Kế hoạch bài dạy Hình học Lớp 7 Sách Kết nối tri thức - Tuần 4 - Bài 10: Tiên đề Euclid. Tính chất của hai đường thẳng song song - Năm học 2023-2024 - Hoàng Thị Thêm

 Tuần 04 BÀI 10: TIÊN ĐỀ EUCLID. NS: 21/9/23
 Tiết 7, 8 TÍNH CHẤT CỦA HAI ĐƯỜNG THẲNG ND: 30/9 -3/10/23
 SONG SONG (2 tiết)
 I. MỤC TIÊU:
 1. Kiến thức: 
 - Nhận biết tiên đề Euclid về đường thẳng song song.
 - Mô tả một số tính chất của hai đường thẳng song song
 - Biết cách vẽ hai đường thẳng song song.
 2. Năng lực 
 - Năng lực chung:
• Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
• Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
 Năng lực riêng: 
• Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu tìm ra mối liên hệ giữa 
 các đối tượng đã cho và nội dung bài học tiên đề Euclid, từ đó có thể áp dụng kiến 
 thức đã học để giải quyết các bài toán tính toán, bài toán suy luận ở mức độ đơn 
 giản.
• Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: vẽ hình theo yêu cầu bài học.
 3. Phẩm chất
• Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm, 
 tôn trọng ý kiến các thành viên khi hợp tác.
• Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức 
 theo sự hướng dẫn của GV.
• Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ.
 II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
 1. Đối với GV: SGK, Tài liệu giảng dạy, thước thẳng có chia khoảng.
 2. Đối với HS: SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), 
 bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
 III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 Bài này gồm 2 tiết.
 Tiết 1. 1. Tiên đề Euclid về đường thẳng song song
 Tiết 2. 2. Tính chất của hai đường thẳng song song
 Tiết 1. TIÊN ĐỀ EUCLID. 
 TÍNH CHẤT CỦA HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) (3 phút)
 a) Mục tiêu: 
 - Tạo tình huống mở đầu bài học, tạo hứng thú cho HS.
 b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, suy nghĩ trả lời câu hỏi.
 c) Sản phẩm: HS trả lời được câu hỏi mở đầu, bước đầu có hình dung về tiên đề 
 Euclid.
 d) Tổ chức thực hiện: 
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
 - GV yêu cầu HS đọc tình huống mở đầu, quan sát phần trình chiếu của GV. đúng, để làm tiền đề hoặc xuất phát điểm Nhận xét:
 cho các suy luận tiếp theo. Ta thừa nhận Nếu điểm M nằm ngoài đường thẳng 
 tính chất đó. a thì đường thẳng b đi qua M và 
 song song với a là duy nhất.
 - GV cho HS tìm hiểu Ví dụ 1, trình bày Ví dụ 1 (SGK -tr51)
 chiếu hình ảnh về đường thẳng c cắt đường 
 thẳng a tại M, a // b, yêu cầu HS:
 + Dự đoán liệu c có cắt đường thẳng b 
 không? (c cắt đường thẳng b).
 + Sử dụng tiên đề Euclid hãy chỉ ra đường 
 thẳng c có thể song song với đường thẳng b Chú ý:
 được không? (c không song song b vì nếu c Từ tiên đề Euclid ta suy ra được: 
 song song b, mà c lại qua M thì a và c trùng Nếu một đường thẳng cắt một trong 
 nhau). hai đường thẳng song song thì nó 
 - HS đọc lại nội dung Ví dụ trong SGK, từ cũng cắt đường thẳng còn lại.
 đó rút ra Chú ý. Luyện tập 1:
 - GV cho HS làm Luyện tập 1. Phát biểu đúng: (1).
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
 - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận 
 kiến thức, hoàn thành các yêu cầu.
 - HS làm theo cặp thảo luận làm HĐ1.
 - HS suy nghĩ trả lời câu hỏi, phần Ví dụ và 
 Luyện tập 1.
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
 - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày
 - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho 
 bạn. 
 Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng 
 quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm:
 + tiên đề Euclid.
 + a // b và c cắt a thì c cũng cắt b.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG (10 phút)
Hoạt động 1 : Luyện tập
a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức về tiên đề Euclid 
b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức đã học để làm Bài 3.22/54/Sgk.
c) Sản phẩm học tập: HS sử dụng kiến thức về tiên đề Euclid để vẽ hình.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV tổng hợp các kiến thức cần ghi nhớ cho HS.
- GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm 2 làm Bài 3.22/54/Sgk
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm 
2, hoàn thành các bài tập GV yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: đại lượng tỉ lệ, các gia số tỉ lệ, tức là những hàm tuyến tính theo ngôn ngữ của 
 chúng ta ngày nay; những hình đồng dạng, v.v
 Elements bao gồm 13 Quyển (tức Chương) với tổng cộng 465 mệnh đề. Quyển I 
 bắt đầu bằng những định nghĩa sơ bộ cần thiết, các định đề (postulates) và tiên 
 đề (axioms). Các định đề và tiên đề là những mệnh đề phải được công nhận khi 
 chúng ta đi ngược từ một mệnh đề về những mệnh đề mà từ đó sẽ suy ra mệnh 
 đề ấy và quá trình đi ngược lại này đến một lúc nào đó phải dừng lại. Những 
 mệnh đề là những “khái niệm thông thường” (common notions) được gọi là 
 “tiên đề” – những chân lý tự nó là hiển nhiên.
 * HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (2 phút)
• Ghi nhớ kiến thức trong mục 1
• Tìm hiểu thêm về nhà toán học Euclid.
• Chuẩn bị mục 2. Tính chất của hai đường thẳng song song.
 Tiết 2. TIÊN ĐỀ EUCLID. 
 TÍNH CHẤT CỦA HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
 A. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI (30 phút)
 Hoạt động 1: Tính chất của hai đường thẳng song song
 a) Mục tiêu: 
 - Mô tả một số tính chất của hai đường thẳng song song.
 - Tìm hiểu cách trình bày một bài tính góc dựa vào tính chất của hai đường 
 thẳng song song.
 - Áp dụng tính chất đã học làm bài tập.
 b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của 
 GV, làm HĐ 2, Luyện tập 2, đọc hiểu Ví dụ 2.
 c) Sản phẩm: HS nêu được tính chất của hai đường thẳng song song, giải được 
 các bài tập tính toán áp dụng tính chất hai đường thẳng song song.
 d) Tổ chức thực hiện: 
 Nội dung, phương thức tổ chức hoạt Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả 
 động học tập của học sinh hoạt động
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2. Tính chất của hai đường thẳng song 
 - GV: Buổi trước ta đã học về dấu hiệu song
 nhận biết 2 đường thẳng song song, HĐ 2:
 nếu có 1 cặp góc so le trong hoặc đồng 
 vị bằng nhau thì 2 đường thẳng song 
 song. Vậy ngược lại nếu có 2 đường 
 thẳng song song thì đường thẳng thứ 3 
 cắt 2 đường tạo các góc có tính chất 
 như thế nào?
 - GV cho HS làm HĐ2 theo nhóm 4. a) Hai góc so le trong bằng nhau.
 GV có câu hỏi: b) Hai góc đồng vị bằng nhau.
 + áp dụng tính chất vừa học nếu a // b, 
 kẻ đường thẳng c cắt a thì c có cắt b 
 không? Tính chất: d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV tổng hợp các kiến thức cần ghi nhớ cho HS.
- GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm 2 làm Bài 3.17, 3.18 (SGK – tr53).
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm 
2, hoàn thành các bài tập GV yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
- Mỗi bài tập GV mời đại diện các nhóm trình bày. Các HS khác chú ý chữa bài, 
theo dõi nhận xét bài các nhóm trên bảng.
Bước 4: Kết luận, nhận định: 
- GV chữa bài, chốt đáp án.
- GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của các nhóm học sinh, ghi nhận 
và tuyên dương
Kết quả: 
Bài 3.17:
 퐾 = 70표; 푣 푛 = 70표.
Bài 3.18:
a) Ta có: = = 70표, mà hai góc này ở vị trí so le trong, suy ra Am // By 
(dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song).
b) Ta có Am // By, suy ra = 푡 = 120표 (hai góc đồng vị).
Hoạt động 2 : Vận dụng
a) Mục tiêu: 
- Học sinh thực hiện làm bài tập vận dụng để nắm vững kiến thức về về tiên đề 
Euclid và tính chất của hai đường thẳng song song.
b) Nội dung: HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để làm bài tập Bài 
3.21, Bài 3.23 (SGK -tr54).
c) Sản phẩm: HS vận dụng kiến thức đã học giải quyết bài toán 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 4 hoàn thành bài tập Bài 3.21, Bài 3.23 (SGK 
-tr54).
- GV giới thiệu về nhà toán học Euclid, giao về nhà cho HS tìm hiểu thêm về
+ Các nghiên cứu nổi tiếng của nhà toán học Euclid.
+ Bộ sách “Cơ bản” của nhà toán học này.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS tự phân công nhóm trưởng, hợp tác thảo luận đưa ra ý kiến.
- GV điều hành, quan sát, hỗ trợ.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận
- Bài tập: đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận, các nhóm khác theo dõi, 
đưa ý kiến.
Bước 4: Kết luận, nhận định
- GV nhận xét, đánh giá, đưa ra đáp án đúng, chú ý các lỗi sai của học sinh hay 
mắc phải.