Giáo án Ngữ văn Lớp 6 Sách Kết nối tri thức - Tuần 8 - Năm học 2023-2024 - Đinh Hoài My - Trường THCS Lê Ngọc Giá

 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
Tuần 8 GIÓ LẠNH ĐẦU MÙA NS: 19/10/2023
Tiết 29,30 Thạch Lam ND: 23/10/2023 
I. MỤC TIÊU
1. Năng lực
- Nhận biết được người kể chuyện ngôi thứ ba
- Nhận biết và phân tích được một số chi tiết miêu tả cử chỉ, hành động, suy 
nghĩ,... của nhân vật Sơn. Từ đó hiểu đặc điểm nhân vật và nội dung của truyện;
- Nhận xét, đánh giá hành động của hai chị em Sơn và cách ứng xử của mẹ 
Hiên, mẹ Sơn.
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra
- Liên hệ, so sánh, kết nối: Nêu được một số điểm giống nhau và khác nhau của 
hai nhân vật: cô bé bán diêm và bé Hiên;
2. Phẩm chất:
- Nhân ái: Biết đồng cảm và giúp đỡ những người thiệt thòi, bất hạnh; trân trọng 
tình bạn, tôn trọng sự khác biệt
- Trách nhiệm: Có trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội; có 
tinh thần đấu tranh với những quan điểm thiếu lành mạnh, trái đạo lý
*HSKT không yêu cầu:
- Liên hệ, so sánh, kết nối: Nêu được một số điểm giống nhau và khác nhau của 
hai nhân vật: cô bé bán diêm và bé Hiên;
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- KHBD, SGK, SGV, SBT
- PHT số 1,2,3
- Tranh ảnh
- Máy tính, máy chiếu, bảng phụ, 
- Dự án giới thiệu về tác giả, tác phẩm (tranh vẽ,video, Iforgraphic, ppt...)
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
GV: Đinh Hoài My 1 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
 cửa giúp cho các bà cụ neo đơn sống một mình
 -> Cảm xúc: Tự hào, vui mừng, hạnh phúc khi làm 
 được một việc tốt
 - Sự giúp đỡ, chia sẻ mà em từng được đón nhận: 
 nhận được một chai nước khi đi ngời trời nắng; 
 được một vị khách tốt bụng nhường chỗ ngồi trên 
 xe bus, được một người tốt bụng dẫn về nhà khi bị 
 lạc đường
 -> Cảm động, hạnh phúckhi nhận được sự giúp 
 đỡ, chia sẻ
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, 
thực hiện nhiệm vụ
- HS thực hiện nhiệm vụ.
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo 
luận
- HS trả lời câu hỏi;
- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung 
câu trả lời của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực 
hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, 
chốt lại kiến thức 
2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 
Hoạt động 1: Đọc văn bản, tìm hiểu chung
a. Mục tiêu: Biết cách đọc văn bản, nắm được các thông tin về tác giả, tác 
phẩm.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS .
d. Tổ chức thực hiện:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
GV: Đinh Hoài My 3 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
luận người, cuộc sống.
- HS trình bày sản phẩm b. Tác phẩm
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của - Các truyện ngắn tiêu biểu của Thạch 
bạn. Lam: Gió đầu mùa, Nắng trong vườn, 
 Sợi tóc,...
Bước 3: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm 
vụ - Gió lạnh đầu mùa là một trong những 
 truyện ngắn xuất sắc viết về đề tài trẻ em 
- GV nhận xét, bổ sung, chốt kiến thức bằng 
 của Thạch Lam.
Infographic
*HSKT chỉ cần nắm vè tác giả, xuất xứ của tác 
phẩm
Hoạt động 2: Khám phá văn bản
- Người kể chuyện ngôi thứ ba
- Cốt truyện, nhân vật, tóm tắt được văn bản
- Nghệ thuật đặc sắc của văn bản
- Hình ảnh những người ở làng quê nghèo khó, có lòng tự trọng và những người 
có điều kiện sống tốt hơn biết chia sẻ, yêu thương người khác. 
- Nhận biết được người kể chuyện ngôi thứ ba
- Nhận biết và phân tích được một số chi tiết miêu tả cử chỉ, hành động, suy 
nghĩ,... của nhân vật Sơn. Từ đó hiểu đặc điểm nhân vật và nội dung của truyện;
- Nhận xét, đánh giá hành động của hai chị em Sơn và cách ứng xử của mẹ 
Hiên, mẹ Sơn.
- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi ra
- Liên hệ, so sánh, kết nối: Nêu được một số điểm giống nhau và khác nhau của 
hai nhân vật: cô bé bán diêm và bé Hiên;
- Nhân ái: Biết đồng cảm và giúp đỡ những người thiệt thòi, bất hạnh; trân trọng 
tình bạn, tôn trọng sự khác biệt
- Trách nhiệm: Có trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội; có 
tinh thần đấu tranh với những quan điểm thiếu lành mạnh, trái đạo lý
GV: Đinh Hoài My 5 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
+ Cuộc sống của gia đình Sơn và những người bạn màu nâu bạc đã vá nhiều chỗ;
được thể hiển như thế nào? Nhận xét về cuộc sống đó. 
 + Môi tím lại, qua những chỗ 
+ Tìm những chi tiết, hình ảnh thể hiện thái độ của chị áo rách, da thịt thâm đi;
em Sơn với những người bạn nghèo?
 + Mỗi cơn gió đến, run lên, 
+ Cảm nhận của em về chị em Sơn? hàm răng đập vào nhau
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. + Co ro đứng bên cột quán, chỉ 
 mặc có manh áo rách tả tơi, hở 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
 cả lưng và tay
- HS thực hiện nhiệm vụ.
 Cuộc sống nghèo khổ, thiếu 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận thốn
- HS báo cáo kết quả hoạt động; - Thái độ đối với những bạn 
- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. nhỏ nghèo khổ 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ + Sơn và chị vẫn thân mật chơi 
 đùa với, chứ không kiêu kỳ và 
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt lại kiến thức khinh khỉnh như các em họ của 
Ghi lên bảng. Sơn
*HSKT chỉ cần nắm được thái độ của chị em Sơn đối + Khi thấy Hiên đứng nép một 
với những bạn nhỏ nghèo chỗ không ra chơi cùng, Sơn 
NV2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu ý nghĩ, cảm xúc gọi ra chơi và hỏi “Áo lành đâu 
của nhân vật Sơn không mặc?”; “Sao không bảo 
 u mày may cho?” 
- GV chuyển giao nhiệm vụ
 Chị em Sơn là những đứa trẻ 
Tổ chức thảo luận nhóm tổ bằng PHT số 2 để hướng nhân hậu, thương người, không 
dẫn học sinh tìm hiểu về ý nghĩ của nhân vật phân biệt địa vị, giai cấp, giàu 
+ Liệt kê các chi tiết miêu tả ý nghĩ của nhân vật Sơn nghèo
khi nghe mẹ và vú già nói chuyện và khi nhớ ra cảnh 2. Ý nghĩ, cảm xúc của nhân 
nghèo khổ của Hiên vật Sơn
+ Nêu cảm nhận về nhân vật. * Ý nghĩ
Gv sử dụng phương pháp gợi mở, đàm thoại để hướng - Khi nghe mẹ và vú già trò 
dẫn học sinh tìm hiểu về cảm xúc của nhân vật chuyện
+ Khi cùng chị Lan mang chiếc áo bông cũ cho Hiên, + Sơn nhớ em, cảm động và 
Sơn cảm thấy như thế nào? Cảm xúc ấy giúp em hiểu gì thương em quá;
về ý nghĩa của sự chia sẻ?
 + Sơn thấy mẹ hơi rơm rớm 
GV: Đinh Hoài My 7 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
hoàn thiện phiếu a. Mẹ của Hiên
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - Người mẹ nghèo khổ, chỉ có 
 nghề đi mò cua bắt ốc không 
- Gv tổ chức hoạt động, gọi 3-4 trình bày sản phẩm
 đủ tiền để may áo cho con
- HS báo cáo sản phẩm, nhận xét, bổ sung câu trả lời 
 - Cách ứng xử
của bạn.
 + Hành động: Khi biết con 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
 được nhận áo từ chị em Sơn, 
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt lại kiến thức người mẹ đã mang đến trả 
Bổ sung: Hành động đó làm giảm thiện cảm của em với + Lời nói: “Tôi biết cậu ở đây 
nhân vật vì thấy Sơn “trẻ con” quá, không giữ lời, đã đùa, nên tôi phải vội vàng đem 
cho bạn rồi còn đòi lại, làm Hiên mừng hụt và mẹ phải lại đây trả mợ” 
khó xử
 + Xưng hô: “tôi”- “cậu”- “mợ”, 
*HSKT cần nắm được thái độ của Sơn khi giúp đỡ “bẩm”, “nhà cháu” 
Hiên 
 Là người mẹ nghèo nhưng 
NV4: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu về cách ứng xử khéo léo, có lòng tự trọng, dạy 
của hai người mẹ con phải biết “đói cho sach, 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ rách cho thơm”, và biết tôn 
 trọng người khác
- GV chuyển giao nhiệm vụ: 
 b. Mẹ của Sơn
Chia lớp thành 4 nhóm lớn
 - Là người phụ nữ giàu có, 
Nhóm 1+3: Tìm hiểu về nhân vật mẹ của Hiên thuộc tang lớp trung lưu
+ Giới thiệu vắn tắt về mẹ Hiên - Cách cư xử
+ Cách ứng xử (hành động, lời nói, cách xưng hô) của + Với mẹ con Hiên: Không hề 
mẹ Hiên khi con được bạn tặng áo có gì đặc biệt? chửi bới, trách móc mà hỏi han 
+ Cảm nhận về mẹ Hiên? hoàn cảnh; cho vay 5 đồng để 
 mẹ Hiên may áo cho con (có lẽ 
Nhóm 2+4: Tìm hiểu về nhân vật mẹ của chị em Sơn: chiếc áo là kỉ vật thiêng liêng, 
+ Giới thiệu vắn tắt về người mẹ của chị em Sơn. gắn liền với đứa con đã mất nên 
 chị không muốn cho chiếc áo 
+ Cách cư xử với mẹ con Hiên có gì đặc biệt? Tại sao này)
mẹ Sơn không cho Hiên chiếc áo bông cũ mà lại cho 
vay tiền để may cái mới? Cách cư xử nhân hậu, tế nhị 
 của một người mẹ có điều kiện 
+ Lời nói “hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem sống khá giả hơn.
cho người ta không sợ mẹ mắng ư?, mẹ Sơn muốn các 
 + Với các con: Nhắc nhở các 
GV: Đinh Hoài My 9 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
- Đã cho ai cái gì không nên đòi lại những đường nho nhỏ, kêu 
 vang lên tanh tách dưới nhịp 
*HSKT cần nắm được cách cư xử của mẹ Hiên và mẹ 
 guốc của hai chị em
Sơn
 - Ý nghĩa của những chi tiết 
NV5: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu về cảm nhận của 
 miêu tả về thiên nhiên: 
nhân vật Sơn về những đổi thay của đất trời khi 
mùa đông đến + Thạch Lam đã nắm bắt, tái 
 hiện được sự đổi thay của thời 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
 tiết, cảnh vật lúc giao mùa
- GV chuyển giao nhiệm vụ
 + Thể hiện được tâm hồn tinh 
Gv sử dụng phương pháp gợi mở, đàm thoại, HS làm tế, nhạy cảm của nhân vật Sơn
việc cá nhân
 7. So sánh nhân vật Hiên và 
+ Liệt kê những câu văn miêu tả cảm nhận của Sơn về cô bé bán diêm
sự đổi thay của đất trời khi mùa đông đến
 - Giống:
+ Nêu ý nghĩa của những chi tiết tả cảnh trong văn 
 + Đều là những cô bé có hoàn 
bản?
 cảnh đáng thương, tội nghiệp, 
(*) Em có thích những câu văn này không? Vì sao? nghèo khổ, không được hưởng 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. cuộc sống “cơm đủ ăn, áo đủ 
 mặc”
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
 + Dáng vẻ bên ngoài: đều rách 
- GV quan sát, hướng dẫn rưới, thiếu thốn
- HS suy nghĩ, hoàn thiện PHT + Đều được miêu tả ở thời điểm 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận mùa đông lạnh giá
- Gv tổ chức hoạt động, gọi 4-5 học sinh báo cáo sản - Khác:
phẩm 
- HS báo cáo sản phẩm, nhận xét, bổ sung câu trả lời Tiêu Hiên Cô bé 
của bạn. chí bán 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ diêm
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt lại kiến thức Tên Có tên Không 
 tên
(*) Học sinh có thể trả lời
 Cách - Hiên Cô bé 
+ Không thích vì chúng không liên quan đến cốt truyện đối xử nhận bán diêm 
và khiến tác phẩm dài dòng của được có cuộc 
+ Thích vì giúp chúng em hiểu về thiên nhiên, hình người tình sống bất 
 thân và thương hạnh 
GV: Đinh Hoài My 11 Trường THCS Lê Ngọc Giá Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 6
a. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học.
b. Nội dung: Gv tổ chức trò chơi “Vòng quay văn học” để hướng dẫn học sinh 
củng cố kiến thức đã học
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS, thái độ khi tham gia trò chơi
d. Tổ chức thực hiện:
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Gv chuyển giao nhiệm vụ:
(1) Hoàn thành PHT số 4
PHT số 3
 Những điều em nhận biết và làm Những điều em còn băn 
 được khoăn
 - Câu 1: D
(2) Gv tổ chức trò chơi “Vòng quay văn học” để hướng dẫn - Câu 2: C
học sinh củng cố lại kiến thức đã học.
 - Câu 3: B
Câu 1: Truyện “Gió lạnh đầu mùa” viết về mùa nào trong 
 - Câu 4: A
năm?
 - Câu 5: C
 A. Mùa xuân. B. Mùa hạ. C. Mùa thu. D.Mùa 
 đông. - Câu 6: A
Câu 2: Khi tỉnh dậy, nhân vật Sơn trong truyện “Gió lạnh đầu - Câu 7: D
mùa” nhận thấy điều gì? - Câu 8: D
 A. Mọi người đã ăn sáng cả rồi. - Câu 9: C
 B. Mọi người đã đi làm cả rồi.
 C. Mọi người đã mặc áo rét cả rồi.
 D. Mọi người đang sưởi ấm bên bếp lửa.
GV: Đinh Hoài My 13