tr82).
c. Sản phẩm học tập: HS giải được bài về xác định định lí và các lập luận để chứng minh 
định lí.
d. Tổ chức thực hiện: 
 Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết 
 học tập của học sinh quả hoạt động
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: BT 3.24 Với một định lý thì mệnh đề đảo của nó chưa 
 chắc là đúng. Chứng minh điều đó ta thường 
 đưa ra một phản ví dụ
BÀI TẬP : Điền dấu X vào ô thích hợp
Với mỗi mệnh đề sai đưa ra một phản ví dụ
 Câu Đúng Sai
 1. Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau
 2. Hai góc bằng nhau thì đổi dỉnh
 3. Nếu M là trung điểm của đoạn thẳng AB thì MA = MB
 4. Nếu MA = MB thì M là trung điểm của AB
 5. Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song thì cặp góc 
 So le trong bằng nhau
 6. Nếu một đường thẳng cắt hai cặp góc 
 So le trong bằng nhau thì hai đường thẳng song song 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
Đọc yêu cầu bài tập và thực hiện
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- Thực hiện nhóm 4, hợp tác thảo luận đưa ra ý kiến.
- GV điều hành, quan sát, hỗ trợ.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận.
- Đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận, các nhóm khác theo dõi, đưa ý kiến.
Bước 4: Kết luận, nhận định
1-Đ ; 2-S ; 3-Đ ; 4-S ; 5Đ ; 6-Đ
- GV nhận xét, đánh giá, đưa ra đáp án đúng,
- Chốt lại các phản ví dụ
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
 • Ghi nhớ kiến thức trong bài. 
 • Hoàn thành các bài tập 2.35 sgk và SBT
 • Chuẩn bị bài “Luyện tập chung”